Koranavirüs gıda ambalajından bulaşır mı?
Geçtiğimiz günlerde Çin'de, Güney Amerika'dan gelen donmuş karides ve tavuk kanatlarında koronavirüs izleri bulunduğu belirtilmiş, bu durum koronavirüsün yiyecek ambalajlarından bulaşıp bulaşmadığı sorusunu yeniden gündeme getirdi.
BBC'nin haberine göre, teorik olarak, ambalaj malzemelerinden Covid-19 bulaşması ihtimali bulunuyor. Laboratuvar ortamında yapılan çalışmalar, virüsün çoğunlukla karton ve bazı plastik türlerinde günler değilse bile, saatlerce yaşayabildiğini gösterdi. Dahası, virüs çoğu yiyeceğin taşındığı düşük sıcaklıklarda daha çok yaşama şansına sahip.
Ancak bazı uzmanlar, bu sonuçların laboratuvar ortamı dışında da geçerli olup olamayacağını sorguluyor.
Leicester Üniversitesi'nde solunum bilimleri uzmanı Dr. Julian Tang, dış dünyada çevre koşullarının hızla değiştiğini, bunun da virüsün bu kadar uzun süre canlı kalamaması anlamına geldiğini söyledi.
Rutgers Üniversitesi'nden mikrobiyoloji profesörü Emanuel Goldman da, laboratuar çalışmalarında 10 milyon virüs parçacığı bulunan örneklerin kullanıldığını, örneğin bir yüzeye hapşurulan damlacıklardaysa, 100 dolayında virüs partikülü olduğunu belirtti.
Goldman geçen ay Lancet dergisinde yayımlanan makalesinde "Bana göre, yaşam formu olmayan yüzeylerden bulaşma ihtimali çok düşük. Ve bu da sadece enfekte bir insanın yüzeye öksürmesi ya da hapşırmasıyla ve bir başkasının o yüzeye kısa süre sonra (bir ya da iki saat sonra) dokunmasıyla olabilir" diye yazdı.
Virüs nasıl yayılabilir?
Virüsün yayılma riski, genelde gıda paketleme tesislerinde çalışan işçilerin virüslü yüzeylere, daha sonra da gözlerine, burunlarına ya da ağızlarına dokunması varsayımına dayandırılıyor.
Uzmanlar şu anda bunun çoğu Covid-19 vakasında bulaşma yolu olduğunu düşünmüyor.
ABD Hastalık Kontrol Merkezi'nin (CDC) internet sitesinde "Bir insanın virüslü bir yüzeye ya da nesneye dokunarak Covid-19 olması mümkün. Ancak bunun virüsün başlıca yayılma yolu olduğu düşünülmüyor" diyor.
Aslında, virüsün başlıca yayılma yolu, doğrudan insandan insana temas;
Birbiriyle yakın temas halindeki insanlar (2 metreden az mesafe)
Enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması ya da konuşması sırasında çıkan damlacıklar
Bu damlacıkların yakındaki insanların ağzına, burnuna gelmesi ya da ciğerlere solunması
Dr. Tang, birinin yiyecek ambalajı yoluyla virüs kaptığını kanıtlamanın da zor olduğunu söylüyor.
Çünkü, asemptomatik sosyal temaslar da dahil, diğer tüm olası kaynakları net bir şekilde dışlayabilmek gerekiyor.
Nasıl güvende kalabilirsiniz?
Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre şu ana dek yiyecek ya da yiyecek ambalajından bulaştığı teyit edilen bir koronavirüs vakası yok. Ancak WHO, bulaşmayı önleyebilmek için bazı önlemleri de sıraladı.
WHO, gıda ambalajlarını dezenfekte etmeye gerek olmadığını söylemekle birlikte, "gıda ambalajlarına dokunulduktan sonra ve yemek yemeden önce eller düzgün bir şekilde yıkanmalı" diyor.
Market alışverişi yapıyorsanız, mümkünse içeri girmeden el dezenfektanı kullanın ve sonrasında ellerinizi iyice yıkayın. Aynı zamanda, alışverişlere dokunduktan ve yerleştirdikten sonra da.
Kişisel hijyenine ve yiyecek hijyenin dikkat eden bir görevli tarafından teslim edilen alışverişler de güvenli kabul ediyor. Ancak teslim aldıktan sonra yine ellerinizi iyice yıkamanız önemli. Bazı uzmanlar ayrıca, plastik torbaları tek bir kez kullanmayı tavsiye ediyor.
