Yüzyıllardır aranıyordu: En eski yıldız haritası, el yazmasının altında çıktı

Washington DC merkezli Kutsal Kitap Müzesi'nden yapılan açıklamaya göre, trigonometrinin babası ve antik çağın en büyük astronomlarından biri olarak kabul edilen Hipparkos'un yıldız haritasının bir kopyası, M.S. 600 yıllarında yazılmış olan John Climacus'un "İlahi Yükseliş Merdiveni" adlı eserinin Süryanice metninin altında kaldığı keşfedildi. Akademisyenler Hipparkos'un yıldız kataloğunu uzun zamandır biliyorlardı çünkü diğer antik metinlerde bu esere atıfta bulunuyordu ancak belgenin kendisi şimdiye kadar bulunamamıştı

Müzenin Ortaçağ el yazmaları küratör yardımcısı Brian Hyland konuyla ilgili açıklamasında, "Yeni keşfedilen metin, daha önce kayıp olan metinleri okumak için multispektral görüntüleme teknolojisinin yaratıcı kullanımını vurgulayan dikkate değer bir buluş. Bu aynı zamanda Hipparkos'un ölçümlerinin doğruluğunu da kanıtlıyor" ifadelerini kullandı.

Batlamyus'unkilerden daha doğru ölçümler

Açıklamada müzenin, el yazmasındaki yaprakların multispektral görüntülemesini* 2013, 2015, 2017 ve 2018 yıllarında yaptığı belirtiliyor. Ardından el yazmasını, altta yatan metni incelemek üzere Cambridge Üniversitesi'ndeki Tyndale House'a gönderdiler.

* Multispektral görüntüleme, elektromanyetik spektrum boyunca belirli dalga boyu aralıklarında görüntü verilerini yakalar.

Araştırmacılar bulgularını bu ay hakemli Journal for the History of Astronomy dergisinde yayınladılar. Buna göre Hipparkos'un metninin Hıristiyan risalesinin altında gizli olduğunu doğrulamanın yanı sıra, Hipparkos'un ölçümlerinin halefi matematikçi ve astronom Batlamyus'unkilerden daha doğru olduğunu da buldular.

Elden ele dolaşmış

Yapılan analizlerde, antik parşömenin eski usul geri dönüşüm gibi birçok kez yeniden kullanıldığını ortaya çıkardı. İlk olarak, beşinci ya da altıncı yüzyılda Yunanlı bir katip, M.Ö. 162 ve 127 yılları arasında astronomi, coğrafya ve matematik alanlarında çalışan Hipparkos'un "Yıldız Kataloğu"nu kopyalamış.

Kutsal Kitap Müzesi'ne göre, daha sonra 10. ya da 11. yüzyılda Mısır'ın Sina Dağı'nın Aziz Catherine Manastırı'ndaki bir katip, yeni bir şeyler yazmak için eski el yazmasını geri dönüştürdü.

Açıklamaya göre, Mısır'daki katip en az on farklı eski elyazmasından parşömen yaprakları topladı. Daha sonra katibin, "İlahi Yükseliş Merdiveni"nin Süryanice çevirisini yazmadan önce mevcut mürekkebi kazımış ve parşömeni yıkamış olduğu düşünülüyor.

Ancak zamanla, kazınan mürekkebin kalıntıları kararmaya başladı, böylece araştırmacılar belgenin bir palimpsest* olduğunu, aynı malzeme üzerine yazılmış farklı metin katmanlarının yer aldığını fark ettiler.