Üretici De Mutlu Değil Tüketici De!
Et fiyatlarının artmasına neden olan hayvancılık sektöründe yaşanan yapısal sorunların tespiti için harekete geçilirken Ulusal Et Konseyi de 2023 yılı kırmızı et sektörü değerlendirme raporunu yayımladı. Raporda kırımızı et sektörüne ilişkin çarpıcı tespitlere yer verildi. Üreticilerin ciddi zarar ettiği vurgulanan raporda tüketicinin pahalı et tüketmesinin nedenleri de sıralandı.
MALİYET DENGESİ ALT ÜST OLDU
Ulusal Kırmızı Et Konseyi (UKON), raporunda 2023 yılında sığır eti fiyatlarında son beş yıl içerisinde görülmemiş bir artışın yaşandığına dikkat çekildi.
Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılıkta üreticiler açısından kazanç maliyet dengesinin bozulduğu ve bu durumun büyük bir risk oluşturduğu vurgulandı.
Türkiye’nin kendi kendine yetebilir bir et üretimi için üretimde ciddi bir eylem planına ihtiyaç duyulduğunun altı çizildi.
YALNIZCA 4 AY KAZANÇLI ÜRETİM YAPILDI
Raporda bu yıl kırmızı et sektörünün gündeminde fiyat dalgalanmalarının, kuzu etinin sığır eti yanında büyük oranda değer kaybının ve besi materyali fiyatlarındaki artışın olduğu belirtildi. Büyükbaş hayvancılıkta da üreticinin son iki yıldır sadece 4 ayda kazançlı bir üretim yaptığını diğer 18 ayda kesim fiyatlarının hep maliyetin altında kaldığı ortaya konulurken, üreticiler açısından maliyet-kazanç dengesinin bir türlü sağlanamadığı vurgulandı. Raporda, karkas kesim fiyatları açısından sadece Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında üreticinin kazançlı bir üretim yaptığını onun dışında son iki yıldır kesim fiyatlarının besi maliyetinin altında kalarak üreticinin zarar ettiği, rakamlarla ortaya çıktı.
Maliyetlerin artışında her zaman en büyük paya sahip olan yemin, yerini besi materyaline bıraktığı vurgulandı. Ayrıca Ziraat Bankası tarafından besicilere sağlanan kredi faiz oranlarının yükselmesi ve işletme başına verilen kredi limitinin düşük tutulması da üretim maliyetlerini artıran nedenler arasında yer aldı.
YEM FİYATLARI ALDI BAŞINI GİTTİ
Yem fiyatlarındaki yüksekliğin nedenleri arasında yem sanayicilerinin haksız fiyat belirlemesi yer alsa da sorunun temelinde yeterince kaliteli kaba yeme ulaşılamaması, hammadde fiyatlarının ve enerji fiyatlarının sürekli yükselmesinin de ciddi bir etken olduğu gerçeğinin göz ardı edilmemesi gerektiğine vurgu yapıldı.
Raporda üretim maliyetlerinin düşürülmesi noktasında Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından hayvan sahiplerine düşük fiyatlı arpa tahsisi uygulamasının faydalı olduğu, aynı desteklemenin mısırda da uygulanmasının gerektiği vurgulandı. Bunun yanında kaliteli kaba yem tedarikinde sağlanacak ilerlemeler kesif yeme olan ihtiyacı azaltacağı tespit edildi. Ancak, meraların yeterince korunamadığının altı çizilerek yem bitkisi üretiminin artırılması stratejik öneme sahip olduğu vurgulandı.
