Dünya basını: Erdoğan'ın tehlikeli oyunu
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın büyükelçilere yönelik "istenmeyen kişi" ilan edilerek sınır dışı edilmesi konusunda Dışişleri Bakanlığı'na talimat verdiğini açıklamasının ardından dünya basını da Türkiye'deki gelişmeleri yakından takip ediyor.
'Erdoğan'ın tehlikeli oyunu'
Fransız Le Monde gazetesi bugün tarihli yayınlanan haberinde, son yaşanan büyükelçi krizini "Erdoğan'ın tehlikeli oyunu" başlığıyla gündemine taşıdı. Le Monde, "Türkiye cumhurbaşkanı Fransa, Almanya ve ABD'nin de aralarında bulunduğu on büyükelçiyi görevden almakla tehdit ederek diplomatik izolasyonunu pekiştiriyor ve Türkiye'yi büyük bir para krizinin insafına bırakıyor" ifadelerine yer verdi.
En Turquie, le jeu dangereux d’Erdogan https://t.co/k4NlUbxhec
— Le Monde (@lemondefr) October 25, 2021
'Sözde güç gösterisi'
Alman Mittelbayerische Zeitung gazetesi, Erdoğan'ın iç siyasette baskı altına girdikçe batıyı suçlamasının yeni bir strateji olmadığını vurguladı. Gazetenin söz konusu haberinde, "Erdoğan'ın iç siyasette sorunlar yaşadığında Batı'ya daha da sert saldırması sürekli tekrarlanan hain bir oyun. Suçlu hiçbir zaman Ankara'da iktidar sahipleri değil, diğerleri... Batı, saygısızca kovuşturmaya maruz bıraktığı Türkiye'deki muhalefet zaten her zaman suçlu. Burada da söz konusu olan sözde bir güç gösterisi" ifadelerine yer verildi.
'Erdoğan çıkmaza girdi'
Mittelbayerische Zeitung öte yandan şu ifadelere de yerdi: "Esasında Erdoğan'ın tepkisi Türk devletini ve yargısını büyük oranda kontrolü altında tutan AKP sisteminin zaaafının bir göstergesi. Erdoğan bir çıkmaza girdi. Türkiye'de çok ağır bir ekonomik kriz yaşanıyor. Erdoğan 2023 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yeniden seçilip seçilmeyeceği konusunda endişe duyuyor olmalı. Şu anda Türk seçmenlerin sadece üçte biri AKP'yi seçeceğini söylüyor. Bu, mutlak çoğunluklara alışmış Erdoğan için kabus gibi bir senaryo."
'Krizin ardında Biden var'
Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) önde gelen gazetelerinden New York Times'da yer alan Carlotta Gall imzalı haberde, 10 büyükelçinin iş insanı Osman Kavala için yaptıkları "serbest kalsın" çağrısının arkasında, ABD Başkanı Joe Biden'ın olduğuna işaret edildi.
New York Times'da yer alan haberde, 10 büyükelçi tarafından yapılan "Kavala çağrısı" ABD Başkanı Biden'ın "insan hakları ihlallerinden sorumlu ülkeleri açıkça işaret etme yönündeki yaklaşımının bir yansıması" olarak değerlendirildi. Haberde görüşlerine yer verilen Washington Enstitüsü Türk Araştırmaları programı direktörü Soner Çağaptay da söz konusu gelişmelere dair, "Ekonomiyi şimdiki durumunun tersine çeviremeyeceğini anlayan Erdoğan batıyı suçlayacak. Bu da ekonominin artık düzeltilemez olduğunun kabulüdür" ifadelerini kullandı.
'Erdoğan'a kırmızı kart gösterilmesinin zamanı geldi'
Alman Südwest Presse gazetesindeki yorumda ise AB'nin Türkiye konusunda daha sert bir politika izlemesi gerektiği savunularak, "Sadece federal hükümet değil, Avrupa Birliği (AB) bir bütün olarak Türkiye ile ilişkiler konusunda büyük sorunlarla karşı karşıya. Türkiye'yi sakinleştirme çabaları ve tavizlerle Avrupa değerlerine entegre etmeye çalışma umudu bir kez daha boş çıktı. Erdoğan kendi yolunu izliyor. Türkiye'yi Avrupa'dan ve demokrasiden uzaklaştırıyor. Erdoğan'a kırmızı kart göstermenin zamanı geldi" ifadeleri yer aldı.
'Avrupa Konseyi Türkiye'yi üyelikten çıkarma sürecini başlatmalı'
Gazete ayrıca, "AB ile yürütülen tam üyelik müzakereleri zaten çoktandır bir saçmalıktan ibaret. Müzakereler kesilmeli ve başka türlü bir iş birliği ile ikame edilmeli. Avrupa Konseyi tehditlerde bulunduğu Türkiye'yi üyelikten çıkartma sürecini başlatmalı. Türkiye'nin Yunanistan ve Kıbrıs'a yönelik tehditlerinden ötürü Türkiye'ye yönelik silah ihracatı da gözden geçirilmeli, özellikle de planlanan Alman denizaltıların sevkiyatı..." diye yazdı.
'Erdoğan Batı ile bilek güreşinde'
Fransa'nın önde gelen gazetelerinden Le Monde ise söz konusu gelişmelerin ardından "Erdoğan batı ile bilek güreşinde" diye yazdı.
Le Monde, Erdoğan'ın sınır dışı edilmesini istediği büyükelçilerin Osman Kavala'nın serbest bırakılması için çağrı yaptığını hatırlatarak "Bu iş insanı Türk hükümetinin 'sevilmeyen insanı' haline geldi ve dört yıldır tutuksuz yargılanıyor" ifadelerine yer verdi.
Öte yandan Le Monde, Türkiye'nin Osman Kavala davası nedeniyle Avrupa Konseyi'nden yaptırım kararı alabileceği ifadeleri de yer aldı.
'Nadir başvurulan bir yöntem'
Fransız Le Figaro gazetesi ise yayınladığı haberde, 10 büyükelçinin sınır dışı edilme ihtimalini aktardığı haberde, bir kişinin "istenmeyen adam" ilan edilmesinin uluslararası ilişkilerde nadir başvurulan bir yöntem olduğu aktarıldı.
'Erdoğan TL üzerindeki baskıyı artırıyor'
Önde gelen İngiliz gazetelerinden Financial Times, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "istenmeyen kişi" çıkışının ekonomik boyutunu ele aldı. Financial Times haberinde "Türk Lirası'na daha fazla zarar verme riski taşıyor" ifadelerine yer verdi.
Financial Times gazetesi, Erdoğan’ın söz konusu talimatına yönelik, "Türkiye'nin Avrupa ve ABD ile gerilmiş olan ilişkilerinde yeni bir düşüş riskini göze aldı" şeklinde yorumladı.
'Tarihi hezimet'
Analizde, "Türk lider, ABD ve Alman büyükelçileri de dahil olmak üzere elçileri sınır dışı etme tehdidini ikiye katlamış görünüyor. Bu durum, Ankara'nın Washington ve AB ile bağları onarmaya yönelik son çabalarını baltalama ve son haftalarda dolar karşısında tarihi hezimete uğrayan Türk Lirası'na daha fazla zarar verme riski taşıyor" yorumlarına yer verildi.
Reuters'a konuşan diplomatik kaynak: Yumuşama olabilir
Diplomatlar büyükelçi krizini değerlendirdi: Türk büyükelçiler istenmeyen kişi ilan edilecek mi?
