Sayıştay raporundan çıkan skandal! Engelli aylıkları kimlere gitti?
Sağlık Bakanlığı verilerine göre; 2020 sonu itibariyle engelli raporu alanların sayısı 661 bin 340 kişi olurken Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı faaliyet raporundaki toplam engelli aylığı alan kişi sayısı 719 bin 845 kişi olarak yer alıyor. Aile ve Sağlık bakanlıklarının engelli rakamlarındaki uyumsuzluk, 'Sayıştay Aile Bakanlığı 2020 Denetim Raporu'nda da yer alıyor.
Aile Bakanlığı'nın engelli maaşı verdiği kişi sayısı ile Sağlık Bakanlığı'nın engelli raporu verdiği kişi sayısı arasında 58 bin 505 kişi bulunuyor. Engelli raporu olmadan engelli maaşı alan kişilerin kimler olduğunu, CHP Genel Başkan Yardımcısı Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Aile ve Çalışma Bakanlığı bütçe görüşmelerinde gündeme taşıdı.
halktv.com.tr'ye konuşan CHP'li Gülizar Biçer Karaca, "Sayıştay bulgularından biri; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Veri Tabanındaki Bilgiler ile Sağlık Bakanlığı Veri Tabanındaki Bilgilerin Uyumlu Olmamasından Kaynaklı Sorunlar” bu doğrultuda; “Sağlık Bakanlığının engelli sağlık kurulu raporu (ESKR) veri tabanında kaydı olmayan kişiler için ve Sağlık Bakanlığının ESKR veri tabanında kaydı olup da ağır engelli veya tam bağımlı ifadesi içeren ESKR’si olmayanlar için gerekli teyit işlemi yapılmadan, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu’na göre bu kişilerin bakıcılarına engelli evde bakım ödemesi yapılmıştır. İfadeleri yer alıyor" dedi.
Sayıştay raporlarında engelli maaşı alanların sayısı ile engelli raporu alanların sayısı arasında ciddi fark olduğuna değinen CHP'li Gülizar Biçer Karaca, TBMM'de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın bütçesi görüşülürken hem Sayıştay hem Sağlık Bakanlığı hem de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı raporlarındaki tespitlerde yer alan konularda, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık'a şu soruyu yöneltti:
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 2020 Yılı faaliyet raporundaki kısım
"Sayıştay raporlarında, Sağlık Bakanlığı faaliyet raporundaki 2020 yılı sonu itibarıyla belirlenen engelli raporu sayısı ile Aile Bakanlığı faaliyet raporunda engelli aylığı alan sayıları arasında ciddi bir fark bulunmaktadır. Sayıştaya göre, Sağlık Bakanlığı kayıtlarında engelli rapor kaydı olmayanlara Bakanlığınız engelli aylığı ödemiş Sayın Bakan. Kim bunlar? Yoksa AKP kadrolarını buradan mı finanse ediyorsunuz? Engelli olmadığı hâlde maaş alanların listesi TÜGVA’dan mı geldi, yoksa saraydan mı? Sayıştay raporlarında tespit edilen bu usulsüzlükle ilgili bir yaptırım, bir inceleme başlatacak mısınız?"
Sağlık Bakanlığı 2020 yılı Faaliyet Raporu'ndaki kıskım
Bu soruya sinirlenen AKP'li vekiller ile muhalefet vekilleri arasında yaşanan tartışmalar Meclis tutanaklarına yansıdı. Gerginliğin sürmesi üzerine Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz, toplantıya ara verdi. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın engelli raporu olmamasına rağmen 58 bin 505 kişiye engelli maaşı vermesini eleştiren Gülizar Biçer Karaca, ülkemizde derin yoksulluk yaşandığını vurguladı, sosyal yardımların artmasıyla övünen bakana yoksulluğun artması anlamına gelen yardım artışıyla övünülemeyeceği yönünde eleştiri sundu:
"2022 bütçe teklifinin 'yoksullukla mücadele ve sosyal yardımlaşma' başlığı adı altında aktarılan verilere göre, 2020'de pandemi koşullarında hane başına sosyal yardım miktarı 572 lira olarak gerçekleşti. 2022'de öngörülen sadece 414 lira. 2022 yılındaki hane başına sosyal yardım, 2020'den daha az. Oysa toplumun yüzde 26,6'lık kesimi temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamıyor, yüzde 53,6'lık kesimse yalnız beslenme ve barınma gibi temel ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonuna göre, 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması yani açlık sınırı 3.093 lira, asgari ücretten bile fazla. Bakanlığınızın kendi verilerine baktığımızda, yerel yönetimler hariç olmak üzere, 2020 yılında hane başına yardım alan sayı 6 milyon 630 bin 682 yani 7 milyona yakın. Bu sayıyı TÜİK'in ortalama hane büyüklüğü olan 3,30'la çaptığımızda yaklaşık 22 milyon kişi muhtaç kategorisinde. Bu, sizin verileriniz Sayın Bakan yani nüfusumuzun dörtte 1'i muhtaç durumda"
Vatandaşa 414 Lira yardım yapan AKP yardım yaptığı vatandaşa 2.875 lira faiz yükü bindirecek
Hak temelli, eşitlikçi bütçelemenin güçlendirilmiş parlamenter sistemle geleceğini ifade eden Gülizar Biçer Karaca; "Bütçeden bu yıl ödenmesi gereken faiz giderlerini nüfusa böldüğümüzde, 2022 yılında -bugün doğan bebekten başlamak üzere- 2.875 lira faiz yükü binecek. Yani yoksulluğun ezdiği ve yoksulluğun altında derin yoksullukla inim inim inleyen vatandaşlara sadece 414 lira yardım yapacaksınız ama 2.875 lira faiz yükünü de omuzlarına yükleyeceksiniz "
AKP’nin "Oysa iktidara geldiklerinde 3Y (yoksulluk, yasaklar ve yolsuzlukla) ile mücadele edeceğinin sözünü veren AKP'nin 20 yılın sonunda geldiği yerde sistematik yolsuzluk, derin yoksulluk ve bunlar konuşulmasın diye giderek artan, üst üste gelen yasaklar…” ile anılır hale geldiğini söyleyen Gülizar Biçer Karaca “Bırakın 3Y ile mücadele etmeyi, siz 3Y'ye "yozlaşma" ve "yönetememe"yi de ekleyerek 5Y'ye çıkardınız" dedi.