Halk TV Google terörüne karşı hukuk mücadelesine başlıyor

Google, geçtiğimiz yılın Ağustos ayında 'algoritma güncellemesi' adı altında çok büyük ve kapsamlı bir sansür programı uygulamaya koydu. Yaklaşık 6 aydır, çok kısa dönemli düzelmeler dışında, bağımsız medyanın haberlerinin okurla buluşması çok büyük oranda engelleniyor.

Aralarında Halk TV'nin de olduğu çok sayıda haber platformunun haberleri kelimenin tam anlamıyla okurdan kaçırılıyor. "Google Keşfet" ya da "Google Haberler" gibi vitrin olarak tanımlanan havuzlar, başta halktv.com.tr olmak üzere birçok yayıncıya kapalı.

Bu süreçte yayıncılar okur trafiklerini yüzde 90'a varan oranda kaybetti. Okur trafiğine bağlı olarak gelirlerde de büyük kayıplar yaşandı. Ve tüm çağrılara rağmen Google bu açık karartmanın nedenini açıklamadı, sorunun çözümü için kurulan temaslar karşılıksız kaldı.

KÜRESEL TEKEL GOOGLE'IN ÇELİŞKİSİ

Yaptığı güncellemelerde neyi değiştirdiğini, neyi baz aldığını kesinlikle açıklamayan, sorularımıza yanıt vermeyen Google'ın, resmi duyuruları ile uygulamaları arasındaki açık çelişki, söyledikleri ile uygulamalarındaki tutarsızlıklar ise ayrı bir sorun.

Google politika ihlallerine karşı verilen cezaları gerekçe gösterse de Halk TV’ye şimdiye dek verilmiş ve bildirilmiş açık bir ceza da yok.

TOPLUM MÜHENDİSLİĞİ, SİYASET DİZAYNI

Haber platformlarının okura ulaşmak için neredeyse tek kanalı olan, küresel tekel Google, yaptığı seçimlerle toplumun haber alma hakkını da gasp ediyor. Çünkü okura hangi haberin ulaşacağına, hangi haberin sansürleneceğine tek tuşla o karar veriyor. Türkiye'de gündemi de, siyasetin nabzını da bu gücüyle elinde tutuyor.

İKTİDARDAN GOOGLE'A KARŞI ADIM YOK

Bu süreçte konu, Google'ın Türkiye'deki faaliyetlerini yöneten ve denetleyen Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na sıkça soruldu.. Bakan Uraloğlu sorulara tatmin edici bir yanıt vermedi, "Kabul edilemez" demekle yetindi ancak bu açık sansüre ve haksız rekabete karşı ne yapılacağını açıklamadı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu Milliyet'in sorusuna şu yanıtı verdi:

"Bu konuyu formülize etmek lazım. Biz de Google’a sorduğumuzda bu anlamda bir işlem yapmadıklarını söylüyorlar. Ama hani çok da öyle görünmüyor. Gerekli ceza uygulandı, biz de takipçisi olacağız. Türkiye’de bu anlamda eğer medya kuruluşları bir hukuki süreç başlatırsa, biz de onlara destek veririz diye düşünüyorum."

Uraloğlu'nun geçtiğimiz hafta da yine benzer bir soruya şu yanıtı vermişti:

"Google yetkilileriyle bu konuyu görüştük. Bize her yıl binlerce güncelleme yaptıklarını ve bunların herhangi bir ülkeyi veya belirli internet sitelerini hedef almadığını beyan ettiler; ancak Google'ın dünya gündemini meşgul eden 2024 Ağustos ayı algoritma güncellemesinin Türk internet medyasını olumsuz etkilediği bir gerçek ve kabul edilemez"

HUKUK MÜCADELESİNE BAŞLIYORUZ

Aylardır Google sansürüyle mücadele eden Halk TV olarak bu haksız rekabete, açık sansüre karşı hukuksal mücadele hakkımızı kullanma kararı aldık.

Google yönetimi ile iletişim ve hükümetten denetim görevini yerine getirmesini bekleyerek geçen aylarda hiçbir adım atılmadığını gördük. Bundan sonrasına ilişkin sinyaller de bir değişim olacağını göstermiyor.

Türkiye'de haber yayıncıları arasında açık bir haksız rekabet yaratan, gündem mühendisliği yapan Google'a karşı yasal süreci başlatıyoruz. Analitik verilerinde de açıkça görülebilen sansürle ilgili nihai kararı Türk adaleti verecek.

HALK TV YALNIZ DEĞİL

Dünyanın birçok ülkesinde Google sansürü, adil rekabete müdahale politikaları onlarca kez yargının konusu oldu. En son Güney Afrika Cumhuriyeti "yetkinliğini kötüye kullandığı" gerekçesiyle Google hakkında soruşturma başlattı. Soruşturmada, internet sitelerinin gösterimi ve trafiğin dağıtılması konusunda dünyada tekel olan şirketin küresel medya kuruluşlarını öne çıkardığı, yerel dilde yayın yapan haber sitelerini ise geri plana attığı tespit edildi.

Güney Afrika Rekabet Komisyonu, ‘Google 3 ila 5 yıl boyunca yerel haber kuruluşlarına 16 ila 27 milyon dolar ödemeli’ dedi. Diğer teknoloji şirketlerine de cironun yüzde 5 ila 10’u kadar vergi talep etti

Google’a yerel medyada reklam zararına neden olduğu için bir çok ülke tarafından dava açıldı ve para cezasına çarptırıldı. Bu davalardan bazıları şöyle:

- Şubat 2024’te Google’a aralarında Axel Springer ve Schibsted’in de bulunduğu 32 medya grubu, haksız rekabet ile gelirlerinin düştüğü gerekçesiyle 2.1 milyar euro’luk dava açıldı.

- İspanya’daki 83 medya şirketini temsil eden The Information Media Association (AMI), reklam pazarında haksız rekabete yol açtığını gerekçe göstererek Facebook’un çatı şirketi Meta’ya karşı 550 milyon euroluk dava açtı. AMI, Meta’nın sahip olduğu Facebook, Instagram ve WhatsApp sosyal medya platformları aracılığıyla kullanıcıların kişisel verilerini sistematik olarak topladığını, haksız avantaj elde ettiğini belirtti.

- Fransa Rekabet Kurumu, Mart 2024’te Google’a, içeriklerini kullandığı Fransız yayıncılara yeterli ücret vermediği için 250 milyon euro ceza kesti.

- 5 Ocak 2025 Google, Çevrimiçi Haberler Yasası’ndan muaf tutulmak amacıyla, Kanada Gazetecilik Kolektifi aracılığıyla medya kuruluşlarına ödeme yapmayı kabul etti. Şirket, kâr amacı gütmeyen Kanada Gazetecilik Kolektifi’ne 100 milyon Kanada dolar aktardı.