Apartmanda oturan kiracılar bu paraları ödemek zorunda değil. Aradaki farkı ev sahibi ödüyor

İstanbul'da merkezdeki sitelerde aidatlar 4 bin TL'yi aşarken, şehir dışındaki bölgelerde 800 TL'den başlıyor. Lüks sitelerde ise aidatlar 40-45 bin TL'ye kadar çıkabiliyor.

Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Başkanı Suat Sandalcı, zam oranında asgari ücret artışının belirleyici olacağını belirterek, şunları söyledi:

"Aidat artışı sitenin büyüklüğüne, ortak alan çeşitliliğine, istihdam edinilen personel sayısına, varsa bütçedeki borç ve alacaklara göre değişiyor. Personel giderleri bütçenin yüzde 70'i, bunun yanında diğer giderlerde de enflasyon kaynaklı artışları düşünürsek 2025 aidat zammı için 'asgari ücret artış oranı+yüzde 10 ile 15' beklenebilir. Buda yaklaşık yüzde 40-45 oranına tekabül eder. Ancak gelen ihbarlara göre zam oranları yüzde 90'a kadar çıktı. Derneğimiz Türkiye genelinde bu sorunla mücadele edecek."

VATANDAŞIN İTİRAZ HAKKI VAR

Site yönetimleri, aidat miktarını belirlemek için düzenli olarak genel kurul toplantıları gerçekleştirir. Bu toplantılarda hazırlanan bütçe doğrultusunda, kat maliklerinin katılımıyla aidat artışına karar verilir. Kararlar, kat maliklerinin yarıdan fazlasının katılımıyla ve oy çokluğu ile alınır.

Site yönetiminde usulsüzlük olduğunu düşünen kat malikleri toplam daire sayısının üçte biri kadar bir araya gelip yeni bir kurul toplantısı yapabilir.

KİRACILAR İÇİN DURUM NE?

Kiracılar ödediği kira bedelinin üstündeki aidatı ödemekle yükümlü değil. Örneğin kira 6 bin TL, aidat 7 bin TL ise 1.000 TL farkı mal sahibi ödemek durumunda. Sitelerde bütçeler, işletme ve yatırım bütçesi olarak ikiye ayrılıyor. Personel maaşı, ortak alan giderleri gibi kullanım kaynaklı giderler işletme bütçesi kapsamında ve kiracılar sorumlu.

Ama demirbaşlarda yapılacak büyük tadilat ve bakımlar ev sahibinin sorumluluğunda. Asansör değişecekse, yalıtım yapılacaksa ya da işten ayrılan personele tazminat verilecekse bu giderler yatırım bütçesi kapsamına giriyor ve kiracıdan istenemiyor.

KULLANILMAYAN HİZMET İÇİN ÖDEME YAPMAK ZORUNLU MU?

Kimi zaman site ya da apartman sakinleri, havuz ya da asansörü kullanmadığı için o hizmetlerin ödemesini yapmak istemiyor. Bu gerekçelerle aidata itiraz mümkün olmuyor. Kullanmamak kişinin kendi tercihi olduğu için ortak giderlere katılmak zorunlu.

Ancak sonradan yapılan, lüks veya bazı maliklerin kullanımına özel giderlere katılmak zorunlu değil. Örneğin site içerisinde bakıcılı bir bebek-çocuk bakım odası yapılmak istenmesi halinde, çocuğu olmayan kat maliklerinin bu gidere katılması gerekmiyor.

Sitelerde aidatların paylaşımı konusu da sıkça tartışılıyor. Mesela 2+1 daire ve 3+1 dairenin aynı aidatı ödemesi hakkaniyetli değil. Ancak bu konuda dikkate alınan husus, sitelerin anayasası olarak görülen yönetim planı. Eğer yönetim planında eşit paylaşım yazıyorsa, adil olmasa dahi bu uygulanabilir. Böyle bir durum varsa, yönetim planının değişmesi gerekiyor."