Bursa'nın içme suyu tehlikede: Barajlar kurudu

Bursa'nın içme suyu kaynağı olan Doğancı Barajı’nı besleyen Nilüfer Barajı’ndaki doluluk oranı yüzde 5'e kadar düştü. Doğancı Barajı da yüzde 35’lik doluluk oranıyla kritik seviyede. Beklenen düzeyde kar yağmaması halinde, kentin yaz döneminde su sıkıntısıyla karşı karşıya kalma ihtimali olduğuna dikkat çeken BUÜ Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efsun Dindar, “Kar yağışı olmaması demek, su kaynakları açısında büyük bir sıkıntı yaşamamız demek oluyor. Bursa’nın nüfusu, sanayisi ve tarımını düşünecek olursak ciddi miktarda su ihtiyacı olan ve su tüketen bir kent olduğunu görüyoruz. Böyle olunca suyla ilgili kaygılarımız ortaya çıkıyor” dedi.

Bursa su sıkıntısıyla karşı karşıya

Suyun çekilmesiyle barajın içerisinde kalan köprü de ortaya çıktı. Nilüfer Barajı’nda 2014 yılı ocak ayında doluluk oranı yüzde 76, 2022 yılı ocak ayındaki doluluk oranı ise yüzde 17 olarak kayıtlara geçmişti. Doğancı Barajı da yüzde 32’lik doluluk oranıyla kritik seviyede. Uludağ’a beklenen düzeyde kar yağmaması halinde Bursa, yaz döneminde su sıkıntısıyla karşı karşıya kalma tehdidi altında.

‘Kasım ve aralık aylarında kar yağışının olmasını bekliyorduk’

Kurak bir kış dönemi geçirildiğine dikkat çeken Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efsun Dindar, “Küresel ısınmayla ilgili dönemsel olarak yağışların azaldığını, sıcaklıkların arttığını, doğal afet olaylarına maruz kaldığımız zamanları biliyoruz. Bu da aslında bakarsanız küresel ısınmanın iklim değişikliğiyle getirdiği bir sonuç bizim için. Uludağ’da şu an kar yok. Normal şartlarda kasım ve aralık aylarında kar yağışının olmasını bekliyorduk. Ocak ayına geldik ama hala kar yağışı yok. Ülkemiz şu an yüksek basınç etkisi altında. Uzun vadeli tahminlere baktığımızda da bu ay içerisinde kar yağışı öngörülmediğini görmekteyiz. Kar yağışı olmaması demek, su kaynakları açısında büyük bir sıkıntı yaşamamız demek oluyor. Barajlarımızdaki doluluk oranlarına bakacak olursak Doğancı Barajı’nın kritik bir seviyede, Nilüfer Barajı’nda ise yok denecek kadar az bir su seviyesi olduğunu görüyoruz. Bursa’nın nüfusu, sanayisi ve tarımını düşünecek olursak ciddi miktarda su ihtiyacı olan ve su tüketen bir kent olduğunu görüyoruz. Böyle olunca suyla ilgili kaygılarımız ortaya çıkıyor” ifadelerini kullandı.

‘Kar, yaz aylarının güvencesi oluyor’

Kar yağışı ile barajlardaki doluluk oranının paralel seyrettiğini söyleyen Doç. Dr. Dindar, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Biz kurak bir kış geçirdiğimizde, önümüzdeki dönemlerde su ihtiyacımızı nasıl karşılayacağız, suyun olmadığı durumlarda ne gibi öngörülerimiz var. Bu riskleri öngörüp, planlama yapmamız gerekiyor. Şu anda şehre, yer altı suyuyla BUSKİ’nin açtığı kuyulardan su beslemesi yapılıyor. Yani hem barajdan hem de yer altı suyu destekli gidiyoruz. Verilere göre Bursa’ya günlük 430 bin metreküp su veriliyor ve yaklaşık kişi başı su tüketim miktarı 140 litre. Suyumuz hiç bitmeyecek gibi tüketmeye devam ediyoruz ama maalesef kar yağışı yok, yağış yok. Barajlardaki su seviyesi az ve yer altı suları bizi nereye kadar idare edebilir noktasında, hepimizin bireysel ve endüstriyel anlamda çeşitli önlemler alması gerekiyor. Kar eridiği zaman barajlarımıza su kaynağı oluyor. Kar suyu toprak tarafından süzüldüğünde yer altı sularımız beslenmiş oluyor. Biz çok hızlı bir kentleşmeyle birlikte her tarafı beton haline getirdiğimizde, yağışların yer altı sularına ulaşmasını da engellemiş oluruz. Çünkü suyun emileceği bir toprak bırakmamış oluyoruz. Yağışlar, yağması gerektiği kadar ve sıklıkla yağmıyor. Yağdığı zaman afet boyutunda yağıyor. Maalesef onu emebilecek yeterli toprak, yeterli yeşil alan olmadığı durumda da yüzeysel akışa geçerek sel felaketine yol açmış oluyor. Can ve mal kaybına sebep olabiliyor. Kar yağdığı zaman biz biliyoruz ki kar yaz ayının güvencesi olmuş oluyor. Çünkü hem tarımsal hem de bireysel ve endüstriyel kullanımda depolarımızın dolmuş olması, bize rahat bir yıl geçireceğimizin göstergesi oluyor. Ancak şu an maalesef Bursa’nın en önemli noktalarından biri olan Uludağ’a henüz kar yağışı istediğimiz düzeyde gerçekleşmedi. Ocak ayı içerisinde de yağacak gibi gözükmüyor."

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş ise mevcut su rezervlerinin, Bursa'nın 60 günlük su ihtiyacını karşılayabileceğini söyledi.