Binlerce ev sahibi izin vermedi: O işlemler askıda kaldı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden alınan bilgilere göre, İstanbul'da deprem riski taşıyan 162 bin binadan 79 bininde maliklerin onay vermemesi nedeniyle ücretsiz "hızlı tarama ile bina testi" gerçekleştirilemedi. İBB, 2020 yılından bu yana İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ile ortaklaşa yürüttüğü "Pera 2019" yöntemiyle binalarda ücretsiz olarak bu testleri yapıyor.

Sakinler, https://binatespitiformu.ibb.gov.tr/ adresinden başvuru yaparak, test ekibinin adreslerine gelmesini sağlıyorlar. Testler sırasında, binaların 5 kolonu üzerinde sıva kaldırılarak betonun durumu inceleniyor, röntgen cihazıyla demirlerin sayısı, aralıkları ve yerleri belirleniyor.

Ayrıca, bir kolondan "sıyırma" yöntemiyle demirlerin özellikleri ve korozyon durumu ölçülüyor. Elde edilen veriler ile binanın genel rölövesi çıkarılarak, depreme karşı güvenliği değerlendiriliyor.

Test sonuçlarına göre, binalar A ve B (düşük risk), C (orta risk), D (yüksek risk) ve E (çok yüksek risk) sınıflarına ayrılıyor. D ve E sınıfındaki binalara 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında detaylı analiz yapılması öneriliyor.

79 BİN BİNA SAKİNİN İZNİ OLMADIĞI İÇİN TARAMA YAPILAMADI

2020 yılından bu yana uygulanan projeye, 2000 yılı öncesi yapılmış 10 kata kadar betonarme ve 5 kata kadar yığma binalar öncelikli olarak dahil ediliyor. Şu ana kadar 162 bin başvuru alınmış ve 114 bin bina ziyaret edilmiştir. Ancak, 79 bin binada maliklerin izinsizliği nedeniyle hızlı tarama yapılamamıştır. Ekipler 35 bin binada tarama yaparak, çoğunun 1999 öncesi yapıldığını ve yarısının D ve E sınıfında risk taşıdığını belirledi.

10 BİNDEN FAZLA KİŞİ RİSKTEN KORUNDU

Bu 35 bin binadan 318’inin kendi kendine çökecek durumda olduğu ve 1238’inin tamamen deprem güvenliğinden yoksun olduğu tespit edilmiştir. Hızlı tarama sonucu riskli bulunan 293 bina, ya yıkılmış ya da riskli bina olarak tahliye edilmiştir; bu süreçte 3 bin 60 bağımsız birimde yaşayan 10 binden fazla kişi riskten korunmuştur.

E sınıfında çok yüksek risk taşıyan 5 bin 381 binanın tahliye, yıkım ve yenileme süreçleri için kira yardım paketleri hazırlanmıştır. İBB verilerine göre, İstanbul'da 800 bini 2000 yılı öncesinde inşa edilmiş 1 milyon 200 binden fazla bina bulunmaktadır ve bu binaların yenilenmesi öncelikli hedefler arasındadır. Bu binaların 200 bininin ise öncelikli olarak yenilenmesi planlanmaktadır.

Ayrıca, İstanbul genelinde 35 bin 627 tarihi eser bulunmakta, bunların yüzde 10’u metruk ve harabe durumdadır. Kritik ve metruk durumda olan 3 bin 500 yapının 1000'ine Koruma Uygulama ve Denetim Büroları (KUDEB) tarafından belgeleme ve acil müdahale uyarı yazısı verilmiştir.