Uzman izimden 'paralel enerji şirketleri' uyarısı: Her yer Isparta olacak

"Elektrik Piyasası Kanunu’nu son 7 yılda tam 9 kez, Yenilenebilir Enerji Kanunu'nun ise son 15 yılda 5 kez değiştiğini" belirten İklim ve Enerji uzmanı Önder Algedik yapılan değişikliklerin paralel enerji şirketlerinin kurulmasını sağlayacağını ifade etti.

Algedik yapılan değişiklikleri şu şekilde özetledi:

Madde 9 ile paralel Cumhurbaşkanlığı Enerji Şirketleri geliyor. Doğru duydunuz; 12 şirket kurulacak, T.C. kanunlarından önemli oranda muaf olacak ve Cumhurbaşkanı yönetecek.

2 Aralık 2020'ta Resmî Gazete'de (Sayı : 31322) "Kurulan şirketlerin ortaklık yapısını değiştirmeye, yurt içinde ve yurt dışında şirket kurmasına veya bir şirkete yüzde elliden fazla hisseyle ortak olmasına karar vermeye Cumhurbaşkanı yetkilidir” denmektedir.

Mesela Madde 28, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nün (MTA) şirketlerin bir birimi gibi çalışması sağlayacak.

Madde 35 ile dağıtım şirketlerinin denetlenmesi özele verilecek.

25 Kasım 2020'de TBMM'de Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne dair yapılan oylamada 231 kabul oyu ve 247 muhalefet vekilinin sadece 60’ının ret oyu ile geçti. O gün muhalefet tam katılsa idi 231 KABUL-247 RET oyu ile geçemeyecekti. Ya da iktidar da tam katılmak zorunda kalacak, Meclis’in tam çalışmasını, tam katılımlı bir yasama çalışmasına şahitlik edecek, örneğin 260-270 kabul oyuna karşılık 247 RET oyu ile yeni bir mücadele dönemi başlayacaktı. Meclis Tutanakları o gün yaşananları net bir şekilde gözler önüne seriyor.

Böyle olmadı, kimse söylemiyor ama yakında TEDAŞ’ın denetleme görevi de özelleşecek, özele geçecek. Böylece her yer Isparta gibi olabilecek.

Türkiye’de ilk elektrik santrali kurulduktan 136 yıl sonra bir kent karanlığa gömüldü

Isparta’da yaşanan elektrik kesintisiyle ilgili bilgi veren Önder Algedik, "Türkiye’de ilk elektrik santrali kurulduktan tam 136 yıl sonra bir kentin enerji altyapısı çökmüştü. Günlerce Isparta karanlığa mahkum olduğunu" ifade etti.

Önder Algedik "ilk kesintiniz üzerinden 4 gün geçtikten sonra kente gelen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez 20 bin eve elektrik götürmek için çalıştıklarını söyledi. Yani 80 bin ile 100 bin arasındaki insanın evinde elektrik 72 saatten uzun bir süre yoktu. Her 5 kişiden 1'i Bakan açıklama yaptığı sırada elektriksizdi. Komple bölgede elektrik sisteminin çöktüğünü gördük" dedi.

Bütün bu sorunların temelinde 2013 yılında yapılan özelleştirmenin olduğunu ifade eden Algedik kimsenin elektrik kesintilerinin baş sorumlusu olan 2 firmaya dokunmadığını belirtti.

Dağıtım şirketi çalışmadı denetleme üzerine düşeni yapmadı

Isparta gibi benzer durumların yaşanabileceğini söyleyen Algedik sözlerine şöyle devam etti:

"Kimsenin bu iki firmanın üstüne düşen yükümlüklerini ne kadarını yerine getirip getirmediğini sorgulamıyor. Ama çok daha önemlisi dağıtım şirketlerinin üzerine düşen görevi yerine getirip getirmediğini denetlemesi gereken TEDAŞ'ın üzerine düşeni yapmadığını Meclis KİT Komisyonu'nda yapılan tartışmalardan alıyoruz. Ortada işletilmeyen bir dağıtım sistemi var. Dağıtımı yapması gereken firmaları denetlemeyen kurumlar var. Tüm bunlar yakın zamanda benzer süreçlerin yaşanacağı başka kentlerde de benzer durumların vuku bulacağı anlamına geliyor. Olacak demiyorum ama firmalar iyi işletemiyorsa ve bunları denetleyecek bir kurum yoksa ve ya denetleyecek kurum zayıfsa bizim bu akıbetleri yaşamamamız mümkün değil. Dolayısı ile Isparta meselesinin bir şanssızlık olduğunu düşünmüyorum. Veriler çok daha ötesini gösteriyor. O nedenle bu işin çok ciddiye alınması gerekiyor.

'Isparta'da kamu çöktü ortada kapitalist bir işletme olarak “hizmet” sektörü kaldı'

"Isparta'da devletin kamu hizmetlerinde kamu çöktü ve ortada kapitalist bir işletme olarak 'hizmet' sektörü kaldı" diyen Algedik sorumluları ve neden sorumlu olduklarını şu sözlerle açıkladı:

Isparta'da yaşananların bir numaralı sorumlusu CLK ve CK şirketleridir. 28 Mayıs 2013 tarihinde bu bölgede elektrik dağıtım işi özelleştirme sonucunda Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. (AEDAŞ)'ye verildi. CLK firmasının görevi iletim noktalarından aldığı elektriği son kullanıcılara dağıtmaktadır. CLK'dan daha sonra Limak çıkınca CK sürdürdü, şimdi sahipleri ise Cengiz-Limak-Kolin şirketleridir.

CK Enerji Akdeniz Elektrik ise 28 Mayıs 2013 tarihinden itibaren Akdeniz bölgesinde “perakende elektrik satış şirketi olarak” faaliyetlerine başlamış. Sahipleri Cengiz ve Kolin.
Bu iki firmanın görev alanı Antalya, Isparta ve Burdur'dur. Enerji sistemi günlük güneşlik havalar için tasarlanmaz, buna göre işletilmez, buna göre bakımı yapılmaz. En zor koşullar dikkate alınır ve ona göre önlemler hayata geçirilir. Isparta'da günlerce elektriksiz kalındıysa demek ki enerji alt yapısı çökmüştür.

Sayıştay raporlara göre TEDAŞ Cengiz ve Kolin'i denetlemedi

İki numaralı sorumlusu TEDAŞ'dır. Bu şirketleri denetleme yetkisi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca TEDAŞ’a verilmiş. Denetlemiş olsa idi önlemler tam olurdu ve küçük istisnalar tabii ki yaşanabilirdi. Ama bu boyutlara ulaşmazdı. Sayıştay raporlara göre TEDAŞ’ın şirketlerin büyük bölümünü denetlemediğini tespit edilmiş.

Uzman isimler izlenecek yolu çizdi! Ispartalı tüm zararını kuruş kuruş alabilir