"Türkiye’de yoksulluk sınırı 8 bin 249 TL"
BİSAM, temmuz ayına ilişkin Açlık ve Yoksulluk Sınırı Dönem Raporu’nu açıkladı.
Hesaplamaya göre Temmuz 2020’de dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı 2 bin 385 TL oldu. Bu harcama tutarının, sadece gıda için yapılması gereken minimum tutar olduğu belirtilerek, açlık sınırı üzerinden hanehalkı tüketim harcamaları esas alınarak yapılan hesaplama sonuçlarına göre ise yoksulluk sınırının 8 bin 249 TL olduğunun altı çizildi.
BİSAM’ın raporunda, sağlıklı beslenmek için her aile ferdinin alması gereken kalori miktarının farklılık gösterdiği ifade edildi. Raporda şunlar dile getirildi:
“Yetişkin bir erkeğin sağlıklı bir biçimde beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 638 TL’dir. Bu değer yetişkin bir kadın için 619 TL, 15-18 yaş bir genç için 678 TL, 4-6 yaş arası bir çocuk için 450 TL'dir. Sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 2 bin 385 TL olarak tespit edilmiştir. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda harcamaları için yapması gereken zorunlu tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 8 bin 249 TL'ye ulaşmaktadır.”
17 yılda açlık sınırı 5 kattan fazla arttı
Raporda, açlık sınırının yıllar içindeki yükselişi dikkat çekti:
“2003 yılının temmuz ayında 4 kişilik bir aile, günlük minimum 15.3 TL’ye sağlıklı beslenebilirken, bugün ancak 79.50 TL’ye sağlıklı beslenebiliyor. Buna göre 17 yıllık zaman zarfında açlık sınırı 5.2 kat artmıştır. Aynı dönemde enflasyondaki artış ise 4.69 kattır. Buna göre açlık sınırındaki artış genel enflasyondan daha fazladır. Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için, günlük en az 79.50 TL, aylık 2 bin 385 TL’lik harcama yapması gerekiyor.”
BİSAM raporunda açlık ve yoksulluk sınırına diğer öne çıkan veriler şu şekilde:
En yüksek maliyet sütte
“Günlük harcamalarda, Temmuz 2020’de en yüksek maliyet grubunu süt ve süt ürünleri grubu 28.35 TL’lik harcama gereksinimi ile oluşturmaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 15.99 TL'dir. Sebze ve meyve için yapılması gereken harcama miktarı 12.59 TL, ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 5 TL’dir. Katı yağ ve sıvı yağ ise 5.42 TL’lik masraf yapılması gereken ürün gruplarıdır. Yumurta için 1.05, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 3.67 TL harcama yapılması gerekmektedir.
Sebze ve meyvenin payı yüzde 15.9
Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 35.7 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 28 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 15.9 olmuştur. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 9'dur. Diğer gıda harcamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 11.4'tür.
Her bir aile ferdinin sağlıklı beslenmesi için gereksinim duyduğu gıda grubu ve alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Örneğin tüketilmesi gereken ekmek miktarı kadın ve erkek açısından anlamlı düzeyde farklıdır. Süt ve süt ürünleri tüketiminde 10-18 yaş arasındaki bir gencin harcama gereksinimi, yetişkin erkek ve kadından fazlayken, yumurta 4-6 yaş grubu için daha önemlidir. Günlük 79,50 TL'lik harcama içinde en maliyetli tüketim 7,91 TL ile 10-18 yaş arası bir gencin tüketmesi gereken süt ve süt ürünleri miktarıdır. 4-6 yaş arası bir çocuğun tüketmesi gereken yumurta miktarı yetişkinlerden fazladır.”
Açlık ve yoksulluk sınırının en yüksek olduğu il İzmir
Araştırma kapsamında üç büyük ile ait Temmuz 2020 dönemi açlık ve yoksulluk sınırı verileri de hesaplanmıştır. Buna göre İzmir'de açlık sınırı 2 bin 603 TL olarak belirlenmiştir. İzmir'i, İstanbul 2 bin 564 TL'lik açlık sınırı ile takip etmektedir. Ankara'da ise açlık sınırı 2 bin 309 TL olarak tespit edilmiştir.
Araştırma kapsamında önemli sanayi merkezlerindeki açlık sınırları da belirlenmiştir. Buna göre Bursa, Eskişehir ve Bilecik bölgesinde açlık sınırı 2 bin 445 TL, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova bölgesinde açlık sınırı 2 bin 462 TL, Zonguldak, Bartın ve Karabük bölgesinde açlık sınırı 2 bin 415 TL, Adana ve Mersin bölgesinde açlık sınırı 2 bin 229 TL olarak belirlenmiştir. Ayrıca açlık sınırı Gaziantep, Kilis, Adıyaman bölgesinde 2 bin 134, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde 2 bin 187, Diyarbakır ve Şanlıurfa bölgesinde 2 bin 169, Trabzon, Ordu, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun bölgesinde 2410 TL'dir.”
