BM, Mahsa Amini'nin ölümünü kınadı

BM uzmanları, 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin ölümünün hesabının sorulmasını talep eden barışçıl göstericilere ve insan hakları savunucularına karşı İran güvenlik güçleri tarafından ülke genelinde uygulanan şiddeti de kınadı. BM, İranlı yetkilileri daha fazla gereksiz şiddetten kaçınmaya ve barışçıl gösterilerde polisin güç kullanımını derhal durdurmaya çağırdı.

Yapılan açıklamada, "Bayan Amini'nin ölümü karşısında şok olduk ve derin bir üzüntü duyduk. Kendisi, İran'ın kadınlara yönelik sürekli baskısının ve sistematik ayrımcılığının, kadınları bedensel özerklikten ve düşünce, ifade ve inanç özgürlüklerinden mahrum bırakan ayrımcı kıyafet kurallarının dayatılmasının bir başka kurbanıdır" denildi.

Uzmanlar, "Devlet yetkilileri tarafından zorunlu başörtüsü politikaları uygulanırken, kadınlara karşı fiziksel şiddet kullanılmasını ve temel insan onurunun inkar edilmesini şiddetle kınıyoruz. İranlı yetkilileri Amini'nin ölümüne ilişkin bağımsız, tarafsız ve hızlı bir soruşturma yürütmeye, soruşturma bulgularını kamuoyuna açıklamaya ve tüm failleri sorumlu tutmaya çağırıyoruz" ifadelerini kullandı.

'Kırk yıl boyunca kadınlar barışçıl protestolar yaptı'

"İnternet kesintileri genellikle İran halkının, ifade ve örgütlenme özgürlüğünü engellemeye ve devam eden protestoları kısıtlamaya yönelik daha büyük bir çabanın parçasıdır. Devlet tarafından zorunlu kılınan internet kesintileri hiçbir koşulda haklı gösterilemez" diyen uzmanlar, sivil topluma, insan hakları savunucularına ve barışçıl protestoculara yönelik baskıların artması konusunda uyarıda bulundu.

"Geçtiğimiz kırk yıl boyunca İranlı kadınlar zorunlu başörtüsü kurallarını ve temel insan haklarının ihlal edilmesini barışçıl bir şekilde protesto etmeye devam ettiler" diyen uzmanlar, ülkedeki yetkilileri temel insan haklarına saygı gösterilmesini isteyen kadınların meşru taleplerine kulak vermeye çağırdı.

Uzmanlar, daha önce de yineledikleri gibi, "İran, uluslararası insan hakları standartlarına uygun olarak, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet temelinde ayrımcılık yapan tüm mevzuat ve politikaları yürürlükten kaldırmalıdır" dedi.

Ne olmuştu?

22 yaşındaki Mahsa Amini, 13 Eylül'de, zorunlu başörtüsü yasalarını uygulayan ve "ahlak polisi" olarak adlandırılan İrşad devriyeleri tarafından saçının bir kısmı göründüğü gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltında dövülerek komaya sokulduğu düşünülen Amini, 16 Eylül'de yaşamını yitirdi. Amini'nin ölümü de yıllardır rejimin baskısına maruz kalan kadınlar başta olmak üzere halk için bir kıvılcım oldu.

16 Eylül'den bu yana Tahran, İlam, İsfahan, Kirmanşah, Mahabad, Saqez, Sanandaj, Sari ve Tebriz gibi pek çok şehirde binlerce kişi Amini'nin ölümünün hesabının sorulması ve başta kadınlara yönelik zorunlu örtünme olmak üzere, İran'da kadınlara yönelik şiddet ve ayrımcılığa son verilmesi talebiyle sokaklara döküldü. Raporlara göre, aralarında bir kadın ve 16 yaşında bir çocuğun da bulunduğu pek çok kişi öldürüldü, onlarca kişi yaralandı ve tutuklandı.