Türkiye ekonomisinin son 20 yıldaki performansına dair yapılan analizler, temel dengelerdeki bozulmanın boyutlarını gözler önüne seriyor. 1984-2002 ve 2003-2023 dönemleri arasındaki kıyaslamada, tasarruf-yatırım dengesi, cari denge ve bütçe dengesinde büyük farklar dikkat çekiyor.

EKONOMİK DENGELERDE KESKİN BOZULMA

Prof. Dr. Yaşar Uysal'ın paylaştığı grafik, tasarruf-yatırım dengesi açısından 2003-2023 döneminde 10.567 milyon dolarlık bir açık olduğunu gösteriyor. Bu rakam, 1984-2002 döneminde 1.811 milyon dolar fazla olarak kaydedilmişti. Benzer şekilde, cari denge 2003-2023 döneminde -31.294 milyon dolar açık verirken, önceki dönemde bu açık sadece -1.182 milyon dolardı.

BÜTÇE AÇIĞI VE TOPLAM AÇIKTA ARTIŞ

Bütçe dengesi de alarm veriyor. 1984-2002 yıllarında 10.207 milyon dolar fazla veren bütçe dengesi, son 20 yılda 18.272 milyon dolarlık bir açıkla karşı karşıya kaldı. Toplam açık ise 2003-2023 döneminde -60.133 milyon dolara yükseldi. Önceki dönemde bu rakam sadece -9.578 milyon dolar olarak kaydedilmişti.

YENİDEN YAPILANMA ZORUNLULUĞU

Ekonomideki bu keskin bozulma, yalnızca restorasyonla çözülebilecek gibi görünmüyor. Prof. Dr. Uysal, rasyonelleşmenin ötesinde, adil bir yeniden yapılanma programının kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. Bu süreçte, son 20 yılda kazananlar ve kaybedenlerin de dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Uysal, tüm sosyo-ekonomik kesimlerin katkısının şart olduğunu ifade ediyor.