8 soruda Omicron varyantı...

Bilim insanlarının kollarını sıvayarak araştırma yarışına girdikleri yeni varyanta dair çok merak edilen soruları ve cevapları sizler için derledik.

Yeni varyant Omicron nedir?

Varyantları isimlendirmek için Yunan harflerini kullanan DSÖ, bunun "bilimsel olmayan izleyiciler tarafından tartışılmasının daha kolay ve daha pratik olacağını" belirtiyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Omicron (B.1.1.529) varyantının ilk olarak Güney Afrika’da tespit edildiğini ifade etmişti. Varyantın ismi başta 'Nu' olarak ifade edilmiş ardından DSÖ, B.1.1.529 kod ismiyle anılan yeni tehlikeye Omicron adını vermişti.

Belirtiler neler?

Güney Afrika'da ortaya çıkan varyant ile ilgili açıklamalarda bulunan Güney Afrika Tabipler Birliği (SAMA) Başkanı Dr. Angelique Coetzee, sözkonusu varyantın belirtilerini sıraladı.

Coetzee, sık görülenin aksine insanların bu varyantta koku ve tat alma yetilerini kaybetmediğini bildirdi.

Doktor diğer belirtileri ise, "Bir veya iki gün boyunca kas ağrısı ve yorgunluk ile kendini iyi hissetmeyen hafif bir hastalık sunuyor. Bu varyanta yakalananlarda hafif bir öksürük olabiliyor" diyerek anlattı.

Omicron varyantının yayılım hızı diğerlerinden daha mı fazla?

Bilim insanları bunun için somut bir kanıtın henüz bulunmadığını bildirerek herhangi bir açıklama yapmanın "şu an için" yanlış olacağını savunuyorlar. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) internet sitesinde yer alan "Omicron" bölümünde varyantın bulaşı hızı ve çeşidine dair araştırmaların sürdüğü bilgisine yer verilip, "Omicron'un, Delta dahil diğer varyantlara göre daha hızlı bulaşıp bulaşmadığına dair henüz kesin bir bilgi bulunmuyor. Güney Afrika'da test sonuçları pozitif çıkan ve Omicron varyantı taşıyan insanlara yönelik epidemolojik çalışmalar Omicron pozitif olan insanlardaki bulaşı yolu ve hızının başka faktörlerden mi yoksa varyant özelliklerin mi olduğunu anlamaya çalışıyor" diye yazıldı.

Omicron varyantı aşılara karşı dayanıklı mı?

Bilim insanlarının "en kötü" varyant olarak tanımladıkları Omicron'a yönelik en çok merak edilen başlıklardan biri de aşıların söz konusu varyantı karşısında dayanıklı olup olmadığı. Bilim insanları sözkonusu varyanta yönelik çalışmalarına devam ediyorlar ve henüz kesin bir veriye ulaşabilmiş değiller. Ancak İngiliz Daily Mail Gazetesi'ne konuşan bilim insanları omicron varyantının aşı etkilerini yüzde 40 dolaylarında azaltabileceğini söyledi.

Daily Mail'e konuşan bilim insanlarının yüzde 40 uyarısı dışında henüz etkileri kesin olarak bilmediklerini belirten bilim insanları da omicron için de aşı geliştirilmesi adına çalışmalar başlatıldığını belirtti.

Yeni aşı gerekiyor mu?

Dünyayı endişelendiren Covid-19'un yeni varyantına dair merak edilen sorulardan biri de yeni bir aşıya gerek olup olmayacağı. Bilim insanları sözkonusu varyantın mevcut aşılar üzerindeki etkisinin kesin olmadığını belirtmekle birlikte ihtiyaç olursa yeni bir aşının geliştirileceğini söylüyor.

Koronavirüse karşı geliştirilen mevcut aşıların omicrona karşı önceki varyantlara göre daha az etkili olacağını söyleten Moderna CEO'su, yeni varyanta karşı aşı geliştirmelerinin aylar sürebileceğini belirtti. Moderna CEO'su Stephane Bancel Financial Times'a verdiği röportajda, Omicron varyantının spike proteinindeki yüksek sayıda mutasyonun ve virüsün Güney Afrika'da hızlı yayılmasının mevcut aşılarda güncellemeyi gerektirebileceğini belirten Bancel, Omicron varyantının ne derece ağır bir hastalanmaya yol açtığının ve aşıların varyanta karşı etkinliğinin iki hafta içinde netleşeceğini bildirdi.

BioNTech'den yapılan açıklamada ise varyanta uyarlanmış aşının geliştirilmesi için ilk adımların atılmaya başlandığı vurgulandı. Açıklamada "Aksi ispatlanana kadar varyant aşısına ihtiyaç duyulacağı varsayılacak" denildi. Yeni aşıyı geliştirmeye zaman kaybetmeden başlayacaklarını belirten şirket, 100 gün içerisinde yeni aşının geliştirilebileceğini söyledi.

Omicron'un aşı etkilerini azatlma nedeni nedir?

Sözkonusu varyantın aşıya karşı dirençli 32 mutasyonu olduğunu söyleyen bilim insanları, aşının virüsün vücudumuza girmesini engelleyen özelliklerine karşı 10 adet mutasyonu olduğunu belirterek, mutasyon sayısının bulaşı hızı ve etkisini artırdığının altını çiziyorlar.

Uzmanlar, Delta varyantından iki kat daha fazla mutasyonu tespit edilen Omicron için "şimdiye kadar karşılaşılan en dayanıklı" versiyon olduğunu belirterek "endişelenmesi gerektiğinin" altını çizmişti.

Ancak tüm endişelere rağmen Omicron'un henüz aşıları olumsuz yönde etkilediğine dair kesin bir sonuca ulaşılamadı.

Varyant hangi ülkelerde görüldü?

Güney Afrika'da görülmesinin ardından alınan önlemlere rağmen hızlıca diğer ülkelerde de tespit edilen Omicron varyantı, şimdiye kadar Güney Afrika ülkeleri dışında, İngiltere, İtalya, Portekiz, Avustralya, İskoçya, Almanya, Hollanda, Belçika, Çekya ve Kanada'da görüldü.

Hollanda, şu ana kadar Avrupa ülkeleri içinde en yüksek Omicron vakasına sahip ülke. Pazartesi gününden bu yana Güney Afrika'dan Hollanda'ya 5 bin kişinin geldiğini belirten yetkililer, Omicron varyantı vakalarının daha da artmasını bekliyor.

Güney Afrika'nın Cape Town ve Johannesburg kentlerinden Amsterdam Schipol Havalimanı'na inen iki uçaktaki toplam 600 yolcudan 61'inin testleri pozitif çıkmış içlerinde 13'ünün Omicron olduğu tespit edilmişti.

Hangi ülkeler ne önlemler aldı?

Omicron varyantı henüz ortaya çıkmadan önce de Avrupa ülkeleri artan Covid-19 vakaları sebebiyle önlemler almaya başlamıştı. Avusturya geçtiğimiz pazartesi dördüncü kez kapanmaya giderken birçok ülke de önlemler artırılmıştı. Sözkonusu varyantın Güney Afrika'da görülmesiyle birlikte Türkiye de dahil birçok ülke Güney Afrika'nın 6 ülkesine uçuşları askıya aldığını duyurmuştu.

İngiltere yeni varyantla birlikte maske takma zorunluluğunu getirirken Avusturya'da basına sızdırılan yeni yasa taslağı da aşı karşıtlarına para ve hapis cezası önlemlerini içeriyor.

Öte yandan, Brezilya, 6 Afrika ülkesi ile karşılıklı uçuşları durdurma kararı alırken, İngiltere 10 Afrika ülkesi, ABD ise 8 Afrika ülkesi ile uçuşları durdurdu.

İsrail, Japonya ve Avustralya sınırlarını tamamen kapatma kararı alırken, Hindistan ise İngiltere ve Güney Afrika’dan seyahat eden yolcuların uçaktan iner inmez Covid-19 testine alınacağını açıkladı.

FED Başkanı, Omicron için uyardı: İstihdam ve ekonomik faaliyet üzerinde aşağı yönlü risk