'Beşli çete' seferberliği: Bakanlık, maliyeti ödetmemek için uğraşıyor
‘Beşli çete’den Cengiz ve Kolin ortaklığına ait CK Enerji isimli şirketin bünyesinde yer alan Akdeniz Elektrik A.Ş. (AEDAŞ) yine gündemde. Kamu kurumları, Sayıştay’ın “Bedeli tahsil edilmeli” dediği okul alanlarındaki trafoların maliyetini AEDAŞ’tan bir türlü geri alamazken Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) devreye girdi. Bakanlık, trafoları kamunun yapmasını, tutarın ise dağıtım şirketlerinden tahsilinin söz konusu edilmemesini talep etti.
BirGün'den Uğur Şahin'in haberine göre, Antalya’da yapması gereken trafoları kurmayıp, bunun bedelini de kamuya yıkan şirketten, tutar hâlâ tahsil edilemedi. Kamu kurumları, Isparta’yı bu yılın şubat ayında 120 saat karanlıkta bırakmasıyla gündeme gelen AEDAŞ’a defalarca “Trafoların bedelini ödeyin” diye yazı gönderdi, konu yargıya taşındı. Son olaraksa, kentte adeta düğüm haline gelen sorun, Antalya Valiliği’nin ‘görüş istemesi üzerine’ MEB’e aktarıldı.
22 Temmuz tarihinde, MEB İnşaat ve Emlak Genel Müdürlüğü, Antalya İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne görüş yazısı gönderdi. Müdürlük de ‘enerji temini noktasında dağıtım şirketleri ile yaşanan sıkıntıların çözümüne dair’ ifadeleriyle, söz konusu yazıyı, Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’na (YİKOB) iletti.
İnşaat ve Emlak Genel Müdürlüğü’nden gönderilen Bakanlık yazısında, “trafoların yapılması, bedelinin ise şirketlerden tahsilinin mevzu bahis edilmemesi” istendi. Yazıda, şu ifadeler yer aldı:
“Yatırım Programı kapsamında yapımı tamamlanmış, hizmete açılmayı bekleyen veya hâlihazırda hizmet veren eğitim kurumlarına enerji temini noktasında dağıtım şirketi ile yapılan yazışmalar neticesinde sıkıntılar yaşandığını belirtir yazınız incelenmiştir. (…) İhtiyaç duyulan enerjinin sağlanması için Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. ile gerekli yazışmaların yapıldığı, konuya ilişkin Bakanlığımız görüşünün bildirilmesi Valiliğinizce talep edilmiştir. (…) Mülkiyeti Hazine’ye veya belediyelere ait olup, Bakanlığımız adına okul yapılmak üzere tahsis edilen eğitim alanlarında trafo köşklerinin kullanıcı tasarrufunda yapılması gerekmekte olup, yapılacak trafo köşkü mülkiyeti tarafımıza ait olacağından dağıtım şirketlerine herhangi bir geri ödemenin mevzu bahis edilmemesi, trafo binalarının periyodik bakım ve onarımının valiliğinizce düzenli olarak yapılarak, can ve mal güvenliğinin temin edilmesi hususunda gereğini rica ederim.”
'Ödeme mümkün değil' yazısı
Bunun üzerine Antalya YİKOB da 8 Ağustos tarihinde İl Milli Müdürlüğü’ne bir yazı gönderdi. Yazıda, Sayıştay’ın ‘trafoların bedelini dağıtım şirketleri ödemeli’ tespitini hatırlatıldı, Cengiz ve Kolin ortaklığına ait dağıtım şirketine karşı Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde ‘alacak davası’ açıldığı aktarıldı. “Ödeme yapılması mümkün değildir” denilen yazıda, şu ifadeler yer aldı:
“Gerek Sayıştay bulgusu gerekse de devam etmekte hukuki süreç nedeniyle Başkanlığımızca yürütülen projelerde yatırım maliyetleri dağıtım şirketlerince karşılanmayacak trafo imalatlarına yer verilmesi ve trafo imalatlarına ilişkin ödeme yapılması mümkün değildir. Bu nedenle gerekli girişimlerde bulunularak trafo yeri tahsisi veya üst kullanım hakkının verilmesi gibi hususlarda çalışma yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.”
Ne olmuştu?
Isparta’nın dışında Antalya ve Burdur’da 2,2 milyon aboneye elektrik dağıtımını üstlenen şirket, Antalya’da kurması gereken trafoları kurmamıştı. AEDAŞ, kamu kurumlarının yapmak zorunda kaldığı trafoların maliyetini de Antalya Valiliği YİKOB’nin üzerine yıkmıştı. Konu, 2019 yılında Sayıştay’ın denetimine takılmıştı. Fakat esas skandal, bundan sonra meydana gelmişti. Sayıştay’ın üç yıl önceki “Dağıtım şirketinden trafo bedelleri tahsil edilmeli” bulgusunun ardından, başta YİKOB olmak üzere kentteki kamu kurumları, defalarca AEDAŞ’tan trafoların maliyetini geri ödemesini istemişti. Ancak şirket, çeşitli bahaneler öne sürerek söz konusu bedeli bugüne dek ödemedi. AEDAŞ’ın trafoların bulunduğu alanların kamuya ait olduğunu özel trafo statüsünde olduğunu ileri sürerek ödemeyi yapmamakta direndiği belirtilmişti. Bedeli ödenmeyen trafo sayısının 19 olduğu aktarılırken konu Antalya YİKOB tarafından yargıya taşınmıştı. ‘Belirsiz alacak davası’nın Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde sürdüğü öğrenildi.