Metrobüslerin hurdalığa giden yolu böyle döşendi: Uzmanlar almayın dedi, aldılar, milyonlarca lira zarara neden oldular

İBB’nin AKP’li yöneticiler tarafından yönetildiği dönemde Hollandalı Advanced Public Transport Systems BV adlı şirketten alınan 50 adet Phileas model araçlar hakkında İETT’nin bir fizibilite raporu hazırlattığı, raporda araçların İstanbul şartlarına uygun olmadığı, başka model araçların çok daha ucuz ve kullanışlı olduğu belirtiliyor.

halktv.com.tr, 50 adet alınan Phileas model araçların tanesine 1 milyon 265 bin Euro veren AKP’li İBB yönetiminin aldığı araçlar hakkında İETT’nin 2021 Eylül ayında hazırladığı ve araçlar hakkında bilgileri içeren rapora da ulaştı.

17 araç hurdalıkta, teknik sıkıntılar çözülemiyor

Rapora göre İBB’ye araçları satan Hollandalı firmanın 2014 yılında iflas etmesi nedeniyle alınan araçların bakımı ve yedek parça ihtiyacı firma tarafından yapılamıyor.

İBB, bakım için ihale açıyor fakat gelen teklifler belirlenen maliyetin çok üstünde olduğu için ihale iptal ediliyor.

İBB’nin kendi imkanlarıyla 2020 yılında yaptığı bakım çalışmaları sonucu 32 aracı kurtarıyor fakat 17 araç hurdaya çıkıyor.

Bilirkişi: Gecikme ve arıza nedeniyle şirket İBB’yi 53 milyon lira zarara uğrattı

halktv.com.tr’nin ulaştığı başka bir önemli belgeyse İstanbul 16’ncı Ticaret Mahkemesi’nde görülen davaya ait. İBB İYİ Parti Grup Başkanvekili İbrahim Özkan, rapora dair “İBB’nin aracı üreten şirkete açtığı dava için hazırlanan bilirkişi raporunda araçların İBB’ye çok daha büyük maliyet yarattığı ortaya çıkıyor. Bilirkişi raporuna göre araçların geç gelmesinin ve arızalanmasının toplam maliyeti 53 milyon lira” dedi.

Toplam zarar yaklaşık 268 milyon lira

İBB, o dönem aldığı araçların adeti için 1 milyon 265 bin Euro ücret ödedi. Alınan araçlardan 17 tanesi hurdaya çıkarken toplam zarar bugünün kuruyla 215 milyon 50 bin lirayı aşıyor. Bu araçların masrafına verilen paranın dışında bakım onarım ve gecikme masrafı eklenince İBB'nin hurdaya çıkan 17 metrobüs aracı için uğradığı zarar toplam 268 milyon 619 bin lirayı aştı.

Öte yandan alınan araçların hepsinin geç teslim edildiğinin de belgelendiğini belirten Özkan, “Birden fazla hazırlanan bilirkişi raporunda araçların alınmasının İBB’yi zarara uğrattığı anlaşılıyor” diye konuştu.

2007 yılında hazırlanan rapor: Bu araçları almayın!

2007 Şubat ayında yani metrobüs araçları henüz teslim edilmeden, o dönem İstanbul Teknik Üniversitesi’nde görevli olan Prof. Dr. Haluk Gerçek ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde görevli Orhan Demirli tarafından hazırlanan fizibilite raporu hazırladı. halktv.com.tr’nin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Haluk Gerçek, “Hazırladığımız raporu o dönem İETT Genel Müdürüne vermiştik. Bu araçlar yerine Mercedes araçların alınmasını söylemiştik. O zamanki koşullara, İstanbul şartlarına ve teknik özelliklere göre bu araçların uygun olmadığını söylemiştik” dedi.

Gerçek ve Demirli'nin hazırladığı rapora göre o dönem İBB'nin 'inat ederek' aldığı Phileas model araçların verimlilik oranları, fizibilite raporunda önerilen aracın yarısı kadar. Ekonomik verimliliği düşük olan bu araçlar aynı zamanda İstanbul şartlarına da uygun değildi.