İki aşamalı karaciğer nakli ile hayata tutundu

64 yaşındaki Özen Güneş karaciğer yağlanması nedeniyle birkaç yıl takip edildi. Pandemi nedeniyle tedavisine ara veren Güneş, kasım ayında ağzından kanama geçirmesi sebebiyle bir hastaneye başvurdu. Burada karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri tanısı konulan 64 yaşındaki Güneş’e hayata tutunması için tek seçenek olarak karaciğer nakli olması gerektiği söylendi. Hasta nakil için Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Deniz Balcı’ya başvurdu. Güneş için uygun karaciğer donörü arayışı başladı. Bu süreçte kuzeni Adnan Can, Güneş’e karaciğer bağışında bulunmayı teklif etti. Ancak yapılan tetkiklerde, kuzeninin karaciğer boyutunun (hacminin) bu ameliyatı gerçekleştirmeye yeterli olmayacağı tespit edildi. Hastanın kuzeninden başka bir vericisi de olmaması nedeniyle, dünyada çok nadir uygulanan iki evreli bir karaciğer nakli yöntemi olan Rapid prosedürü ile naklin gerçekleştirilmesine karar verildi. Hastaya, Rapid prosedürü yaklaşık 3 hafta arayla iki aşamalı olarak başarıyla uygulandı.

Verici karaciğer boyutu yeterli olmayınca uygulanıyor

Prof. Dr. Balcı, yaptıkları operasyonlar ve uyguladıkları yeni karaciğer nakli yöntemiyle ilgili şu bilgileri paylaştı: “Normal karaciğer naklinde alıcının karaciğerinin tamamı çıkarılırken, iki ameliyatlı Rapid prosedüründe ilk aşamada vericiden alınan sağlıklı karaciğer parçası hastaya nakledilmekte, alıcının mevcut karaciğerinin bir kısmı korunmakta ve nakil sonrasında tamamlayıcı fonksiyon görmektedir. İki haftalık bekleme periyodunun arkasından hastaya nakledilen yeni karaciğer büyüyerek boyutu yeterli hale geldikten sonra, ikinci seansta tamamlayıcı görevi gören hastalıklı karaciğer kısmı da çıkarılarak nakil işlemi tamamlanmaktadır. Böylece nakil karaciğerin büyüme aşamasında hastada karaciğer fonksiyonlarında bozulma da olmamaktadır. Bu yöntem, dünya tıp literatüründe vericinin karaciğer boyutunun alıcıya ya da vericide kalacak karaciğer bölümünün kendisi için yeterli olmadığı durumlarda karaciğer naklinin gerçekleştirilebilmesi için bir umut olarak gösterilmektedir” dedi.

‘Hem alıcı hem verici güven altına alınıyor’

Prof. Dr. Balcı, “Vericinin kalan karaciğerin kendisine ya da alıcıya yetmeyeceği durumlarda Rapid prosedürü uygulanırsa hem alıcı hem de verici güven altına alınmış oluyor. Karaciğer naklinde gerek boyut gerekse damarların anatomik yapısı ile ilgili engeller ortadan kalkmış oluyor. İki aşamalı karaciğer naklinin ilk aşamasında hastanın karaciğerinin sol tarafını çı karıp, o yere vericiden gelen küçük sol lob karaciğeri naklediyoruz. Sonrasında hastanın sol tarafına nakledilen karaciğer parçasının büyüyüp vücudun ihtiyacını görecek hale gelmesini bekliyoruz. Bu bekleme süresi genellikle birkaç hafta sürüyor. Bu süre zarfında hastanın yeni karaciğeri büyürken aynı zamanda eski karaciğeri de adeta şimdi gündemde olan hibrit araçlardaki ikinci motor gibi bir aksesuar motor görevi yaparak hastanın karaciğer yetmezliğine girmesini engelliyor. Böylece hastalarımız ikinci aşamaya hazır hale geldiğinde (bunu tomografiyle değerlendiriyoruz), ikinci aşamada da hastanın kalan hasta karaciğer parçasını da çıkartıyoruz. Böylece hasta (alıcı) hem kendine yetmeyecek küçüklükte bir karaciğerle organ nakli olmuş hem de vericinin ameliyat riski 4-5 kat azaltılmış oluyor” ifadelerini kullandı.

‘Sağlığım gittikçe düzeliyor’

Çok sağlıklı olduğunu ve kendisini çok iyi hissettiğini belirten Güneş, “Yaklaşık 14 kilo kaybettim. Onun verdiği bir güçsüzlük var, inşallah onlar da geçecek. Sıfır yemekle yatıp kalktığım günler oldu. Hiçbir şey yiyemedim. Çok şükür, şimdi her şey yiyebiliyorum. Sağlığım gittikçe düzeliyor. Taburcu olalı yaklaşık 1 ay oldu. Samsun’a evime döndüm. Gün geçtikçe kendimi daha iyi ve toparlandığımı hissediyorum. Yataktan kalkamazken, yürüyemezken ve ihtiyaçlarımı karşılayamazken şimdi her şeyimi yapabiliyorum. İnşallah her şey daha iyi olacak. Çok memnunum. Allah bütün hocalarımın yollarını açık etsin” diye konuştu.

‘Yaklaşık 10 hastamızda bu prosedürü uyguladık’

Hastaya uygulanan teknik hakkında bilgi veren Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Deniz Balcı, "Bu hastamıza uyguladığımız iki evreli karaciğer nakli tekniğinin adı RAPID prosedürü dünyada ilk önce kalın bağırsak kanserinin karaciğere metastaz yaptığı yani sıçradığı hastalarda bildirilmiş olan bir teknik. Bu hastalara da organ nakli olabilme imkânı verebilen bir teknik. Biz bu tekniği karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri olan hastalarımıza uyguladık” dedi.

Rapid prosedürünün dünyada geliştirilme aşamasında olduğunu ve dünyada ilk uygulayıcılarından olduklarını, Türkiye’de ise ilk kez sirozlu hastalara kendilerinin uyguladıklarını ifade eden Prof. Dr. Balcı, “Ülkemizde yaklaşık bugüne kadar 10’a yakın hastamızda bu prosedürü uyguladık. Bu hastamız da bize başvurduğunda karaciğerinde siroz geliştiğini, sirozun karaciğer yetmezliği (dekompansasyon) aşamasına geldiğini, karaciğerinde ve karnında asit aynı zamanda sarılık dediğimiz tablonun geliştiğini ve karaciğerinde de bir kitle olduğunu tespit ettik. Karaciğer naklinin böyle durumlarda en iyi tedavi olacağını hastamıza anlattık” diye konuştu.

Rahim nakilli Havva Erdem anne oldu