ABD ve Türkiye Arasında Önce Sen Savaşı! Karşılıklı Güvensizliğin Ete Kemiğe Bürünmüş Hali
Ankara-Washington hattında dikkatler, önümüzdeki haftalarda İsveç'in NATO üyeliği ve F-16 satışıkonusunda atılması muhtemel kritik adımlarda.
DW Türkçe'den Değer Akal'ın analizine göre Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğini onay süreci ABD ve Türkiye ilişkilerinde gerilimi tırmandıyor. Ankara'nın F-16 beklentisi nedeniyle iki başkent arasında "önce sen" mücadelesi yaşanıyor.
Bu adımlar, ABD-Türkiye ilişkilerinin akıbetini belirleyecek öneme sahip bir eşik olarak görülüyor. Uzmanlara göre ya bir tren kazası yaşanmadan bu eşik geçilecek ya da zaten kötü olan ilişkiler, sonuçları öngörülemez yeni bir gerilim sürecine girilecek.
Alman Marshall Fonu (GMF) Türkiye Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı, iki ülke ilişkilerinin hiç olmadığı kadar kırılgan olduğuna işaret ediyor.
Geçen hafta Washington'da bulunan ve görüşmelerinden edindiği gözlemlerini DW Türkçe ile paylaşan Ünlühisarcıklı, "ABD-Türkiye ilişkilerinde gerginlik had safhada ama kısa vadeli çıkarlar gereği olsa da her iki tarafın birbirine ihtiyacı var. İleride hangi konularda birbirlerine ihtiyaç duyabileceklerini kestiremedikleri için de ilişkiyi koparmaktan kaçınıyorlar" dedi.
ANKARA ABD'DEN SOMUT ADIM BEKLİYOR
Biden yönetimi, Türk hükümetinin Batılı müttefiklerine verdiği sözü "daha fazla gecikme olmadan" yerine getirmesini, TBMM'de İsveç'in NATO üyeliğinin onaylanması için gereğinin yapılmasını istiyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın 28-29 Kasım'da Brüksel'de yapılan NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı sırasında mevkidaşlarına İsveç'in üyeliği ile ilgili onay sürecini "birkaç hafta içinde" tamamlayacaklarını söylediği duyurulmuştu.
Ancak Ankara, İsveç'in NATO üyeliğinin onaylanması karşılığında Biden yönetiminin de Türkiye'nin F-16 taleplerine yeşil ışık yakılmasını sağlayacak somut bir adım atmasını istiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, birkaç gün önce yaptığı açıklamada, kendisinin İsveç'in NATO'ya katılım protokolünü TBMM'ye sevk ederek görevini yerine getirdiğini, bunun karşılığında da ABD'den F-16'lar konusunda beklentileri olduğunu söyledi.
Erdoğan, ABD'li muhataplarına "Ben Cumhurbaşkanı olarak görevimi yaptım ama sizlerden de bir şey bekliyorum. Sizler de eş zamanlı olarak bu konuda kongrenizden bunu geçirin, beraberce eş zamanlı olarak bu adımları atalım" mesajını ilettiklerini açıkladı.
Ankara, Washington'a bu sayede TBMM'de İsveç'in NATO'ya katılım protokolünün onaylanmasına daha güçlü bir destek olacağını söylüyor.
Ünlühisarcıklı, tarafların karşılıklı olarak birbirlerine "önce sen" demesinin gerisinde yatan nedenler için de "güvensizliğin ete kemiğe bürünmüş hali" nitelendirmesini yaparak "Her iki ülke yönetimleri aslında bu sorunu çözmek istiyor ama her iki taraf da birbirlerinin parlamentolarına, kongresine güvenmiyor" diye konuştu.
