Salgın ilaçta 40, gıdada 62 yeni milyarder yarattı
İngiliz yardım kuruluşu Oxfam'ın raporu, salgının zenginlerin servetlerinde yarattığı çarpıcı artışı bir kez daha gözler önüne serdi. Oxfam'ın 'Acıdan Kâr Sağlamak' başlıklı raporuna göre, 2 yıl süren salgın dünyada salgın her 30 saatte 1 yeni milyarder yarattı. Böylece şu anda sayıları 2 bin 668 olan milyarderlerin arasına 2020 yılında 573 yeni milyarder daha katıldı. Milyarderler bu dönemde 3.78 milyar dolar daha kattıkları servetlerini 12.7 trilyon dolara ulaştırdı. Şu anda dünyanın en zengin 10 insanının serveti, dünya nüfusunun yüzde 40'ını oluşturan en düşük servete sahip 3.1 milyar insandan daha fazla.
Rapora göre salgın gıdada 62 yeni milyarder yaratırken, COVID-19 aşısında oluşan tekel de 40 yeni ilaç milyarderinin ortaya çıkmasına neden oldu. 2 yıl boyunca gıda ve enerji milyarderlerinin servetlerine de her 2 günde bir 1 milyar dolar artışla 453 milyar dolar eklendi. En büyük enerji şirketlerinden 5'i (BP, Shell, Total Energies, Exxon ve Chevron) servetlerine her saniye 2.600 dolar kattı. Enerjiyi 62 yeni milyarderle gıda sektörü izledi. Salgının gıda fiyatlarını hızla artırmasıyla birlikte gıdada 62 yeni milyarder ortaya çıktı.
Dünyanın en büyük gıda üreticilerinden Cargill ailesine mensup milyarder sayısı salgından önce 8'ken 12'ye yükseldi. Cargill, diğer üç gıda deviyle birlikte dünyadaki tarım piyasasının yüzde 70’ini kontrol ediyor. Zenginlerin servetine servet kattığı bir diğer sektör ise ilaç oldu. Moderna ve Pfizer gibi COVID-19 aşısı üretimini elinde tutan ilaç şirketleri her saniye servetlerine bin dolar eklerken, düşük gelirli ülkelerdeki nüfusun yüzde 87'sinin hâlâ aşılanmamış olması bu sektördeki potansiyeli ortaya seriyor.
Bu yıl yoksullara 263 milyon kişi eklenecek
Bana karşılık salgında derin yoksulluk büyük bir tırmanış gösterdi. Bu dönemde her 33 dakikada bir yoksullara 1 milyon kişi katılırken, raporda geçen yıl ortalama yüzde 30 artan gıda fiyatlarının bu yıl 263 milyon kişiyi daha yoksulluk sınırının altına sürükleyeceği vurgulandı.
Oxfam Direktörü Gabriela Bucher, "Davos'a gelen milyarderler servetlerindeki inanılmaz artışı kutluyorlar. Milyarderlerin serveti salgında 23 yılın toplamından daha fazla arttı. Milyonlarca insan yiyecek gıda bulamazken, Doğu Afrika'da her dakika 1 insan açlıktan ölürken, bu eşitsiz servet artışının ahlaki olarak savunulabilir bir tarafı yok. En alt gelir seviyesine sahip yüzde 50 içinde yer alan bir işçinin 112 yıl çalışarak kazandığı parayı, en üst yüzde 1 içindeki bir insan sadece bir yılda elde edebiliyor" dedi. Aşırı zengin ve güçlü insanların gelirlerini acı ve yoksulluk üzerinden elde ettiğini vurgulayan Bucher, "Bazıları milyarlarca insanın aşıya ulaşmasını engellerken, diğerleri de yükselen gıda ve enerji fiyatlarından servet elde etti. Bu kabul edilemez" diye konuştu.
'Servet vergisi getirilsin'
Oxfam, Davos’ta bir araya gelen dünya liderlerine süper zenginlere servet vergisi getirerek son 20 yılın en ciddi yoksulluk sorununa çare bulmaları çağrısında bulundu. Oxfam'ın önerisine göre milyonerler için yüzde 2, milyarderler için ise yüzde 5 düzeyinde uygulanacak servet vergisinden elde edilecek 2.5 trilyon dolar 2.3 milyar insanı yoksulluktan kurtararak, onlara evrensel düzeyde bir sağlık hizmetini sağlayıp aynı zamanda alt-orta gelir için sosyal koruma sağlayabilecek.