'Kiraları ev sahipleri belirlesin' önerisi İsveç'te hükümet düşürdü

İsveç'te kiraların düşük kalabilmesine imkân tanıyan ve ani artışları engelleyen kira kontrolü yasalarında değişiklik önerisi siyasi kriz çıkardı. Sosyal Demokrat Partili Başbakan Stefan Löfven, Sol Parti'nin bu öneriyi desteklemeyerek önünü açtığı güven oylamasını kaybetti.

İsveç'te Sosyal Demokrat Parti'nin Yeşillerle 2019 yılında kurduğu azınlık hükümeti, ayakta kalmak için iki küçük sağ partinin desteğine ihtiyaç duyuyordu. Sağdaki Merkez Parti ile Liberaller, Sosyal Demokratlar-Yeşiller hükümetini dışarıdan desteklemenin karşılığında sosyal demokrat çizgiyle uyuşmayan bir dizi sağ politikanın uygulanmasını kabul etmişti. Ülkenin geleneksel kira kontrolü politikasında ev sahiplerinin lehine olacak değişiklikler de bu taleplere dahildi.

Sol Parti reddetti

Gazete Duvar'da yer alan habere göre, Ancak Löfven'in yeni inşa edilen binalardaki dairelerde kira kontrolünün kaldırılması yönünde hazırlattığı yasa tasarısı siyasi krizi tetikledi. Kira kontrolü düzenlemesini ideolojik ve geleneksel olarak benimseyen Sol Parti, yasada değişikliği reddettiklerini açıklayarak hükümetten desteğini çekti. Göçmen karşıtı olan aşırı sağcı İsveçli Demokratlar geçtiğimiz hafta krizi siyasi fırsata çevirmek için yaptığı güven oylaması çağrısı bugün hayata geçti ve Löfven oylamayı kaybetti.

Hükümet düşecek mi? 

İsveç Başbakanı'nın gelinen noktada anayasal açıdan iki seçeneği var. Löfven'in bir hafta içinde istifa edebilir ve parlamento başkanı, aynı meclis yapısı dahilinde yeni bir başbakan arayışına girebilir. İkinci seçenek ise Löfven'in erken seçim çağrısında bulunması. İsveç'te 1958'den bu yana hiç erken seçime gidilmemişken, Löfven de ülke tarihinde parlamento tarafından görevden alınan ilk başbakan oldu.

İsveç'te kiralar nasıl belirleniyor? 

İsveç'te ev kiraları ve zamlar, katı bir toplu pazarlık süreciyle belirleniyor. Ev sahipleri ile kiracılar arasında doğrudan pazarlık yerine, İsveç kiracılar birliği Hyresgästföreningen tüm kiracılar adına mal sahipleriyle pazarlık yürütüyor. Bu düzenleme sayesinde, ev sahiplerinin Hyresgästföreningen ile müzakere etmeden kira zammı yapmasının önüne geçiliyor. Stockholm gibi kentlerde kiraların diğer Avrupa başkentlerindeki kadar yükselmemesinin altında da İsveç'e özgü bu politikanın yattığı belirtiliyor. Öte yandan, merkez sağcı partiler de yıllardır bu kuralların yumuşatılması ve yeni yapılan dairelerin fiyatlarının piyasa tarafından belirlenmesi için bastırıyor. Bu görüşü savunanlar, katı kuralların ülkede emlak karaborsasına yol açtığını da öne sürüyor. 

'ABD, Danimarka'nın yardımıyla Merkel'i dinledi'