Türkiye, 31 Mart’ta yapılacak yerel seçimlere adım adım ilerliyor. Adı üstünde bir yerel seçim yapılacak. Vatandaş, bulunduğu il ve ilçeyi yönetecek belediye başkanlarını oylarıyla belirleyecek.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İstanbul’u bir kez daha kaybetmek istemiyor. Elbette, başta Ankara olmak üzere diğer büyükşehirleri de yeniden kazanmayı hedefliyor. Bu konuda plan ve program yapıyor.
Bu nedenle yerel seçimler, genel bir seçim havasına sokuldu. Daha öncekiler gibi bu seçim de iktidar için bir çeşit “varlık yokluk” mücadelesi haline geldi.
Bu nedenle ekonomiyle ilgili kararlar, seçim odaklı olarak alınıyor. Maaşlara, aylıklara ve ücretlere sürpriz artışlar yapılıyor.
Bu bağlamda, 2024 yılından geçerli asgari ücret, 11 bin 402 TL’den yüzde 49 artışla 17 bin 2 TL’ye çıkarılıyor.
SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına, ek zam yapılıyor; zam oranı yüzde 37.56’dan önce yüzde 42.57’ye bir hafta sonra da yüzde 49.25’e yükseltiliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayına sunulan yasayla 7 bin 500 TL’den 10 bin TL’ye çıkarılan en düşük emekli aylığına, 31 Mart’a kısa bir süre kala seyyanen 4 bin TL ek zam yapılacağı konuşuluyor. Bu konuda spekülasyonların ardı arkası kesilmiyor.
Kamu toplu sözleşmelerinde ilave protokol imzalanıyor. 230 bin işçinin gelecek aylarda alması gereken zam, ocak ayına çekiliyor.
Şu soru meşru ve haklıdır: Seçim olmazsa bu adımlar atılır mıydı? Ücretler ve aylıklar, bu oranlarda artar mıydı? Emekliye, ek zam yapılır mıydı?
Hiç kuşkusuz, hayır…
İŞTE ERTELEN ZAMLAR
Seçim nedeniyle zamlar da alışık olduğumuz gibi erteleniyor. Bazı kalemleri tek tek sıralayalım:
ELEKTRİK ZAMMI: Devletin, elektrikte abone gruplarına yüksek oranlı desteği söz konusu. Devlet, elektrik fiyatlarını sabit tutmak istiyor. Bir devlet şirketi olan Elektrik Üretim AŞ(EÜAŞ), bu nedenle milyarlarca lira zarar ediyor. Yerel seçim sonrasında elektrik tarifelerinin gözden geçirilmesine kesin gözüyle bakılıyor.
DOĞAL GAZ ZAMMI: BOTAŞ da özellikle konutlara, ithal ettiği fiyatın altında bir fiyatla doğal gaz satıyor. BOTAŞ, yüklü zararla karşı karşıya kalıyor. Yerel seçimi izleyen aylarda doğal gaz tarifelerinin moda deyişiyle “güncellenmesi” bekleniyor.
YÜKSEK HIZLI TRENE ZAM: Yüksek hızlı tren biletlerine, 31 Mart seçimlerine kadar zam yapılmayacak. Seçim sonrasında bilet fiyatlarının da artırılması gündeme gelecek.
SİMİT VE EKMEĞE ZAM: Ankara’da, 10 TL olan simit yüzde 50 artışla 15 TL’ye çıkarıldı. Ankara Simitçiler ve Pideciler Esnaf Odası Başkanı Savaş Delibaş, zammı geri aldıklarını açıkladı. Seçimin ardından birçok ilde simit ve ekmek fiyatlarının da artması kaçınılmaz görünüyor.
ŞEHİRİÇİ TOPLU TAŞIMAYA ZAM: Başta büyükşehirler olmak üzere illerde, toplu taşıma ücretlerine, yerel seçimleri izleyen aylarda zam yapılması gündeme gelecek.
YEDİĞİMİZ İÇTİĞİMİZ HER ÜRÜNE ZAM: Bu ay, başta gıda olmak üzere iğneden ipliğe her ürüne yüksek oranlı zam yapıldı. Damacana su da zamdan payını fazlasıyla aldı. Bu nedenle ocak ayında çift haneli ya da bu orana yakın (yüzde 9 dolayında) enflasyon gündeme gelecek. Gıda ürünlerine zammın, seçim sonrasında da hız kesmeyeceği ifade ediliyor.
Ekonomide, 1 Nisan şaka yapmayacak. Gerçek yüzünü gösterecek; seçim bitecek, daha zor ve daha zahmetli bir geçim dönemi başlayacak.
