Olcay Aydilek
İktidarda Emekli İkramiyesi Ayrışması… İşte Emekli İkramiyesinin Arka Planı
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, sigortalı olarak çalışmayan emeklilere, bir kereye özgü 5 bin TL ikramiye verileceğini açıkladı. Erdoğan, ikramiyeden 12.2 milyon emeklinin yararlanacağını belirterek, “Bütçemize maliyeti 61 milyar lirayı geçen bu ödemeler, kasım ayının ilk yarısı itibarıyla emeklilerimizin hesabına yatırılmış olacak" dedi.
İkramiye için “sigortalı olarak çalışmama” ölçütünün aranması “ayrımcılık” tartışmalarına yol açtı. Kayıtlı olarak çalışan ve üretmeye devam eden milyonlarca emeklinin, cezalandırıldığı eleştirileri haklı olarak gündeme geldi. Hukuk devletinin olmazsa olmaz koşulu olan yasalar önünde ve haklar yönünden “eşitlik” ilkesine aykırı bu uygulamaya karşı tepkiler çığ gibi büyüdü.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, sert eleştirilere ve tepkilere karşın ilgili düzenlemenin çalışan emekliler yönünden genişletilmeyeceğini söyledi. Işıkhan, "Düzenlemeyi tamamladık. Hayırlı olsun emeklilerimize. Bu noktada çalışan emeklileri de kapsam dışında bıraktık. Takdir edersiniz ki mücbir sebeplerden dolayı bütçemizde kısıtlamaya gitmek zorunda kaldık. Elde edebileceğimiz en maksimum sonuç buydu. Gündemimizde başka bir çalışma da söz konusu değil" dedi.
Işıkhan, emekli ikramiyesine ilişkin düzenlemenin Meclis’e sunulacağını belirterek, “Meclis süreci ne kadar kısa sürede sonuçlanırsa emeklilerimiz için daha yararlı olacaktır. Kasım ayının 15'ine yakın bu ödemeyi yapacağız. Emeklilerimiz hesaplarında bu rakamı görecekler" diye konuştu.
Vedat Işıkhan
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bugün “Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” görüşülecek. Emekli ikramiyesine ilişkin düzenlemenin, iktidar milletvekillerinin vereceği bir önergeyle söz konusu yasaya dahil edilmesi bekleniyor.
EKONOMİ YÖNETİMİNİN POZİSYONU
İkramiye ve 1 Ocak 2024 öncesinde emeklilere ara zam uzun süredir konuşulan iki konuydu. Ekonomi yönetiminin, ikramiye dahil giderleri artıracağını ve bütçe üzerinde ek baskı oluşturacağını düşündüğü bu tür adımlara karşı olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ekonomi yönetimi, ikramiyeye, “ekonomik denge”ler gerekçesiyle mesafeli durdu. Son dakikaya kadar da bu konuda bir çalışma yapılmadı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçen hafta verdiği talimat üzerine Hazine ve Maliye ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlıkları temsilcilerinden oluşan heyet kolları sıvadı. Tartışma yaratan düzenleme ortaya konuldu.
GELİRLERİ ARTIRICI ÖNLEMLER
Ekonomi yönetimi, “gelirleri artıran, mümkün olduğunca giderleri kısan” bir bakış açısıyla hareket ediyor. Kamu kurum ve kuruluşlarından, gelir artırıcı önlemler çerçevesinde sundukları mal ve hizmetlere gereken zamları yansıtmasını bekliyor.
Ancak, 31 Mart 2024’te yapılacak yerel seçimler nedeniyle bu zamların bazıları tutuluyor.
- Örneğin hem devletin hem de özel sektörün işlettiği köprü ve otoyol geçiş ücretlerine yapılacak zamlar…
- Elektrik ve doğal gazda da seçim sonrası maliyet bazlı tarifeye geçilmesi bekleniyor. Bu durumda konut aboneleri, özellikle doğal gazda yüklü zamla karşı karşıya kalacak.
- Posta ya da gönderi ücretleri de zamdan payını alacak.
- Bu ve benzer zamların yanı sıra seçimlerin ardından ek bazı vergiler de gündeme gelecek. Yerel seçimler sonrası dezenflasyon süreci için vites daha da yükseltilecek, gaza yüklenilecek. Gelir yerinde sayarken, giderler artacak.
Vatandaşı, ekonomik olarak zor günler bekliyor.