Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'dostum' dediği ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye'yi gelişmekte olan ülkelere tanınan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Programı'ndan çıkarmak istediğini duyurdu. Trump, buna gerekçe olarak Türkiye'nin ekonomisinin 'gelişmiş' olmasını gösterdi. Söz konusu program, Türkiye'nin ABD'ye yaptığı ihracatın yüzde 17'sini kapsıyor.

ABD Başkanı Donald Trump, bazı ürünlerin ABD'ye gümrüksüz girişine imkan sağlayan ve gelişmekte olan ülkelere sunulan 'Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) Programı'ndan Türkiye'yi çıkarmak istediğini açıkladı.

Trump'ın Kongre'ye yolladığı mektup, Beyaz Saray tarafından yayınlandı.

Mektupta 1974 Ticaret Yasası'nın 502(2) (2) maddesi referans verilerek, "Türkiye'yi gelişmekte olan ülkelere sunulan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) Programından çıkarmak niyetimi size bildiriyorum" ifadesi kullanıldı.

Trump'ın mektubunda şunlar kaydedildi:

"Türkiye'nin ekonomik durumu göz önünde bulundurularak artık GTS'den yararlanan gelişmekte olan ülkeler listesinde olmaması gerektiğini düşündüğüm için bu adımı atıyorum. Fakirliğin azalması, kişi başına düşen yıllık milli hasıla ve ticaret yaptığı ülkelerle ithalatın artması ve Türkiye'deki sektörler, gelişmiş ticaretinin göstergesidir. Buna ilave olarak Türkiye, gelişmiş ekonomisi sayesinde ve yaptığı karşılıklı anlaşmalarla diğer gelişmiş ülkelerin seviyesine gelerek diğer ülkelerin GTS programlarından da geçmiştir."

Mektupta ayrıca, ABD'nin Türkiye ile adil ve mütekabiliyet esasına dayalı ticari ilişkilerini sürdüreceğine vurgu yapıldı.

HİNDİSTAN DA GTS PROGRAMINDAN ÇIKARILIYOR

Öte yandan Trump, yine Kongre'ye gönderdiği ayrı bir mektupta Hindistan'ın da söz konusu GTS Programından çıkarılması niyetini ifade etti. Hindistan, söz konusu programdan son yıllarda en fazla faydalanan ülkelerin başında geliyordu.

USTR'den Ağustos ayında yapılan açıklamada, Türkiye'nin, ABD tarafından uygulanan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi'nden (GSP) yararlanmaya devam edip edemeyeceği konusunun gözden geçirildiği belirtilmişti.

Bu açıklama, ABD'nin Türkiye'den satın alınan çelik ve alüminyumda ek gümrük vergisi koymasından sonra Ankara'nın benzer adımları atmasının ardından gelmişti.

Trump Twitter mesajında, "Türk lirası, çok güçlü dolarımız karşısında hızla düşerken Türkiye'den gelen çelik ve alüminyum üzerindeki gümrük vergilerinin ikiye katlanmasına onay verdim! Alüminyumda bu oran artık yüzde 20, çelikte de yüzde 50. Türkiye ile ilişkilerimiz bu dönemde iyi değil!" ifadelerini kullanmıştı.

Bu kararın ardından Türkiye de, ABD'den ithâl ettiği 22 ürüne aynı toplam miktarda vergi uygulayacağını bildirmişti.

İki ülke arasındaki bu ticari gerilim, rahip Brunson krizi sonrasında gelmişti.

Türkiye'den ithâlatın %17'si GSP kapsamında

GSP programı kapsamında aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 120'den fazla gelişmekte ülke olan toplam 3 bin 500 ürünle Amerikan pazarına gümrüksüz giriyor.

ABD, 2017 yılında GSP kapsamında Türkiye'den 1,66 milyar dolar tutarında ithalat yaptı. Bu ABD'nin Türkiye'den yaptığı tüm ithalatın %17'sine tekabül ediyor.

Değişikliklerin ABD Kongresi'ne bildirim yapılmasından 60 gün sonra yürürlüğe gireceği kaydedildi.

Türkiye, bu programa 1975'te girmişti.