Kıdem tazminatı tavanı yükseldi
İş Kanunu’na tabi olarak hizmet akdiyle bir işverene bağlı çalışanlar, en az bir yıl çalışmaları şartıyla, iş yerinde çalıştıkları her yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı alabiliyorlar. Ancak, kıdem tazminatı, altı ayda bir yeniden belirlenen tavanı aşamıyor.
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre, Bir yıl için ödenebilecek kıdem tazminatı tutarı, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen azami emeklilik ikramiyesini geçemiyor. Bu nedenle kıdem tazminatı tavanı her ocak ve temmuz ayında memur maaş katsayısına göre artırılıyor.
Bu yılın ilk yarısında kıdem tazminatı tavanı 7 bin 639 TL olarak uygulandı. 1 Temmuz 2021 tarihinden geçerli olmak üzere bu yılın temmuz – aralık döneminde uygulanacak kıdem tazminatı tavanı ise 8 bin 284 TL’ye çıktı. Aynı işverene bağlı iş yerlerinde 10 yıl çalışan bir işçinin alabileceği maksimum kıdem tazminatı tutarı 76 bin 390 liradan 82 bin 840 liraya yükseldi.
Kıdem tazminatı hesabında brüt ücrete ilave olarak giyecek, yiyecek, ulaşım, yakacak gibi devamlılık arz eden sosyal yardımlar da dikkate alınıyor. Kıdem tazminatı, bu şekilde hesaplanan giydirilmiş ücret üzerinden ödeniyor.
Giydirilmiş ücreti 7.639 lirayı aşanları etkiliyor
Kıdem tazminatı tavanında yapılan artıştan, giydirilmiş ücreti 7 bin 639 liranın üzerinde olan çalışanlar faydalanacak. Örneğin, giydirilmiş ücreti 8 bin 300 lira olan ve 15 yıl çalışması bulunan bir kişi 30 Haziran 2021 tarihinden önce işten çıkartıldığında veya emekli olduğunda 114 bin 585 lira kıdem tazminatı alabilirken, 1 Temmuz’dan itibaren emekli olduğunda aynı kişi 124 bin 260 lira kıdem tazminatı alabilecek. Bu kişinin alabileceği kıdem tazminatı tutarı 9 bin 675 lira artacak.
Kıdem tazminatı tavanındaki artış, giydirilmiş ücreti 7 bin 639 liranın altında olan çalışanları etkilemeyecek.
Kendi isteğiyle işten ayrılırken kıdem tazminatı tavanına dikkat
Emekli aylığı tabanı da her yıl ocak ayında asgari ücrete bağlı olarak artıyor. Emekliye ayrılma planı yaparken ya da 15 yıl sigortalılık 3600 prim günü gibi yaş dışındaki emeklilik koşulunu tamamlayarak işten ayrılanlar yüksek kıdem tazminatı almak için kıdem tazminatı taban ve tavanındaki artışları da dikkate almalıdır.
Giydirilmiş ücreti kıdem tazminatı tavanını aşanların daha fazla kıdem tazminatı alabilmek için mayıs – haziran veya kasım – aralık ayları yerine, ocak ve temmuz aylarını beklemeleri avantaj sağlar.
Brüt ücreti asgari ücretten yüksek, kıdem tazminatı tavanından düşük olanların ocak veya temmuz aylarını beklemesi gerekmiyor.
Kıdem tazminatı hesabında giydirilmiş ücrete neler dahildir?
Kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için, aynı işverene bağlı iş yerlerinde en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Kıdem tazminatı emekli olunduğunda, işveren işten çıkarttığında, işçi haklı bir nedenle iş akdini feshettiğinde alınabiliyor. Yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getiren işçiler de işten ayrılarak kıdem tazminatı alabilirler.
Ayrıca erkek işçiler askere giderken, kadın işçiler de evlendikten sonra bir yıl içinde işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilirler.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, brüt ücrete ilave olarak işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatler de dikkate alınıyor. Bordroda görünen brüt ücrete ilave olarak, yemek, servis-yol-ulaşım, barınma-kira yardımları, bayram harçlığı, yakacak-aydınlatma bedeli, giyim yardımı, kıdem ücreti, teşvik primi, ikramiyeler ve primler gibi ödemeler eklenerek “giydirilmiş ücret” bulunuyor.
Bir menfaat veya ödemenin giydirilmiş brüt ücrete dahil edilebilmesi için devamlılık arz etmesi gerekir. İşverenin iş yerinde verdiği yemek veya yemek karşılığı nakit para ya da yemek çekinin karşılığı olan tutar, giydirilmiş ücrete eklenir. İşçinin işe geliş – gidiş saatlerinde verilen servis hizmeti de dahil olmak üzere ulaşım parası şeklindeki ödemeler hesaba katılır.
Özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası primi ödemeleri de kıdem tazminatına esas ücrete eklenir.
Bir yıl içinde ödenen ayni ve nakdi ödemeler toplanarak 360 güne bölünür. Hesaplanan 1 günlük ayni ve nakdi ödemenin 30 katı, brüt ücrete eklenerek giydirilmiş ücret bulunur.
