'Bilinmeyen dil' Meclis tutanaklarında: Kürtçe ifadeler ilk kez yansıdı
Ekim 2024'te başlayan Terörsüz Türkiye süreci ile ilgili komisyon çalışmlaları ve görüşmeler devam ederken, TBMM tutanaklarına ilk defa Kürtçe ifadeler yansıdı.
KÜRTÇE İLK KEZ 'BİLİNMEYEN DİL' OLMADI
TBMM'de devam eden Plan ve Bütçe Komisyonu tarihi anlara sahne oldu. Daha önce çoğu kez 'bilinmeyen dil' olarak tutanaklara yansıyan Kürtçe ifadeler, İçişleri Bakanlığı 2026 bütçesi görüşmelerinde kullanılan Kürtçe kelimeler tutanaklarda yer aldı.
T24'ten Ceren Bayar'ın haberine göre; İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'nın bütçe sunumunun ardından söz alan milletvekillerinden DEM Partili Dilan Kunt Ayan, konuşmasında "Jin, Jiyan, Azadi" yani Kadın, Hayat, Özgürlük ifadelerini kullandı.
DEM Partili Mehmet Rüştü Tiryaki ise “Jin kart” ve “Şaredariya Xelfetî” (Halfeti Belediyesi) ifadelerini Kürtçe olarak kullandı. Tiryaki'nin bu ifadesi kullandığı şekilde tutanağa yansıdı.
Dilan Kunt Ayan’ın konuşmasında geçen slogan ise tutanağa “…” şeklinde geçti.
Numan Kurtulmuş Kürtçe eleştirilerine yanıt verdi! "Önemli bir kapıyı açtım"
KÜRTÇE TUTANAKLARDA İKİ SAAT KALABİLDİ
İfadelerin tutanaklara eklenmesinden yaklaşık 2 saat sonra yeni bir düzenleme yapıldı.
Söz konusu Kürtçe ifadeler tutanaklardan kaldırılarak, iki saat tutanaklarda yer alan ifadeler yerine tırnak içinde 3 nokta işareti kullanılırken sayfa sonunda “Bu bölümde hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade edildi” notu yer aldı.
'BİLİNMEYEN DİL' KÜRTÇE
MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin PKK terör örgütü ele başı Abdullah Öcalan'a yaptığı çağrıyla başlayan süreç kapsamında kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu'nun Ağustos ayında yapılan toplantıda Barış Anneleri dinlenmişti.
Dinlenen kadınlardan Nezahat Teke’nin Kürtçe konuşması Komisyon Başkanı Numan Kurtulmuş tarafından engellenmişti.
"Meclis'te halklar gerçek anlamda temsil edilmelidir" çağrısı yapan Kürt Araştırmaları Derneği Eş Başkanı Remziye Alparslan, Kürtçe'nin Meclis'te bir dönem "bilinmeyen dil" olarak 2008'den sonra ise "Türkçe olmayan bir dil" olarak tutanaklara not düşülmesine tepki göstermiş ve bu tutumun bugün hala devam ediyor olmasının sürece zarar verdiğini belirterek komisyona şu öneriyi yapmıştı:
- "Kürtler, dilleriyle ve kültürleriyle orada olmalıdır ki o irade tecelli edebilsin. Meclis'te Kürtçe ve diğer diller için tercüman ve dil uzmanı görevlendirilerek bu sorun çok rahat bir şekilde aşılabilir. Yapılması gereken, Meclis iç tüzüğünün çoğulcu ve kapsayıcı bir anlayışla yeniden düzenlenmesi, Türkçe dışındaki dillerde de genel kurula hitap etme, önerge sunma, tartışma ve konuşmanın önündeki engellerin kaldırılmasıdır. Bu yapılırsa, gerçek bir temsilden söz edilebilir; halkları temsil eden Meclis'in halkların dillerinin çeşitliliğini de yansıtması gerekir."
