ABD, Almanya, Fransa ve İngiltere'den İran'a nükleer anlaşma çağrısı
ABD Dışişleri Sözcüsü Ned Price, "Dışişleri Bakanı Antony Blinken bugün Bali'deki G20 Bakanlar Toplantısı'nın marjında Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna, Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ve İngiltere Dışişleri İkinci Daimi Müsteşarı Tim Barrow ile bir araya geldi" açıklamasında bulundu.
Görüşmede İran'ın nükleer programı ve 2015'te imzalanan ancak ABD'nin 2018'de çekildiği Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak da bilinen İran nükleer anlaşmasına dönüş müzakerelerinin ele alındığını belirten Price, "Bakanlar, İran'ın nükleer programındaki gelişmelerin hızıyla ilgili endişelerini dile getirdiler ve KOEP'ye karşılıklı olarak tam uyum sağlanmasına yönelik taahhütlerini yinelediler. İran'ı gereksiz taleplerinden vazgeçmeye ve şu anda mevcut anlaşmayı derhal kabul etmeye çağırdılar" ifadesini kullandı.
Price ayrıca görüşmede Rusya-Ukrayna savaşının da ele alındığını kaydederek, Ukrayna'ya ek güvenlik ve insani yardım çabalarının yanı sıra savaşın gıda güvenliğine etkisinin de değerlendirildiğini aktardı.
Ne olmuştu?
KOEP anlaşmasının ilki, 2015 yılında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya ile İran arasında imzalanmıştı.
Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın 2018'de ülkesini tek taraflı olarak anlaşmadan çekmesinin ardından İran'a yönelik ekonomik yaptırımlar tekrar uygulamaya konulmuştu. Bunun üzerine Tahran yönetimi nükleer faaliyetlerine aşamalı olarak geri dönmüştü. KOEP'in yürürlüğe konulması için geçen yıl Avusturya'nın başkenti Viyana'da yeniden başlayan görüşmeler, Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'ın tabiriyle "dış etkenler" nedeniyle 11 Mart'ta askıya alınmıştı.
Borrell'in 25 Haziran'daki Tahran ziyaretinde, varılan anlaşmalar çerçevesinde, nükleer anlaşmanın hayata geçirilmesi kapsamındaki görüşmelerin Katar'ın başkenti Doha'da sürmesine karar verilmişti. ABD ve İran tarafının dolaylı görüşmeleri, 28-29 Haziran'da gerçekleştirilmişti.
İran, tutukladığı iki Fransız'ı 'casuslukla' suçladı