Darbe Komisyonu’nda ‘Akar ve Fidan’ tartışmaları: Kahraman 'Karşı oy yok' dedi, işte komisyon tutanakları

Yayınlanma: 21 Temmuz 2022 Perşembe 10:20

Güncelleme: 21 Temmuz 2022 Perşembe 14:09

AKP’li Petek, komisyonun darbe raporunu sitesinde yayınladı. CHP’li Emre ve İYİ Partili Çıray, muhalefet şerhi olan cildin yayınlanmadığını belirterek, asıl meselenin raporun Meclis’te görüşülmemesi olduğunu söyledi. Eski Meclis Başkanı Kahraman’ın “Akar ve Fidan’ın görüşlerine gerek yok” sözlerine muhalefetin karşı çıkmadığı açıklamalarının doğru olmadığını ise Meclis tutanakları ortaya koydu.

15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kurulan Darbe Girişimini Araştırma Komisyonu’nun hazırlayıp sunulan fakat yayınlanmayan rapora ilişkin tartışmalar sürüyor. 15 Temmuz Darbe Girişimi Komisyonu Başkanı AKP'li Reşat Petek’in raporu eski Meclis Başkanı İsmail Kahraman’a teslim ettiklerini söylemesi sonrası Meclis Başkanı Mustafa Şentop, “İçtüzük hükümlerine uygun olarak tüm süreçleri tamamlanmış bir Meclis Araştırması Komisyonu Raporu, TBMM Başkanlığı’na rapor sunulmadı” açıklamasında bulundu. 3 gün önce Şentop’un raporun sunulmadığını söylemesi üzerine Petek, dün akşam saatlerinde resatpetekhukuk.com adlı sitesinde Temmuz 2017 tarihli raporun birinci cildini yayınladı.

‘Muhalefet şerhi olan cilt yayınlanmadı’

Raporun yayınlanması sonrası halktv.com.tr'ye konuşan 15 Temmuz Darbe Girişimi Araştırma Komisyonu üyesi CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre, raporun AKP tarafından hazırlandığını, muhalefet şerhlerinin olduğu raporun ikinci cildinin yayınlanmadığını söyledi. Emre, asıl meselenin komisyon tarafından hazırlanan raporun görüşülmemesi olduğunun altını çizdi. Araştırma komisyonuna CHP üyesi olarak katılan, bugün İYİ Parti Genel Başkan Başdanışmanı, İzmir Milletvekili olan Aytun Çıray da muhalefet şerhi olan raporun yayınlanmadığına dikkat çekti.

Meclis tutanakları: ‘Akar ve Fidan komisyona gelsin’ ısrarı

Darbenin araştırılmasına dair tartışılan bir diğer nokta ise Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar ve Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan’ın komisyona gelip görüş bildirip bildirmeyecekleri konusuydu. Eski Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın Sözcü'deki son açıklamasında satır arasındaki bir cümle dikkatlerden kaçmadı. Akar ile Fidan’ın komisyona çağrılmamalarının büyük bir eksik olmayacağını söyleyen Kahraman, “Bilgilerine başvurulmamasına itiraz eden de, bu konuda karşı oy da yok. Hatırladığım kadarıyla böyle” dedi. Kahraman’ın bu sözleri iktidarın “Akar ve Fidan’ın görüşlerine gerek yok” çıkışına muhalefetin karşı çıkmadığı anlamına gelse de TBMM’nin sitesindeki Meclis Araştırma Komisyonu Tutanakları aksini ortaya koyuyor.

‘İktidar el değiştirdiğinde komisyon çalışacak’

halktv.com.tr'ye konuya ilişkin açıklamalarda bulunan 15 Temmuz Darbe Girişimi Araştırma Komisyonu üyesi CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre, Kahraman’ın açıklamasına ilişkin olarak, “Ne söyleyeceklerini şaşırdılar. Gerek yazılı, gerek sözlü olarak bu isimlerin dinlenmesini talep ettik. AKP’li üyelerin oylarıyla reddedildi. 2 isimden yazılı metin istediler, gönderdiler. Fakat komisyon tarafından davet gönderilmedi. Her gün bahane üretiyorlar. Bir daha ki 15 Temmuz’da iktidar el değiştirdiğinde komisyon çalışacak” ifadelerini kullandı.

İşte Meclis Araştırma Komisyonu tutanaklarıyla kayıt altına alınan konuşmalar:

Tanrıkulu: Gelecekler mi gelmeyecekler mi?

Komisyonun 23 Kasım 2016’da gerçekleşen 17’nci toplantısında CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, “Darbeyle ilgili çok önemli bilgileri olan ve darbe günüyle ilgili olarak henüz kendilerinden bilgi almadığımız iki büyük kamu görevlisi var. Birisi MİT Müsteşarı, birisi Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar. Onlarla ilgili hangi gelişme var? Gelecekler mi gelmeyecekler mi?” diye konuştu.

Erdoğdu: ‘Oylama için bekleyin’ demiştiniz

1 Aralık 2016’da gerçekleşen 19’uncu toplantıda ise aynı konu CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu tarafından masaya yatırıldı. Akar ve Fidan’ın komisyona gelmesi konusunda konuşmak için söz alan Erdoğdu, “Sayın Hakan Fidan ve Sayın Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın oylamasıyla ilgili bir konuşma yapıyorum, sonra oylama rica edeceğiz. Geçen hafta siz bir hafta beklememizi rica etmiştiniz. Bekledik, şimdi bugün o gün geldi” dedi.

‘Komisyon Akar ve Fidan’ı davet etmeye zorunludur’

Erdoğdu, konuya ilişkin konuşmasında şu ifadeleri kullandı:

“Sayın Akar ve Sayın Fidan ne görüşmüşlerdir? Sayın Akar karargâhta niçin oturmuştur? Sayın Dişli niçin helikopterdedir? Bu soruların çok kritik bazı cevapları Sayın Genelkurmay Başkanı Akar ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan’dadır. 15 Temmuz’un en karanlık dönemlerinden hiç olmazsa bazılarının çözülebilmesi için bu iki yüksek bürokratın komisyonumuza davet edilmelerine ve Sayın Başbakan ile Sayın Cumhurbaşkanı tarafından serbest bırakılıp davete icabet etmelerini rica ediyoruz. Aksi hâlde, 15 Temmuz hakkında giderek büyüyen haklı şüpheler koyulaşacak, yürütmenin bütün kararlarının, uygulamalarının meşruiyeti tartışılacak ve aşılacaktır. Türkiye, FETÖ’nün hedeflediğinden çok daha vahim ve kaotik bir ayrışma ve kutuplaşma süreçlerine girebilecektir. Bu nedenle, komisyonumuz, Sayın Akar ve Sayın Fidan’ı açıklamalarda bulunmak üzere davet etmeye zorunludur.

‘CHP’nin önergesine olumlu yanıt verin, oylama yapın’

Bu zorunluluğu yerine getirmediği takdirde görevini yerine getirmemiş olmakla kalmayacak, aynı zamanda, bunu engelleyenler sakladıkları bir şey olduğu kuşkusuyla tarih tarafından, belki de 15 Temmuzun paydaşları olarak ilan edilebilecektir. Akar ve Fidan’ı, üzerlerine düşen tarihsel sorumluluğu yerine getirebilmeleri için davet etmek için herkesi CHP’nin önergesine olumlu oy vermeye davet ediyorum. Sayın Başbakanın da, bu bürokratları milletin Meclisine göndermelerini rica ediyorum. Aksi hâlde, tarihin bu ağır yargısıyla damgalanmayı reddediyoruz. Sayın Başkanım, şimdi, sizden, bu geçen hafta konuştuğumuz oylamayı yapmanızı rica ediyorum.”

‘Buraya gelirlerse önemli sorularımız olacak’

Akar ve Fidan’ın komisyona gelmesinin önemini vurgulamak adına söz alan Aytun Çıray, “Eğer, Sayın Fidan ve Sayın Akar buraya gelirse hakikaten önemli sorularımız olacak. Örneğin Sayın Fidan’a, 15 Temmuz günü saat 20-21 arasında Beştepe’de lüks konutlarda TİKA’daki bir arkadaşıyla bir yaş günü toplantısına katılıp katılmadığını, aynı zamanda, darbeden sonra ailesini Orta Doğu’da herhangi bir ülkeye götürüp götürmediğini soracağız ve hâlâ oradalar mı acaba? Bir de, Sayın Başbakanla son bir-bir buçuk aydır görüşüyor mu, görüşmüyor mu? Bunlar çok önemli sorular. Onun için oylamayı önemsiyoruz” diye konuştu.

'Bu darbeyi kapatmaya çalışıyorsunuz'

Muhalefetin Akar ve Fidan taleplerinin konuşulduğu sırada söz alan dönemin AKP Manisa Milletvekili Selçuk Özdağ, konuyu CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na getirdi. Özdağ, “17-25 Aralık oldu biliyorsunuz. Olmadan önce Sayın Kılıçdaroğlu, ABD’ye gitmiştir. Bir: Dışişleri Bakanlığına sorulmasını talep ediyorum. İki: Cumhuriyet Halk Partisi Genel Merkezine” dedi. Bu ifadeler sonrası Özdağ ve Erdoğdu arasında tartışma yaşandı. Erdoğdu, Özdağ’a “Bu darbeyi kapatmaya çalışıyorsunuz” diye tepki gösterdi.

İşte diyaloglar...

Tartışma sonrası Aysun Çıray’ın “Oylamaya geçelim” talebine başkan “Efendim, oylayacak bir konu yok şu anda” cevabını verdi. Çıray, Erdoğdu ve başkan arasında geçen diyalog şöyle:

Başkan: Talepler geldi. Şimdi bakın, burada gerçeği açığa çıkarmak için çalışırken daha dün, sizin de Cumhuriyet Halk Partisi üyesi Zeynel Emre arkadaşımızın bulunduğu ziyaretler sırasında bu konuda medyaya da bilgi verdik. ‘Gerek Genelkurmay Başkanı gerek MİT Müsteşarının dinlenmeleriyle ilgili verilen önergeler reddedilmemiştir, bu konuda Komisyonumuzda böyle ret kararı da çıkmamıştır’ diye bütün basınımıza bilgi verdik.

Aytun Çıray: Oylayalım şimdi.

Başkan: Hayır efendim, oylamayacağız çünkü süreç devam ediyor.

Aytun Çıray: Bizim önergemizi oylayıp oylamama hakkınız yok.

Aykut Erdoğdu: Böyle bir şey var mı ya?

Aytun Çıray: Oylayacaksınız, kabul etmeyeceksiniz ya da edeceksiniz. Ama Sayın Başkan, bu, keyfî bir yönetim olur.

'15 temmuz darbe girişimini FETÖ'cü yöntemlerle karartıyorlar'

İYİ Parti Genel Başkan Başdanışmanı ve İzmir Milletvekili Aytun Çıray, eski Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın “FETÖ Darbesi Araştırma Komisyonu” olarak bilinen komisyonun raporu hakkında yaptığı açıklamalara tepki gösterdi.

Çıray, “Damadı FETÖ’den ötürü hâlâ kaçak olan Kahraman, ne yazık ki, adeta tam da FETÖ’ye yakıştırılabilecek yöntem ve gerekçelerle zaten sisler içindeki 15 Temmuz darbesini karartmak istiyor. Komisyon, gayet verimli bir şekilde çalışmış ve kamuoyunun dikkatini üzerinde toplamışken önce sulandırıldı, sonra da Sayın Erdoğan’ın ‘Çalışmasını tamamlamıştır’ beyanı ve Sayın Bahçeli’nin yeni anayasa tartışması başlatması üzerine âtıl hale getirilmiştir” dedi.

FETÖ Darbesini Araştırma Komisyonu’nun açık-örtülü tüm engellere rağmen, dikkate değer bir araştırma raporu ortaya koymayı başardığını anlatan Çıray, bu başarıda muhalefet kanadının büyük bir katkısı olduğunu; karanlığın aydınlatılması için o koşullar içinde elden gelen her şeyin yapıldığını söyledi.

'Komisyon raporu oldubittiye getirilmek istendi'

“Ancak ne yazık ki, Komisyonun AKP’li başkanı ve üyeleri, yukarılardan gelen talimatlarla bütün bu çabaları boşa çıkarttılar. Kendi meşreplerine ve çıkarlarına uygun, gerçeklerin üstünü örten, çarpıtan ve hatta ters yüz eden sözüm ona bir rapor ortaya koydular. Biz, oldubittiyle dayatılan bu rapora elbette itiraz ettik. Bu itirazımızı, ceza hukuku açısından suç teşkil edeceği uyarısında da bulunduğumuz resmi bir dilekçe ile Türkiye Büyük Millet Başkanlığına sunduk. Bununla da yetinmedik ve doğrudan doğruya rapora ilave edilmesi gereken çok kritik unsurlardan oluşan çalışmamızı da ayrıca Meclis Başkanlığı vasıtasıyla Komisyona ilettik,” diyen Çıray sözlerini şöyle sürdürdü:

“Maalesef bütün bu çabalar, başkanlık dönemi hiç de hayırla yad edilemeyecek Sayın İsmail Kahraman tarafından adeta bozuk para gibi harcanarak dikkate alınıp gerektiği şekilde işleme konulmadı. Raporun bizim katkılarımızla oluşacak yeni şeklinin yüce Meclis’e sunulması ve gereken onayı alması engellendi. Kısaca ortada kadük olan bir rapor falan yoktur. Gereken çalışmayı yapmamış olduğu izlenimi verilmek istenen bir Komisyon ve kamuoyunun kadük kaldığına inandırılmak istendiği bir rapor vardır.”

'Reşat Petek’in açıkladığı rapor eksiktir'

“Gerçeklerin eninde sonunda ortaya çıkmak gibi bir huyu vardır” sözüne dikkat çeken Çıray, “Hakikat bir kere daha hükmünü icra etti. Komisyon Başkanı Reşat Petek, durup dururken, ortadan kaybolduğu dahi iddia edilen raporu, özellikle CHP’li üyelerin itirazlarının dikkate alınmadığı şekliyle kendi hukuk bürosunun sitesine koyuverdi. Ancak o rapor eksiktir. Belli ki Petek, bunu, önümüzdeki yeni dönemin koşullarında herhangi bir hukuki ve siyasi suçlamanın muhatabı olmamak için yaptı. Ama kendisi için maalesef doğru bir şeyi yanlış bir şekilde yaptı bile diyemeyeceğim. Yanlış bir şeyi yanlış bir şekilde yaptı.”

'Kahraman ve Şentop nafile çaba içindeler'

“Dönemin Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın da halihazırdaki Meclis Başkanı Mustafa Şentop’un da bu vesileyle yaptıkları açıklamalar, açığa çıkma sürecine girmiş olan gerçekleri örtbas etmeye yönelik nafile çabalar olarak tarihe geçecektir. Bununla birlikte onları bekleyen tehlike, tarihe iyi bir biçimde geçmeyecek olmanın çok ötesindedir. Özellikle İsmail Kahraman görevini açıkça yerine getirmemiş, hatta adeta düpedüz suistimal etmiştir. Kahraman mesnetsiz bir gerekçeyle yüce Meclisin Anayasa ve Kanunla belirlenmiş ve Millet adına yükümlülüğü olan yasama ve denetleme görevini yerine getirmesini engellemiştir. Meclis Başkanının nasıl ki Bütçeyi yahut Komisyonlarda kabul edilmiş kanun tasarılarını bekletme hakkı yoksa, tarihimizin en vahşi şiddet, terör ve utanç darbesini araştırmak için kurulmuş “FETÖ Darbesini Araştırma Komisyonu’nun hazırladığı rapor için gerekli tüm prosedürleri uygulama yükümlülüğü vardır. Bu yükümlülüğün sözde bahanelerle yerine getirilmemiş olması, sorumlusunu Yüce Divan’a götürecek Anayasal bir suçtur. Aynı durum, objektif bir hukuki değerlendirmeden sonra pekâlâ halihazırdaki Meclis Başkanına da teşmil edilebilir. Bu aynı zamanda FETÖ ve benzeri karanlık örgütleri ve metotlarını etkisizleştirmek için elzemdir."

Reşat Petek, 15 Temmuz raporunu kendi internet sitesinde yayınladı