Okullar açılıyor: Birbiri ile karışan pek çok hastalık kapıda
Önümüzdeki Pazartesi ders zili çalıyor, okullar açılıyor. Ayrıca tatil dönüşü ofis hayatına geçiş ile birlikte hem toplu taşıma araçları, hem de iş yerleri kalabalıklaştı. Sonbaharın da gelişi ile birlikte kapalı alanlarda geçirilen zamanın da artacağı göz önünde bulundurulursa hastalıkların artması kaçınılmaz olacak.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Covid-19 pandemisinde nerede olduğumuz ile ilgili halktv.com.tr’ye açıklamalarda bulundu:
“Pandemide şuanda bakanlığın verdiği rakamlara göre altıncı dalganın iniş kolundayız. Ancak bu inişler bir süre sonra yeni bir varyant da oluşturuyor. Şimdi bakanlık sadece vakaların 30’da, 40’da birini tespit edebiliyor. Bakanlığın koyduğu kriterlerle test yaptırmak zor. Az vaka bulunuyor, veriler çok güvenilir değil. İniş dalgasında bile olsa şunu biliyoruz ki; salgının mevsimi yok, havaların soğumasının etkisi yok. İnsanların kontrolsüz temaslarının artması dalgayı artırıyor. 3. dalgada turizm etkili oldu; turistlere test yapmadan ülkeye aldık. Turistik bölgelerde yerli halka bulaştırarak yeni dalga başlattılar. Bunun etkisi azalmışken okullar açılacak, aynı zamanda da yetişkinler de tatillerini bitirip iş yerlerinde kalabalıklar oluşturacak.”
'Grip için test yapılmalı'
İki yılı geçen sürede Covid-19 salgını tüm dünyayı hem maddi, hem de manevi olarak çok yordu. Henüz tamamen son bulmayan salgından ne zaman kurtulabileceğimiz de belli değil. Hatta başka virüsler de kapıda...
“Pandemi, SARS veya MERS gibi çekip gidecek mi, yoksa grip gibi sürekli yılın belli dönemlerinde kalan bir hastalık olarak mı devam edecek bilmiyoruz. Birbiri ile karışan pek çok yeni hastalık ortaya çıkacağı için bir sürü test gerekecek” diyen Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Covid’in tedavisi yok ama gribin var. O yüzden test yapıp grip mi, covid mi görmek önemli. Geçtiğimiz yıl grip komisyonunda ‘Grip için test yapılsın test pozitifse grip tedavi edilsin, negatifse Covid olarak kabul edilsin’ dedik. Ancak bilim kurulu dağıtıldı, ilgili birim dağıtıldı, birimde birkaç kişi dışında kimse kalmadı. Covid’de yeni bir dalga gelirse, grip vakaları da artarsa ne yapılacak bilmiyorum” diyerek endişelerini dile getirdi.
'Yaşlı ve hastalarınızın yanında maske takın'
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, sadece kronik hastalığı olanların maske takmasının bir koruma sağlamayacağını belirterek uyardı: “Bakanlık ‘Biz önlem almayacağız, maske takılmasını önermiyoruz’ diye açıkladı. Salgının başında öğrendiğimiz gerçeği göz ardı ediyoruz. Maskeler sizde virüs yoksa ama girdiğiniz ortamda virüs taşıyan varsa bulaşmasını önlemiyor, sizdeki virüsün başkasına bulaşmasını önlüyor. Sadece kronik hastalığı olanlar ve 60 yaş üstü maske taksın demek yanlış. Bu kişilerin yanında sizin maske takmanız önemli. Hem de ancak N95 maske ile koruma sağlayabilirsiniz. O da artık eczanelerde bile neredeyse yok.”
'Toplu taşıma ya da servislerde maske takılmalı'
“Bu dönemde bir vaka artışı bekliyoruz” diyen Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, ailelere ve okul idarecilerine önerilerde bulundu:
“Her ne kadar Covid çocuklarda daha hafif seyrediyor olsa da 6. dalgada Covid servisini tekrar açmak zorunda kaldık, çok ağır geçiren çocuklar da oldu. Önerim; Ailelerin çocuklarına maske takmaları gerekiyor. Sınıflarda, yemekhanelerde maske çıkarmak zorunda kalacaklar. Artık 2 metre mesafesi kuralını uygulamak zor görünüyor ama mümkün olduğu kadar yakın temastan kaçınmalarını söylemek gerekli. Bırakın çocukları yetişkinler de yakın teması kesmiyor. Pandemi öncesinden bile fazla sarılıyoruz. Öncesinde el sıkışarak selamlaştrığımız arkadaşlarımıza sarılma ihtiyacı hissediyoruz. Bunun sonunca da maymum çiçeği, domates gribi gibi hastalıklar geldi. Devamı da gelecek. Okul idareleri eğer imkanları varsa, yapabiliyorlarsa çocuklar tek kişilik oturtmalı. Sıra aralarını açmalı. Yemekhanede zamanı ayarlayıp yığılmayı önlemeli. Toplu taşımalarda ya da okul servislerinde maske takılmalı.”
'Aileler çocuklarına grip aşısı yaptırmalı'
Okulların açılması ile birlikte beta mikroplarının yayılmasında da artış görüleceğini belirten Prof. Ceyhan, gribin ciddiye alınmadığını, aslında gribin de öldürücü olduğunu ve aşılanmanın önemli olduğunu belirtti. Ceyhan, “Ülkemizde grip aşısı yaptıranların oranı yüzde 4. Grip çocuklarda ağır seyrettiği için, ilk 5 yaş grip aşısı olması gereken grup.. Aileler yaptırmıyor. İlk 3 yaşta ilk defa yaptığımızda 2 doz yapıyoruz, sonraki yıllarda tek doz. Dokuz yaşında yarım doz yapıyoruz. Firmalar yetişkinlere yaptığımız aynı aşının yarım dozunu getiriyorlar. Halk grirple nezleyi karıştırıyor ve ciddiye almıyor oysa grip öldürebilen bir hastalık.”
Prof. Dr. Murat Arslan: Hayvanlardan bulaşan salgın hastalıklar artacak
Parkinsonda kokudan teşhis dönemi: Peki hangi hastalıklar sırada?