İşte termik santral gerçeği: Hem cebimizi hem de ciğerimizi yakıyor

İşte termik santral gerçeği: Hem cebimizi hem de ciğerimizi yakıyor
Uzmanlar iklim kriziyle mücadelede termik santrallerden vazgeçilmesi gerektiğini tartışırken Ziraat Bankası A.Ş. 2021 Sayıştay Denetim raporunda çarpıcı bir bölüm yer aldı. Termik santralleri olan bir firmanın kullandığı milyarlarca lira krediye değinilen raporda firmanın kredileri ödemediği; borcunun yapılandırıldığı ortaya kondu. Yapılandırmanın yanı sıra firmaya ilave kredi limitleri de açıldı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Ziraat Bankası A. Ş. 2021 yılı Sayıştay Denetim raporu sunuldu. Raporun bulgu 7 kısmında termik santrali olan bir şirketin aldığı kredilere ilişkin çarpıcı bir bölüm yer aldı. “Konya Kurumsal Şube Tarafından Bir Gruba Kullandırılan Kredilerin Geri Ödemelerinde Sorunlar Yaşanması” başlıklı bölümde bankanın Konya Kurumsal Şubesi tarafından termik santralleri olan bir gruba kullandırılan kredilerin geri ödemelerinde sorunlar yaşandığı, birden çok defa yapılandırılmak durumunda kalındığı görüldü.

'Yapılandırılmış'

Raporda ismi verilmeyen söz konusu grubun lokomatif şirketinin 1952 yılında kurulduğu belirtilerek “Grup birbirine endüstriyel anlamda entegre şirketlerden oluşmaktadır. Grubun diğer önemli bir firması ise 2013 yılında kurulan firmadır” denildi. Firmaya kullandırılan kredilerin geri ödemelerinde sorunlar yaşanması üzerine 2016 yılında alınan yönetim kararıyla muhtelif tarihlerde kullandırılan kredilerden 425 milyon TL’lik kısmı 1 yıl ödemesiz toplam 5 yıl vadeli, 620 milyon TL’lik kısmı ise 2 yıl ödemesiz toplam 7 yıl olarak yapılandırıldığı bilgisi paylaşılan raporda 275 milyon ABD doları olan firma limitlerinin de 325 milyon ABD doları düzeyine çıkarıldığı vurgulandı.

'Uyum sağlayamadı'

Rapora göre firmanın yapılandırma koşullarına da uyum sağlayamaması üzerine 2019 yılının ağustos ayında yönetim kurulu kararıyla firmanın toplam 3,3 milyar TL tutarındaki kredisi 3 yıl ödemesiz toplam 8 yıl vadeli olarak tekrar yapılandırılmış ve firmaya ilave kredi limiti tanınmış. Geri ödemelerde yaşanan sorunlar üzerine bu kez 31 Ocak 2022 tarihinde yine yönetim kurulu kararı ile söz konusu firma ile birlikte diğer bir grup firmasının tüm kredileri üçüncü defa yapılandırılması, ayrıca üç kamu bankası tarafından toplam 450 milyon TL ilave kredi kullandırılması kararlaştırılmış. Rapora göre denetim tarihi olan Haziran/2022 itibarıyla yapılandırma işlemi gerçekleşmemiş.

'Yükümlülükleri yerine getiremiyor'

Söz konusu raporda firma ile bankanın kredi ilişkisinin 25 Temmuz 2013 tarihinde başladığı da anlatıldı. Firmanın yükümlülüklerini zamanında yerine getirememesi üzerine 7 Şubat 2018 tarihli yönetim kurulu kararı ile tüm kredilerin birikmiş faizleri kapitalize edilerek toplam 12 yıl vadeli olarak yapılandırılmış. Aynı kararla 102 milyon ABD doları olan kredi limiti 150 milyon ABD doları düzeyine çıkarılmış. Denetim tarihi itibarıyla firma ikinci defa yapılandırma talebini bankalara iletmiş. Raporda bu duruma ilişkin “Yükümlülüklerini yerine getirememektedir” notu düşüldü. Raporda firmanın sürdürülemez bir finansman yükü altında faaliyetlerine devam ettiği de ifade edildi.

'Borç yükü fazla'

Raporda şirkete ilişkin özetle “Gruba ait iki termik santral ile ilgili baca filtrelerine yönelik yapılacak yatırım için 100 milyon ABD doları üzerinde finansman ihtiyacı bulunmaktadır. Finansal sorunlar yaşayan grupta mali borç yükü tüm finansmanın yüzde 94'ünü oluşturmaktadır” denildi. Raporun öneri bölümünde ise “Gruptan olan ve 3.800.000.000 TL’ye ulaşan banka alacaklarının tahsil ve tasfiyesinin sağlanabilmesini teminen; firmaların borç ödeme kapasitelerinin doğru analiz edilerek yeni yapılandırma koşullarının aksamaya sebebiyet vermeyecek şekilde oluşturulması ve firma faaliyetlerinin yakından takip edilerek mevcut yapılandırma koşulları çerçevesinde olası aksamalarda kredinin tasfiyesi dahil gerekli aksiyonların alınması” ifadelerine yer verildi.

200 bin erken ölüme neden olmuş

Sağlık ve Çevre Birliği (HEAL) ‘Kronik kömür kirliliği’ raporuna göre çalışan termik santrallerin 4,8 trilyon TL sağlık maliyeti hesaplanmış. Bunun yanı sıra 117 bin 661 erken doğuma, 1 milyon 247 bin çocukta bronşit vakasına ve yaklaşık 200 bin erken ölüme neden olmuş.

Kaynak:Halk TV Haber Merkezi