2 bin 500 kişi iş bıraktı: Trendyol krizinde taraflar ne diyor?
Türkiye'nin en büyük çevrimiçi alışveriş uygulaması olan Trendyol, koronavirüs salgının tüm Türkiye'yi etkisini almasıyla beraber paket dağıtım ağını genişletti.
Salgının, çoğu sektöre olumsuz etkilediği dönemde, paket servis alanı rekor büyüme gerçekleştirdi.
Trendyol'a dışarıdan çalışan 9 bine yakın araçlı taşıyıcı, salgının etkili olduğu dönemde geçimlerini sağlayabilecek bir ücret kazandı.
Fakat 2022 yılında yapılan zam ile gelirleri, asgari ücretin bile altına düştü.
Türkiye çapında, işçilere göre, 2 bin 500 işçi, Trendyol'a göre 500 işçi grevde.
Greve çıkma nedenleri, Trendyol'un yaptığı yıllık yüzde 11 zam.
İşçiler, bu oranın yetersiz olduğunu söylerken Trendyol, zammın miktarının yüzde 22 olduğunu söylüyor.
Tam bu noktadaki kafa karışıklığını gidermekte fayda var. İşçilerin söylediği yüzde 11'lik zam, aylık bazda kazandıkları toplam 9 bin TL'nin 10 bin TL olması.
Trendyol tarafından söylenen yüzde 22'lik zam ise paket başı ücretin 4 buçuk TL'den 5 buçuk TL'ye çıkarılması.
Öncelikle, çalışanlara verilen 10 bin TL'lik ücretin içinde, BAĞ-KUR, yemek, araç bakımı, şirket vergileri, giysi ücretleri gibi tüm masraflar bulunuyor.
Çünkü Trendyol'a kendi aracıyla çalışan işçiler, aslında kendi adlarına kurdukları şirketlerle Trendyol'a hizmet sağlıyor.
Yani Trendyol'un sözleşmeli ya da kadrolu çalışanı değiller.
Trendyol yetkililerinin "Yüzde 11 değil, yüzde 22 zam yapıldı" sözlerine ise işçiler şöyle yanıt veriyor: Paket bazında yapılan yüzde 22'lik zam, 90 paketi kapsıyor. 90 paket sonra ücret 5 buçuk TL'den de düşük, 4 lira 75 kuruş oluyor. Yani doksan paket sonra yapılan zam 25 kuruş olarak işliyor.
Peki 90 paket için uygulanan yüzde 22 yeterli mi?
İşçiler, günde en az 40 paket dağıttıklarını söylerken, aylık 1200 paket dağıttıklarını aktarıyor. Yani 90 paket için yapılan zam, onlar için iki günlük bir ücrete denk geliyor.
Trendyol, yaptıkları zamdan hiçbir şekilde geri adım atmayacaklarını belirtiyor. Çalışanların, önceki yıllarda iyi paralar kazandığını aktarıyor.
Grevdeki işçiler ise, "Aracımın deposunu geçen sen Mart ayında 205 TL'ye dolduruyordum. Bugün 750 TL'ye dolduruyorum" diyor.
Yani Türkiye'nin içinde bulunduğu ekonomik kriz, yapılan zamla beraber, işçi cephesinde daha sert hissediliyor.
İşçilerin hesaplarına göre, yapılan zamla birlikte aylık olarak kazançları, asgari ücretten bile az, 3 bin 500 TL'ye denk gelecek.
Greve çıkan işçilere tehdit iddiası
Greve çıkan işçilerden bazıları, dün yetkililer tarafından 'Sözleşmeniz iptal edilecek' denilerek tehdit edildiğini belirtmişti.
Trendyol, kendilerinden işçilere herhangi bir tehdit olmadığını söylerken işçiler, "Arkadaşlarım da duydu. Yetkili, 'Kapıyı sert kapatıyorsunuz, geri dönemezsiniz, sözleşmeniz iptal edilir' diyerek tehdit etti" diye konuştu.
Trendyol'dan bir ilginç zam: Akaryakıta gelen zammı karşılamıyor