Mağrip'in çocukları eski efendiye karşı
Bu yıl Katar'ın başkenti Doha'da düzenlenen Dünya Kupası'nda yarı finale kadar çıkan ilk Afrika ülkesi olan Fas, bu akşam Türkiye saatiyle 22:00'de Fransa ile karşı karşıya gelecek. 2022 FIFA Dünya Kupası'nda son şampiyon Fransa ile turnuvada tarih yazan Fas, yarı final maçında bugün karşı karşıya gelecek.
Al Bayt Stadı'nda oynanacak ve Meksikalı hakem Cesar Ramos'un yöneteceği mücadele, saat 22.00'de başlayacak.
Turnuva tarihinde ilk
İki ülke turnuva tarihinde ilk kez karşılaşacak. Bu turu geçen takım, Arjantin-Hırvatistan maçının galibiyle pazar günü final maçına çıkacak. D Grubu'nda yer alan Fransa, ilk maçında Avustralya'yı 4-1, ikinci maçında da Danimarka'yı 2-1 yenerek son 16 turunu garantilerken, son maçında Tunus'a 1-0 mağlup oldu. Son 16 turunda Polonya'yı 3-1'lik skorla geçen "Horozlar", çeyrek finalde ise İngiltere'yi 2-1 yenerek yarı final biletini aldı.
Turnuvanın sürpriz takımı Fas ise golsüz Hırvatistan beraberliğiyle başladığı 2022 Dünya Kupası'na damga vurdu. Belçika'yı 2-0, Kanada'yı 2-1 yenerek gruptan lider çıkan "Atlas Aslanları", son 16 turunda İspanya'yı penaltı atışlarıyla 3-0 mağlup etti. Çeyrek finalde Portekiz'i 1-0'lık skorla evine gönderen Fas, turnuva tarihinde yarı finale çıkan ilk Afrika ülkesi olarak büyük bir başarıya imza attı. Kanada karşısında kendi kalesine attığı gol dışında rakiplerine geçit vermeyen Fas, turnuvanın elemeleri ve Dünya Kupası'nda 13 maçtır yenilmiyor.
Son şampiyon Fransa ile yarı final
Fas, şimdi, "sömürgeci ülkelere" karşı yeni bir tarihi zafer peşinde. Yarı finalde son Dünya Kupası şampiyonu Fransa ile eşleşen Fas, galip gelerek finalde Arjantin'in rakibi olmayı hedefliyor. Maç esnasında ve sonrasında çıkabilecek olaylardan endişe eden Fransa, 5 bini başkent Paris’te olmak üzere ülkede 10 bin polis ve jandarma görevlendirdi. Fas'ı 1912-1956 yıllarında sömürge yönetimine
(Fas Fransız Protektorası*) alan Paris yönetiminin Kuzey Afrika bölgesindeki ülkelerle kanlı bir sömürge geçmişi bulunuyor.
1912-1956 yılları arasında Fransız ve İspanyol himayesinde kalan Fas, 1956'da tekrar bağımsızlığına kavuşmuştu. Ülke, iki meclisli parlamenter monarşi rejimiyle yönetiliyor. Kral, Başkomutan, Yüksek Güvenlik Konseyi Başkanı ve Genelkurmay Başkanı ve “İnananların Emiri” sıfatıyla aynı zamanda ülkenin dini lideri konumunda.
Fransa'nın geçen yıl Cezayir, Tunus ve Fas vatandaşlarına yönelik vize kısıtlaması getirmesi bu ülkelerle ilişkilerinde yeniden gerilime neden olmuştu.
*1912 Fes Antlaşması ile kurulan ve 2 Mart 1956 tarihinde Fas'ın bağımsızlığını ilan etmesine kadar süren Fransa'nın bir himaye yönetimidir. Himaye bugünkü Fas topraklarının büyük çoğunluğu olan Taza Koridoru ile Draa Nehri arasındaki kısmından oluşmaktaydı.
Fransa sömürgesine karşı mücadelenin sembolü
Fas ulusal hareketlerinin ortaya çıkmaya başladığı 1930’lu yıllarda futbol, ülkenin ulusal ve kültürel kimliğinin korunmasında etkin bir rol oynadı. Fas’ı 1912’de sömürge topraklarına katan Fransa’nın ülkede etkinliğini sürdüren elitleri, kurdukları spor kulüpleri ve futbol takımlarıyla hem halk nezdinde sömürge güçlerini hissettirmeyi hedefliyor hem de ülkenin kültürel değişimini hızlandırmayı hedefliyordu.
Faslılar tarafından 1930'da kurulan El-Mağrib El-Ribati ve 1938’de lisansı çıkarılan El-Mağrib El-Beydavi takımları ise ülkenin ulusal kimlik ve kültürünü referans alan isimleriyle Fransızların kurduğu kulüplere karşı bağımsızlık mücadelesi döneminde adeta sembol oldular.
Binlerce taraftarı statlara toplayan Fas’ın ulusal kimliğine vurgu yapan takımlar, elde ettikleri her başarı ve attıkları sömürge karşıtı sloganlarla ülkedeki Fransa etkinliğine karşı ses yükseltiyordu.
Portekiz zaferi
Fas, çeyrek finalde yıldız futbolcu Cristiano Ronaldo'nun forma giydiği Portekiz'le karşılaştı. Bu turda da başarısını sürdüren Fas, Portekiz'i Youssef En Nesyri'nin golüyle 1-0 yenerek adını yarı finale yazdırdı.
Fas'ın İspanya gibi Kuzey Afrika'da sömürge geçmişine sahip Portekiz'i elemesi tarihi Vadisseyl Savaşı'nı da hatırlattı. Fas'ın Saadi Sultanlığı ve Portekiz Krallığı arasında 1578'de yapılan savaş, Osmanlı Padişahı 3. Murat'ın 10 bin yeniçeri ve 34 sahra topuyla destek verdiği Saadi Sultanlığı'nın zaferiyle sonuçlanmıştı.
Turnuvada Belçika, Kanada, İspanya ve Portekiz'i mağlup eden Atlas Aslanları'nın gol ve galibiyet sonrasında şükür secdesi yapmasının yanı sıra Filistin bayrağı açması da büyük ilgi gördü.
Fransa'da polis müdahalesi
Fransa'nın başkenti Paris'te, Fas'ın 2022 Dünya Kupası'nda yarı finale yükselmesini kutlayan bazı taraftarlar ile polis arasında gerginlik yaşandı.
Fas'ın Portekiz'i 1-0 yenmesinin ardından taraftarlar, zaferlerini kutlamak için Paris'in ünlü caddesi Şanzelize'ye akın etti. Kutlamalar sürerken bazı Fas taraftarları ile polis arasında gergin anlar yaşandı. Polis, taraftarlara göz yaşartıcı gazla müdahale etti.
Portekiz zaferinin ardından Fransa sokaklarına yansıyan bu görüntüler, bu akşamki maç sonrası için ise Paris'te endişe yarattı. Ülke, şimdiden binlerce polis ile güvenlik önlemlerini artırmış durumda
İspanya'ya karşı büyük zafer
Fas, grup aşamasının ardından son 16 turunda kupanın favorilerinden, kuzey komşusu İspanya ile eşleşti. Normal süresi ve uzatma bölümü 0-0 berabere biten maçta Fas, İspanya'yı penaltılarla 3-0 yendi.
Fas'ın bu başarısı büyük coşkuyla kutlanırken, penaltılarda zaferi getiren son golün Madrid doğumlu Eşref Hakimi ile gelmesi sosyal medyada yankı buldu. Atlas Aslanları'nın galibiyeti, 300 bini İspanya vatandaşı olan 1 milyonun üzerinde Faslının yaşadığı İspanya'nın birçok şehrinde sevinç gösterileriyle kutlandı.
Kuzey Afrika'da Fas'ın çeşitli bölgelerini 15. yüzyıldan bu yana sömürge yönetimine alan, Melilla ve Ceuta kentlerinde kontrolü halen elinde tutan İspanya'nın mağlubiyeti, futboldaki zaferin tarihi boyutunu da gündeme taşıdı.
Fas: Fransa maçı öncesi Katar'a bazı uçuşlar iptal edildi
Bu Kuzey ile Güney'in rekabetidir: Tabii ki Fas’ı destekleyeceğim