Ekonomistlerden 2022 öngörüsü: 19 yılın en yüksek seviyesine çıkacak
Son iki yılı Koronavirüs pandemisinin etkisi altında geçiren Türkiye ekonomisi, 2021'i ekonomi yönetiminde yaşanan karmaşa ve kur krizi ile geride bırakıyor. Ekonomide 2022'nin gündemi ise yüksek enflasyon, bir başka deyişle 'hayat pahalılığı' olacak. Ekonomistlerin, tahminleri enflasyonun yeni yılın ilk yarısında yüzde 40'lara dayanacağı yönünde.
Enflasyon son 19 yılın en yüksek seviyesini görecek
DW Türkçe'ye konuşan ekonomistler, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın enflasyonu düşürmeden "düşük faiz" politikasında ısrar etmesi halinde, vatandaşın cebindeki yangının 2022'de daha da artacağı görüşünde. Dolar ve diğer para birimleri karşısında yüzde 50 değer kaybeden Türk Lirası'nın alınan Dövize Endeksli Mevduat Sistemi ile ani bir düşüş yakaladı. Bu düşün 2022 yılında nasıl seyredeceği merak konusu iken TÜİK'in yayınladığı rakamlarla 2022 yılının ilk aylarında enflasyonun 19 yılın en yüksek seviyesine çıkması bekleniyor.
Prof. Dr. Kamil Yılmaz
"TÜİK verileri gerçek rakamları yansıtmıyor"
Gerçek enflasyonun TÜİK'in açıkladığı verilerin çok üzerinde olduğunu dile getiren ekonomistlere göre, 2022 yılının ilk yarısında enflasyon yeni rekorlar kırabilir. Koç Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kamil Yılmaz'a göre, TÜİK'in enflasyon verileri enflasyon sorununda gerçek tabloyu göstermiyor. "TÜİK'in asli görevine geri dönmesi, kurumsal olarak erozyona izin vermeden bize verileri doğru vermesi durumunda, şu anda enflasyonun kesinlikle yüzde 30'ların üzerinde olacağını göreceğiz" diyen Prof. Yılmaz, resmi rakamlara göre yüzde 55'e dayanan üretici enflasyonu ile yüzde 20'yi aşan tüketici enflasyonu arasındaki farka dikkat çekiyor.
Ekonomi yönetimi ve TCMB'de değişim
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun Eylül 2021'de başlattığı faiz indirim süreci ile, yerini Türk Lirası'nda tarihi değer kaybı ve yüzde 30'lara varan yüksek enflasyona bıraktı. Son iki yılda dört başkan gören Merkez Bankası'nın bağımsızlığı 2021'in en çok tartışılan konularından biri oldu. Yine bu dönemde Berat Albayrak'ın Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan istifası sonrasında, önce Lütfi Elvan, ardından da Nurettin Nebati bu göreve getirildi.
Prof. Dr. Ege Yazgan
"Faiz indirimi üretimi olumsuz etkiledi"
Merkez Bankası, Eylül 2021'den bu yana politika faizini yüzde 19'dan yüzde 14'e indirdi. Merkez Bankası, böylelikle enflasyon ile faiz arasındaki makası da 7 puana çıkarmış oldu. İstanbul Bilgi Üniversitesi Finansal Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü olan Prof. Dr. Ege Yazgan, faiz indirimleriyle çok ciddi bir finansal çalkantı yaratıldığını söyledi. Faiz indirimlerinin iddia edildiği gibi reel sektörde üretim artışı ve ihracatta büyük bir sıçrama yaratmadığına işaret eden Prof. Yazgan, "Bu faiz indirimleri, öyle ya da böyle istikrarda olan bir finansal sektörü çok zor duruma sokmuş, ciddi biçimde üretim yapan reel sektörü de üretim yapamaz hale getirmiş durumda" diye konuşuyor.
"Enflasyon yüzde 40'ları bulabilir"
Yılın son günlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan "Dövize Endeksli Mevduat' ile döviz kurlarındaki ateş şimdilik söndürülmüş görünse de 2022'de de, yükselen enflasyona bağlı olarak döviz talebinin artacağını ifade eden Prof. Ege Yazgan, "Enflasyon konusunda yüzde 35-40 gibi seviyeleri görebilmemiz çok mümkün. Ondan sonra da bu seviyelerden düşmek o kadar kolay olmayacak" dedi.
Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu
"Büyüme son çeyrekte düşecek"
Ancak, 2022'nin sonuna doğru döviz kurlarının etkisiyle, büyümede ciddi bir yavaşlama yaşanması ihtimali güçlenirken, Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, dünyada bu yıl yüzde 5,5 olan büyümenin 2022'de yüzde 4,5 seviyelerine gerilemesinin beklendiğini belirtiyor. Türkiye ekonomisinin 2022 yılını yüzde 4,5 seviyelerinde bir büyüme ile kapatmasının muhtemel olduğunu belirten Prof. Aslanoğlu, "Ancak son çeyrek, gelecek yıl muhtemelen görece daha yavaş bir çeyrek olacak. İlk dokuz ayda büyüme daha güçlü olabilir kanaatindeyim. Fakat sonraki dönemler, gelecek yılın son çeyreği ve ötesi özellikle döviz piyasası, enflasyonun seyri ve buralardaki istikrara bağlı olarak şekillenecektir" diye konuştu.
