Ekonomi yazarları halktv.com.tr'ye konuştu... 'Memur yüzde 80 fakirleşecek'
4 milyon memur ve 2 milyondan fazla memur emeklisinin 2022 ve 2023'teki mali ve sosyal haklarını belirleyen 6. Dönem Toplu Sözleşme görüşmelerinde hükümet ile memur sendikaları arasında uzlaşma sağlandı. Anlaşmaya göre, memur ve memur emeklilerinin maaşlarına 2022'nin ilk altı ayı yüzde 5, ikinci altı ayı yüzde 7, 2023'ün ilk altı ayı yüzde 8, ikinci altı ayı yüzde 6 ve enflasyon farklarından oluşan zam yapıldı. Peki memura yapılan zam yeterli mi? Gerçek enflasyona direnebilecek bir zam söz konusu mu?
'AKP'nin kamu çalışanlarına kurduğu en büyük tuzak'
Ekonomist Ozan Gündoğdu toplu iş sözleşmelerinin yapılış şekline eleştiri getirdi. Gündoğdu, Memur-Sen'in 'işbirlikçi' bir sendika olduğunu ve Memur-Sen ile bu sözleşme görüşmelerinin yürütülmesinin 'AKP'nin kamu çalışanlarına kurduğu en büyük tuzak' olduğunu dile getirdi.
Gündoğdu şöyle konuştu:
"Her toplu iş sözleşmesinde bir hikayeyle başlandı bu işe. Memur-Sen evvela, memurun, kamu çalışanının gazını alır. Yüksek bir zam talebiyle yola çıkar, aslan kesilirler bu esnada. Basın açıklamaları yaparlar. Hükümeti tehdit ederler, 'Alacağız artık zammı, canımıza yetti' diye. Ancak, kapılı kapılar ardında hükümet ile işbirliği yapılır ve daha önceki talepleri unutur, bambaşka bir sözleşmeye imza atar. Bu esnada memur hayalkırıklığı yaşar. Beş sözleşmede de aynısı yaşanıyor. Bu sözleşmede de aynısı oldu."
Gündoğdu ayrıca Memur-Sen'in ilk etapta iki yılda yüzde 60'lık zam talebi ile yola çıktığını ancak bir şekilde iki yıllık yüzde 28'lik zamma imza attığını ifade etti.
'Hedef yüzde 7, gerçek yüzde 37'
Ekonomist İbrahim Kahveci ise zamlarla ilgili reel bir artışın memura olumlu yönde etki edecek miktarda olmadığını ifade etti. Kahveci, "Bugün yıllık enflasyonun %30'lar civarında hatta otuzların üzerinde olduğu neredeyse bir konsensüs. Ama, buna rağmen resmi enflasyon yüzde 19. Yüzde 19'a göre zam yapılıyor, buna göre pazarlıklar yapılıyor. Hatta bırakın resmi enflasyonu hedeflenen enflasyon, yüzde 6-7 gibi. Ona göre zam pazarlığı yapılıyor" dedi.
Kahveci ayrıca, "Hedef yüzde 7, gerçek yüzde 37. Zamlar, hedefe göre" diyerek açıklanan zammı eleştirdi. Hissedilen enflasyonla resmi açıklanan arasında çok fark olduğunu söyleyen Kahveci, bu sebeple zamlara enflasyon farkı yansıtmanın da çözüm olmadığını belirtti.
'Memur yüzde 80 fakirleşecek'
Geçtiğimiz yıllarda da zam oranlarının düşük olduğunu belirten Ekonomist Selçuk Geçer ise zamların enflasyonla kıyaslanması gerektiğini belirtti. Bu zammın ifade edildiği gibi 'tarihi' bir zam olmadığını 'tamamen hikaye' sözleriyle belirten Geçer, "Memur maaşı şöyle hesaplanıyor; önce yüzde 5 zam yapıyor, sonra yüzde 7 zam yapıyor. Aslında, totalde, yüzde 8,67'lik bir zam yapılıyor. Bunun üzerine de enflasyon farkı ekleniyor. Bu enflasyon farkı da resmi enflasyona göre eklenen bir fark. Dolayısıyla, gerçek enflasyonun altında ezilip kalıyor" şeklinde değerlendirmede bulundu.
Memur-Sen'in tamamen hükümet ile beraber çalıştığını söyleyen Geçer şöyle konuştu:
"Bu zammın karşılığı, eşittir, memurun ve emeklinin daha da fakirleşmesi anlamına geliyor. Dolayısıyla, tüm çalışanların ve işsiz olan insanların da fakirleşmesi anlamına geliyor. Bu maaş her şeyi etkiliyor, işsizlik maaşını da etkiliyor"
Geçer ayrıca, iki yılda yüzde 28 zam verildiğini ve bunun enflasyonla kıyaslamak gerektiğini belirtip gıda bazında iki yılda yüzde yüzün üzerinde zam geldiğini belirtti. Geçer bu orandan yola çıkarak, "Arada yüzde 80'lik bir fark oluşuyor, o da sizin fakirleşme oranınız işte" dedi.
İşte memur ve memur emeklisinin zam oranı
Memur için ilk zam teklifi belli oldu
Kamu işçisinin zam oranı belli oldu