Fikret Bila
Yanlış yaptık demek bu kadar zor mu?
Enflasyon gemi azıya almış vaziyette tırmanışını sürdürüyor.
İktidar ise gerçeği kabul edeceği yerde masal anlatmaya devam ediyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye bakacak olursak bir uyuyacakmışız, 6 ay sonra bir uyanacakmışız, bir de ne görelim? Enflasyon düşmüş!
Oysa Bakan Nebati’nin göreve gelmesinden sonra Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla başlattığı faiz indirimlerinin dövizi ve enflasyonu patlatmasının üzerinden 8 aydan fazla süre geçti. Bu süre içinde uyuyup uyanıp enflasyonun düştüğünü gören olmadı.
Nedeni gayet basit; “düşük faiz, yüksek kur” politikasıyla enflasyon düşmez, yükselmeye devam eder.
Devam da ediyor zaten.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bile enflasyon sepetiyle, rakamlarla oynamasına karşın enflasyonun yükseldiğini saklayamıyor.
TÜİK’e göre Haziran 2022’de enflasyon oranları şöyle:
Yıllık enflasyon yüzde 78,62.
Gıda enflasyonu yüzde 93,93.
Üretici enflasyonu yüzde138,31.
Elektrik, gaz enflasyonu yüzde 369,20.
Enerjide enflasyon yüzde 317.
Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAG) göre ise yıllık enflasyon oranı yüzde 175.
Vatandaşın hayatını doğrudan etkileyen elbette mutfaktaki, elektrikteki, gazdaki enflasyon.
TÜİK’e göre bile yüzde 93.93 enflasyonla mutfak yanıyor.
Elektrik ve gazdaki enflasyon da el yakıyor.
Vatandaş mutfak masraflarını zaten kıstı. Her şeyin ucuzunu arıyor. Boğazından kesiyor. Kuyruk kuyruk dolayıp daha ucuz ekmek, daha ucuz yağ, daha ucuz un peyinde koşuyor.
Evde çamaşır makinesi, bulaşık makinesi çalıştırma sıklığını azalttı. Gece televizyon ışığında oturuyor, lambaları yakmıyor.
Buna karşın elektrik ve gaz faturalarıyla baş edemiyor.
Bir yılda temel ihtiyaç maddelerine gelen zam oranlarına bakalım:
Ekmek yüzde 226, yağ yüzde 210, et, süt yüzde 205, mazot yüzde 247, benzin yüzde 244, ulaşım yüzde 234.
Ama TÜİK’e göre enflasyon yüzde 78!
Buna kim, nasıl inanacak?
İktidar artık rakam oyunlarıyla enflasyonu olduğundan daha öz göstermeye ve buna halkı inandırmaya çalışmaktan vazgeçmeli.
Gerçeği kabul etmeli.
Şapkasını önüne koyup “biz nerede yanlış yaptık” diye düşünmeli.
Yanlış yaptığını önce kendine itiraf etmeli.
Sonra enflasyonla mücadele için harekete geçmeli.
“Ekonomimize dış saldırı var.”
“Ekonomimize tuzak kurdular.”
“Dış güçler iktidarı devirmek istiyor.”
“Fiyatları biz artırmıyoruz, fırsatçı bakkal, fırsatçı market sahipleri yapıyor, gözlerinin yaşına bakmayız.”
Böyle aslı astarı olmayan savunmalar gerçeği değiştirmiyor.
Türkiye siyasi partilerin ilk seçimde tasfiye olmalarıyla sonuçlanan 2001 krizinden daha ağır bir kriz geçiriyor.
2001 krizinde enflasyon oranı en yüksek yüzde 73’dü. Bugün ise TÜİK’e göre yüzde 78. Diğer araştırmalara bakıldığında ise enflasyonun üç haneyi çoktan geçtiği ve yükselmeye devam ettiği görülüyor.
İktidar gerçekçi olmalı.
Kendini ve halkı kandırmaya devam etmemeli.
İktidarın 40 dereden su getireceğine “yanlış yaptık” demesi bu kadar mı zor?