Vücut kitle endeksini kendiniz hesaplayabilirsiniz...Nasıl mı?
Günümüzde boy ve kilo denildiğinde çoğunlukla dış görünüşe dair bir algı oluşuyor. Fakat aslında bu özelliklerin, kişinin fiziksel görünümünden önce bedeninin sağlık durumuna olan etkisi üzerinde durulması gerekiyor. Çünkü boy ve kilonun birbirlerine oranı metabolizmanın genel işleyişini de etkiliyor. Bu nedenle vücut ağırlığının boy ile orantılı olması büyük bir önem taşıyor.Boyunuzun uzunluğuna uygun bir kilo aralığında olup olmadığınız, genel anlamda vücut kitle indeksi hesaplamasının sonucunda çıkan değerlere göre belirleniyor. Bu sonuçlar kişinin yaşına ve varsa özel durumuna bağlı olarak da değişkenlik gösterebiliyor. Öyleyse gelin, vücut kitle indeksinin (VKİ) ne olduğuna ve nasıl hesaplanacağına dair ayrıntıları birlikte keşfedelim!Vücut kitle indeksi (VKİ) terimini spor salonu ölçümlerinde veya doktor muayenelerinde duymuş olabilirsiniz. Vücut kitle indeksi, kilonun sağlıklı bir aralıkta olup olmadığını anlamak için boy ve kilo bilgisi kullanılarak elde edilen bir değerdir.
Vücut kitle indeksi nasıl hesaplanır?
Vücut kitle indeksi, ideal kiloyu hesaplamanın tek yolu olmasa da, vücudun fiziksel durumu hakkından genel bir fikir verebilir. Vücut kitle indeksini hesaplarken yalnızca boy ve kilo dikkate alınır.
VÜcut kitle indeksi hesaplama formülü nedir?
Vücut kitle indeksini hesaplamanın formülü kg/m2’dir. Burada kg, bir kişinin kilogram cinsinden kilosunu ve m2, metrekare cinsinden boyunu temsil eder.
VKİ hesaplamak, mevcut kilonun içerisinde bulunduğu kategoriyi bulmaya yardımcı olurken; sağlık durumu ile ilgili kesin bir bilgi vermez.
Yukarıdaki vücut kitle indeksi hesaplama formülünü kullanarak elde edilen sonuç için VKİ kategorileri aşağıdaki gibidir:
Zayıf = <18.5
Normal kilo = 18,5–24,9
Fazla kilolu = 25–29,9
Obez = VKİ 30 veya daha fazla
Vücut Kitle İndeksi Nasıl Ölçülür?
Vücut Kitle İndeksi Ölçümü
Kas kütlesinin yükselmesine neden olan spor faaliyetleri, kişinin kilo boy endeksi seviyesini yüksek çıkarabilir. Bu durum bireyin şişman (obez) olduğunun göstergesi değildir.
Bayanların özel günlerinde bağırsak hareketlerinin zayıflaması, hormonlarda artışa ve ödem oluşumuna neden olmaktadır. Bu dönemlerde alınan bir kaç kilo, vücut kitle endeksi ölçümünde gerçeği yansıtmayabilir.
Gebelik dönemlerinde bebeğin gelişimi ve hormonal dalgalanmalar sebebiyle şişkinlik, ödem v.b sebepler, boy kilo endeksi ölçümlerinde yanıltıcı olabilir.
Kabızlık, ödem, şişkinlik, sindirim güçlüğü gibi durumlarda kilo artışı olacağından yine bu dönemde beden kitle indeksi hesaplaması önerilmemektedir.
Yukarıdaki maddelere ek olarak;
Vücut kitle indeksi hesaplaması sonucunda VKİ değeri normal ölçülerde çıksa bile, göz ardı edilmemesi gereken diğer bir husus, bel çevresinde oluşan fazla yağlanmadır.
VKİ değeri kaç olursa olsun kadınlarda bel çevresi genişliği 88 cm, erkeklerde ise 100 cm’nin üzerine çıkmamalıdır.
Bel-kalça bölgesindeki fazla yağlanma kalp hastalığı, tip 2 diyabet, yüksek tansiyon (Hipertansiyon), inme, uyku apnesi, Bazı kanserler türleri (endometrial, meme, kolon, böbrek, safra kesesi ve karaciğer), düşük yaşam kalitesi, solunum sorunları, depresyon, zihinsel rahatsızlıklar gibi ciddi sağlık sorunları riskini artırabilir.
Yüksek BKİ’nin bir sağlık riski olup olmadığını belirlemek için deri-kemik kalınlık ölçümleri, diyet değerlendirmeleri, fiziksel aktivite, aile öyküsü gibi daha ileri sağlık taramalarını tam olarak içermesi gerekir.
Hassasiyeti yüksek olan bel çevresi ölçümü nasıl yapılır konulu yazımızı inceleyebilirsiniz.
Vücut kitle indeksi tablosu ile kendi VKİ değerini kolayca öğrenebilirsiniz.
Beden kitle indeksi tablosu
Vücut kitle indeksi (VKİ) neden yeterli olmuyor?
Kilo ve boya göre hesaplanan vücut kitle indeksi, kişinin ideal kilosu hakkında doğru sonuçlar vermeyebiliyor.
Kaynak: https://www.healthifyme.com/blog/height-weight-chart-ideal-weight-for-men-and-women/
Bu nedenle sağlık ile ilgili konularda vücut kitle indeksini hesaplamaktansa, ideal kiloyu hesaplamak daha büyük önem taşıyor.Aynı boy ve kiloda olan, yani aynı vücut kitle indeksine sahip iki kişinin tamamen farklı görünebileceğini göz ardı etmemek gerekiyor. Bunun nedeni, başka fizyolojik değişkenlerin de vücut yapısını etkiliyor olmasıdır. Her bireyin kendine özgü bir vücut tipi vardır ve en sağlıklı, ideal kilosu buna göre değişebilir.
Örneğin, profesyonel sporcuların vücutlarındaki yağ oranı azken, kas kütleleri fazladır. Bu nedenle VKİ’leri yüksek çıkabilir. Ancak bu durum onların fazla kilolu oldukları anlamına gelmez.
Boyuma göre kilom kaç olmalıdır?
Pek çok kişinin dönem dönem kendisine yönelttiği ‘‘Boyuma göre kaç kilo olmalıyım?’’ sorusunun, aynı uzunluğa sahip herkese uyarlanabilir net bir yanıtı bulunmuyor. Çünkü her bireyin ideal ağırlığını belirlemede çeşitli faktörler rol oynuyor. Bununla birlikte ideal olarak kaydedilmiş aralıklarda kalan kiloyu korumak, kişinin olası sağlık problemleri geliştirme riskini azaltması bakımından önem taşıyor.
İdeal ağırlık boya göre belirlenecek olduğunda ulaşılmak istenen vücut kitle indeksi değerinin, boy uzunluğunun karesi ile çarpılması yeterli oluyor. Elbette, tüm bu sonuçların yaklaşık bir değere karşılık geleceğinin unutulmaması gerekiyor.
Hesaplama aracımız ile hesaplanmış bazı örnekler:
50 boy kaç kilo olmalı?
150 cm boy uzunluğuna sahip erkeklerde ideal kilo 48 kg iken kadınlarda bu değer 43 kilogramdır.
58 boy kilo kaç olmalı?
158 cm boy uzunluğuna sahip erkeklerde ideal kilo 55 kg iken kadınlarda bu değer 51 kilogramdır.
60 boy kilo kaç olmalı?
160 cm boy uzunluğuna sahip erkeklerde ideal kilo 57 kg iken kadınlarda bu değer 52 kilogramdır.
62 boy kilo kaç olmalı?
162 cm boy uzunluğuna sahip erkeklerde ideal kilo 59 kg iken kadınlarda bu değer 54 kilogramdır.
65 boy kilo kaç olmalı?
165 cm boy uzunluğuna sahip erkeklerde ideal kilo 61 kg iken kadınlarda bu değer 57 kilogramdır.
70 boy kilo kaç olmalı?
170 cm boy uzunluğuna sahip erkeklerde ideal kilo 66 kg iken kadınlarda bu değer 61 kilogramdır.
Vücut kitle indeksi tablo açıklaması
Zayıf: Boy kilo endeksi 0 ile 18.5 VKİ arası çıkan kişilerin boy uzunluğuna göre kilosunun düşük olduğunu gösterir. İdeal kilonun altında olmak, yeterince yemek yemediğinizin veya hasta olabileceğinize dair bir işaret olabilir. Bu değerlere sahip kişilerin, sağlıklı ve dengeli beslenme programları ile kilo alıp, olası hastalıklara karşı kitle vücut indeksini ideal değerlere yükseltmesi gerekir.
Normal – İdeal Kilo Boy: Kilo boy endeksi olması gereken aralıktır.
Fazla Kilolu: Boya göre, vücut ağırlığının yüksek olduğunu, obezite ve hastalık risklerine karşı, beslenme düzeni değiştirilmelidir. Kilo vermek için en iyi yol, diyet ve egzersiz kombinasyonudur.
1.Derece Obez: Boy kilo endeksi 30 ile 34.9 VKİ arası çıkan kişilerin boyuna göre kilosunun fazla olduğunu gösterir. Bu değerlere sahip bireylerin konusunda uzman bir diyetisyenden yardım alması gerekir.
2.Derece Obez: Beden kitle indeksi kişinin aşırı derecede kilo fazlası olduğunu gösterir. Ciddi sağlık sorunlarına karşı acil olarak sağlık kuruluşlarından yardım almalıdır.
3.Derece Morbid Obez: Boya göre vücut ağırlığının ölümcül derece fazla olduğunu gösterir. Bu değerlere sahip kişilerin kapsamlı bir tedavi altına alınması gerekir.
Türkiye’deki vücut kitle indeksi ve obezite ortalaması nedir?
Ülkemizde ilk ciddi vücut kitle indeksi ortalaması 1997 yılında Turdep-1 ve Turdep-2 adıyla yapılmıştır. 97 yılında normal VKİ değerlerine sahip kişilerin ortalaması % 41 iken 2007 senesinde yapılan araştırmada bu oran % 27 olarak kayıtlara geçmiştir.
Ayrıca ideal boy kilo endeksi verilerinde fazla kilolu olarak sınıflandırılan kişilerin yüzdesi %2, 1.derece obez olan kişilerin ise % 8 oranında arttığı tespit edilmiştir.
Türkiye'de VKİ Ortalaması
DSÖ istatistiklerine göre 2008 yılında yapılan fazla kilolu ve obezite testi ölçüm sonuçları aşağıdaki gibidir.
20 yaş üzeri erkeklerde beden kitle indeksi, fazla kilolu çıkan kişilerin oranı %38, obez olanların ise 21,7 dir.
20 yaş üzeri kadınlarda beden kitle indeksi, fazla kilolu çıkan kişilerin oranı %30,1, obez olanların ise %34 dür.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2010 verilerine göre 15 yaş ve üzeri yetişkinler üzerinden yapılan boy kilo endeksi genel ortalaması sonucu:
Fazla kilolu kişilerin yüzdesi % 33, obez olan kişilerin yüzdesi ise % 16,9 olarak belirtilmiştir.
Bu değerlerin 15 yaş üstü kadın erkek yüzdesi ise şu şekildedir;
Erkeklerin % 37’si fazla kilolu, % 13’ü obez
Kadınların % 28’i fazla kilolu, % 21’i ise obezdir.
Çağın hastalığı olarak gösterilen obezite, ülkemizde de hızla artmakta olup ciddi sağlık sorunları yaratmaktadır. Beden kitle indeksi (BKİ) değeri ideal aralığın altında veya üzerinde ise mutlaka sağlık uzmanlarından yardım alınmalıdır.
Vücut kitle indeksi ölçümü yapılırken dikkat!
Vücut kitle indeksi ölçümü matematiksel bir değerdir ve genel olarak bize doğru sonucu verir. Ancak aşağıdaki istisnai durumlarda, vücut kitle indeksi yorumları değişkenlik gösterebilir.
Vücut kitle indeksi değerlendirme
Yaş ve cinsiyet sınırına bakmaksızın vücut kütle indeksi değerinizi asla 18.5’in altına düşürmeyin, 30’un üzerine çıkarmayın. Bu değerlerin altında/üstünde olmak yazımızın içerisinde belirttiğimiz çeşitli sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Lütfen sağlığınız ve sevdikleriniz için uzman bir hekimden yardım alınız.
Kahve ve tereyağı mucizesi! Diyet listelerinin başı oldu...
