Yoğurt ve pekmez birlikte tüketilmemeli

“Yoğurt” kelimesinin Türkçe “yoğurmak” fiilinden geldiğine inanılıyor. Bu kelimenin 11. yüzyılda göçebe Türk metinlerinde kullanıldığı kayıtlara geçmiş. Ayrıca ishal, kramp, güneş yanığı gibi çeşitli semptomlar ve hastalıkların tedavisi için yoğurdu medikal olarak ilk kez Türkler kullanmış. Daha sonraki yıllarda ise tarçın, bal, meyve gibi malzemelerle karıştırılıp tatlı olarak tüketilmiş.Hatta Osmanlı’da Fatih Sultan Mehmet döneminde saraydaki görevlilere pekmezli yoğurt tatlısı veriliyormuş. Peki günümüzde de devam eden pekmez ile yoğurdun birlikte tüketimi ne kadar doğru?
Yapılan çalışmalarda kalsiyumun demir emilimini engelleyebildiği gözlemlendi. Bu durum, demir eksikliği riski taşıyan popülasyona kalsiyum alımı önerildiği için ilgi çekmiştir. Ancak bu etkinin gerçekleşmesi için belirli bir kalsiyum oranı gereklidir. 165 mg kalsiyumun süt, peynir, yoğurt gibi besinler aracılığıyla alımının demir emilimini %50-60 oranında azalttığı belirlenmiştir. Bu sonuçlara dayanarak pekmez ve yoğurdu birlikte tüketmek yerine ayrı öğünlerde tüketmek, iki besinden de daha fazla yararlanma açısından daha doğru olacaktır. O halde bu durum sadece pekmez ve yoğurt için mi geçerli?
Demir, yiyeceklerde hem demir (hemoglobine bağlı) ve hem dışı (hemoglobine bağlı olmayan) demir olmak üzere iki formda bulunur. Hem demir et ile; hem dışı demir ise et dışındaki besinlerle alınır. Araştırmalar sonucunda kalsiyumun hem demir ve toplam demir miktarını azaltıp hem dışı demire önemli ölçüde bir etkisi olmadığı gözlemlenmiştir. Hem demirdeki bu azalmanın nedeni ise kalsiyumun, demirin ilk mukoza alımını engellemesidir.
Buradan çıkarılan sonuca göre; hem demir içerdiği için etli yemeklerin, kalsiyum içeren süt ürünleriyle birlikte alınmasında da aynı etki ortaya çıkar. Kebabın yanında ayran içmek, tavuk yemeğinin yanında yoğurt yemek vb. buna örnektir. Hatta pizza, hamburger gibi yaygın yemeklere milkshake veya peynir ilavesi demir emilimini aynı oranda (%50-60) azalttığı için bu durum önemlidir. Özellikle en çok demir ihtiyacı olan çocuklar, gençler ve kadınların demir içeren ana öğünlerle birlikte süt ürünleri tüketimini azaltması öneriliyor.

https://www.gidabilgi.com/