Plastik mi Cam mı? Arada Kaldık!
Su sağlık için hayati önem taşıyor. Su içerdiği sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve fosfat gibi vücut için önemli olan mineraller içeriyor. Su, insan hayatı için oksijenden sonra en önemli ikinci ihtiyaç olarak gösteriliyor. Su içmek için gün içerisinde en çok gittiğimiz yer tabii ki damacanalarımızın yanı. Peki ama hangi damacana daha sağlıklı ve hangi sıklıkla yıkanması lazım?
Damacanalardaki Bisphenol A tehlikesi nedir?
Bisfenol A plastik üretimi için esas olarak diğer maddelerle birlikte kullanılan kimyasal bir maddedir. BPA olarak adlandırılan bu madde 'polikarbonat' (PC) adı verilen sert, şeffaf bir plastik üretmek için kullanılmaktadır. Bu madde damacanalarda kullanılıyor. Bu konunun kamuoyunda çok gündeme gelmesi üzerine dünyada ilk kez Türkiye'de bu alanda bir araştırma yapıldı. Yapılan araştırmaya göre, damacanalarda bulunan BPA, damacana 35 derecede 60 gün bekletilse bile, uluslararası düzeyde belirlenen sağlık limitlerinin ancak 200'de biri kadar suya geçiyor.
Hatta araştırmalar “İnsanın damacanalardan sağlığı tehdit eder düzeyde BPA alabilmesi için, günde 60 damacana, bir bebeğin de 6 damacana su içmesi gerektiğini belirtiyor.” Bu durum da insan vücudu için imkansız bir durum gibi görünüyor.
Bu nedenle Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tüm dünyada ve ülkemizde yapılan tıbbi araştırmaları dikkate alarak BPA kullanımının damacanalarda insan sağlığına olumsuz bir etkiye sahip olmayacağını belirterek izin verdi. BPA'nın olumsuz etkileri şüphesi nedeniyle biberonlarda kullanım yasağı getirmişti.
Ancak uzmanlar özellikle yaz ayarında sıcağa ve güneşe maruz kalmaması konunda satıcı ve kullanıcıları uyarmaktadır.
Damacanalar yıkanıyor mu? Hangi koşullardan geçiyor?
Damacanalar dönüşümlü olarak ambalajlanıyor. Her dolumdan önce de sterilizasyon işlemine tabi tutuluyor. Yıkama işleminin ise işin tekniği açısından ve Sağlık Bakanlığı yönetmeliklerine uygun olarak minimum 55 derece ve üstü bir ısıda gerçekleştirilmelidir. Cam ambalajı bu ısıda yıkamak teknik açıdan mümkün olamamaktadır. Çünkü cam ambalaj bu ısıda çatlamakta ve kırılmaktadır. Ayrıca camın ağır oluşu taşıma açısından büyük zorluklara neden olmaktadır. Bu nedenlerle damacanada cam kadar sağlıklı olan polikarbonat ambalajlar kullanılmaktadır.
Sağlık Bakanlığı uyardı
Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış damacana suları kullanılmalıdır. Deforme veya yıpranmış damacanalardaki sular satın alınmamalıdır. Damacana sularının uzun süre direk güneş ışığına maruz kalması önlenmelidir. Damacana pompalarının ve damacana suyu kullanılan su sebillerinin temizliğine dikkat edilmelidir. Damacanalar evlerde başka amaçla kullanılmamalıdır. Damacanaların temizlenmesinde çamaşır suyu, fırça gibi tahriş edici maddeler kullanılmamalı ve damacana temizliği su üreticisine bırakılmalıdır.”