Dünya genelinde 29 Ekim Pazar günü kış saati uygulamasına geçildi. Saatler, 1 saat geri alındı. Türkiye’de, 8 Eylül 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu Kararnamesine ile yaz saati uygulaması kalıcı hâle getirildi. Kararnamede, kalıcı yaz saati uygulamasına gerekçe olarak, “Gün ışığından daha fazla yararlanma hedefi” gösterildi.
Türkiye ile Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, İtalya, İsveç, İsviçre ve Danimarka arasındaki saat farkı 1’den 2’ye, İngiltere ile 3'e çıktı.
KARAR, 2016 YILINDA ALINDI
Türkiye’de, 2016 yılından bu yana kış saati uygulanmıyor, saatler geri alınmıyor. Kış mevsimiyle birlikte kalıcı yaz saati uygulaması tartışmalara konu oluyor.
Muhalefet, uygulamayı eleştiriyor. Yaz saati uygulamasının herhangi bir yararı olmadığını, güvenlik sorununa yol açtığını, çalışanları da öğrencileri de olumsuz etkilediğini dile getiriyor.
İktidar, eleştirileri zaman zaman sessizce geçiştiriyor, zaman zaman da savunuyor. Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Mart 2022’de yaptığı bir açıklamada, “Uygulama neticesinde bugüne kadar (6 yıllık dönemde) yaklaşık 8,3 milyar kilovatsaat tasarruf sağladık. Bu tasarrufla yaklaşık 9,2 milyar lira vatandaşımız kazanç elde etti" demişti.
İŞTE KARARIN ARKA PLANI
Kalıcı yaz saati uygulamasına ilişkin karar, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak döneminde alındı. Bu dönemde görev yapan üst düzey enerji bürokratlarının bir bölümü emekli oldu. Bazıları da görevden ayrıldı.
Halktv.com.tr, her kış mevsiminde tartışmalara ve tepkilere yol açan kararın arka planını araştırdı. Dönemin üst düzey bürokratları ile görüştü.
Buna göre Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) üst yönetimi, elektrik tüketiminin düşmesi, piyasada oluşan elektrik fiyatların da belirgin biçimde gerilemesi üzerine Bakan Albayrak’ın kapısını çaldı.
EÜAŞ yönetimi Albayrak’a, fiyatların düşmesinin piyasada elektrikle üretim süreçlerini ve dengeleri olumsuz etkileyebileceğini belirterek, tüketimi artıracak bazı adımlar atılmasının önemine işaret etti.
Tüketimi artırmak için bazı formüller ve seçenekler üzerinde duruldu. Yaz saati uygulamasının kalıcı hale getirilmesi de bu kapsamda gündeme geldi. Enerji Bakanlığı, yaz saati uygulamasının kalıcı hale getirilmesini benimsedi.
Konu, Bakanlar Kurulu’na taşındı. Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile yaz saati kalıcı hale getirildi.
Bürokratların, uygulamaya ilişkin anlattıkları böyle…
Hemen, bu noktada aklımıza bir soru geliyor. Söz konusu kararın, Türkiye’nin saat yönünden Arap ülkeleri kategorisine dahil edilmesiyle bir ilgisi var mı?
Kalıcı yaz saati kararının ardından kamuoyunda bu konu yoğun biçimde tartışıldı. Bürokratlar, siyasi yönelimin karar üzerindeki etkisini bilemeyeceklerini söyledi.
KALDIRILACAK MI?
Peki, enerji yönetimi, tepkiler üzerine yaz saati uygulamasıyla ilgili bir çalışma yapıyor mu? Ankara’da, bu yönde bir çalışma söz konusu değil. Bu aşamada uygulamanın gözden geçirilmesi de düşünülmüyor.
Konu teknik olmaktan çoktan çıktı. Siyasi bir pozisyonun korunmasına dönüştü. Müzakere yerine inat egemen oldukça da yaz saati kalıcı olmaya devam edecektir.
