Koronavirüs salgını nihayet bitiyor mu?

University College London'ın Genetik Enstitüsü Müdürü Prof. Francois Balloux, bu kış Avrupa'da bazı salgınla ilgili olarak dalgalanmalar öngörürken, Birleşik Krallık da dahil olmak üzere aşılama oranları yüksek olan ülkelerde virüsün pandemi aşamasının ilkbaharda sona ereceğinden 'oldukça emin' olduğunu belirtirken, "Tünelin ucundaki ışığı görüyoruz" tahmininde bulundu.

İskoçya'da da aşılama Birleşik Krallık gibi

İskoçya'da Ocak ayında yeni dalganın pik noktasında günlük 65 kişi yaşamını yitirirken, her 10 yetişkinden 9'u bir doz ve her 10 kişiden 7'sinden fazlası da her iki doz koronavirüs aşısı oldu. Bu, bir bütün olarak Birleşik Krallık'takine benzer bir hikaye.

Dünyanın en iyi korunan ülkeleri

BBC Türkçe'de yer alan habere göre, koronavirüs salgınını verilerini takip eden bir web sitesi olan Our World in Data'ya göre, bu istatistik Birleşik Krallık'ı Kanada ve İspanya ile birlikte dünyanın en iyi korunan büyük ülkelerinden biri yapıyor.

Bu ülkelerin iyi korunması şu açıdan dikkat çekiyor: Salgında vaka sayısı 30 Haziran'da geçtiğimiz kıştan beri ilk kez yeniden zirve yaptı. Ama günde 65 ölümlük istatistiklere asla ulaşılmadı. Hatta günlük ölüm sayısı ortalama sekizin üzerine de çıkmadı.

Sürü bağışıklığına yaklaştık mı?

Peki aşı ve enfeksiyonla üretilen antikorlar sayesinde Covid'e karşı yüksek koruma olması ve artık virüsün bulacağı kimseyi bulamadığı 'sürü bağışıklığına' yaklaştığımız anlamına mı geliyor?

'Delta varyantı önemli rol oynuyor'

Bu soruya "hayır" cevabını veren Teksas Üniversitesi Covid-19 Modelleme Konsorsiyumu Direktörü Lauren Ancel Meyers, BBC Scotland kanalındaki The Nine programında bulaşıcılık hızı yüksek Delta varyantının burada önemli rol oynadığını ve daha çok bulaşıcı düşünüyor.

'Tamamen ortadan kalkması pek olası görünmüyor'

Bununla birlikte, virüsün henüz aşılanmamış dünya nüfusunun yüzde 85'ine ve aşılansa da bazı kişilere yine de bulaşabilme potansiyeli olduğunu belirten Meyers, bu sebeple sürü bağışıklığına ulaşmanın şimdilik "muhtemelen imkansız" olduğunu vurgulayarak, "Dünya çapında, Covid'in tamamen ortadan kalkmasına yetecek boyutta bir bağışıklığa sahip olmamız pek olası görünmüyor" diyor.

Hafif bir soğuk algınlığı veya ciddi bir gribe mi dönüşecek?

Sürü bağışıklığı konusunda olumlu düşünceleri olan Prof. Balloux ise virüsün dolaşımdaki mevsimsel 200 kadar solunum yolu virüsüne katılarak "endemik" hale geleceğini kabul ediyor, ancak bu aşamada daha hafif bir soğuk algınlığı mı yoksa ciddi bir grip mi olacağını söylemenin de zor olduğunu belirtiyor.

İskoçya için hastaneye yatışlarda ve ölümlerdeki dramatik düşüşün zaten görüldüğünü belirten Prof. Balloux, "Kulağa korkunç geldiğini biliyorum ama eninde sonunda virüs herkese, muhtemelen birden fazla kez bulaşacak. Bu aşılar çok iyi, ancak bulaşmayı tamamen engellemiyor" diyor.

Asıl tehlike yeni varyant riskleri

Asıl tehlikenin ciddi hastalık ve ölüme neden olma yeteneği açısından da geride bırakan başka bir varyantların ortaya çıkması olarak değerlendiren Prof. Meyers, "Virüs kendi ülkemizde ya da dünyanın diğer bölgelerinde ceplerimizde dolaştığı sürece, bugün kullandığımız aşıları alt edebilecek varyantların ortaya çıkma riskiyle karşı karşıya kalacağız. Bu virüsün son derece değişken olduğunu ve daha hızlı yayılmasını, potansiyel olarak daha ölümcül olmasını, bağışıklık sistemimize yabancı görünmesini sağlayacak şekillerde değişebileceğini biliyoruz. Bunlar çok olası senaryolar" diyor.

Süper virüs yaratan yeni mutasyon olmayacak

Prof. Balloux ise varyant konusunda Prof. Meyers kadar endişeli değil. Çünkü virüsün evriminde 'yavaş bir kayma'nın daha olası olduğunu ve şu anda 'süper virüs' yaratan ani bir mutasyon olmayacağından 'oldukça emin'.

'Sağlık sistemi durma noktasına geldi'

Halk sağlığı uzmanları, İskoçya'da hastanelerdeki Covid hastası sayılarının 2020 bahar ayları ve Ocak 2021'e kıyasla daha düşük olmasına rağmen salgının sağlık hizmetleri üzerindeki baskısının daha yoğun olduğuna vurgu yapıyor.

Ameliyathanelerin yoğunluğuna ve acil servislere başvuruların çok arttığına dikkat çeken İngiltere Ulusal Sağlık Hizmetleri NHS'in sağlık koruma danışmanlarından Jackie Hyland, "Birçok yönden, tüm sistem aslında durma noktasına geldi. Önceden işler zordu ama şimdi olağanüstü zor" diyor.

'Virüs endemik hale gelecek'

Virüsün endemik hale geleceğini tahmin eden Dr. Hyland, vakaları tespit etmek ve kontrol altına almak için insanların düzenli olarak test yaptırmaları ve Covid aşısı yaptırmaları gerektiğini vurguladı.

Covid-19, SARS ve MERS: Tüm koronavirüslere karşı etkili 'evrensel aşı' gelecek pandemileri önleyecek