‘Rakam oyunlarını bırakın, ekonomiye bakın’

AKP’nin dün Ankara’da düzenlediği "Türkiye Yüzyılı" tanıtım toplantısında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ekonomik göstergelerle ilgili sözleri tepki yarattı. Erdoğan’ın "Satın alma gücü paritesine göre ülkemizi dünyanın en büyük 11'inci, Avrupa'nın 4'üncü büyük ekonomisi konumuna çıkardık. Ülkemiz gayrisafi yurt içi hasıla bakımından son 20 yılda reel olarak yüzde 172 ve dolar bazında yüzde 237 büyüme kaydetti. Yılda ortalama yüzde 5,5 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2021 yılında bunu ikiye katlayarak yüzde 11 seviyesine ulaştı. İnşallah enflasyonu kontrol altına alarak, ülkemizi yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazla yoluyla büyütmeyi sürdüreceğiz" dedi ancak iktidara geldiklerinde 2023 yılı için verdikleri hedeflerin gerçekleşmesinden oydukça uzak olduklarından bahsetmedi.

Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, “Öncelikle böyle rakam oyunlarının bırakılıp, kişi başına gelir 2013’te 12,600 dolar iken 2021’de neden 9,600 dolara kadar düştü, bunun açıklanması gerekiyor. 2023 hedefleri olarak verilen 2 trilyon dolarlık ekonomi, kişi başına 25 bin dolar milli gelir düzeyinin hangi yanlışlarla yarısına bile ulaşılamadığının hesabının verilmesi talep edilmeli” dedi.

‘Türkiye milli gelirde 17’nci sırada’

Türkiye’nin ülkeler arasında piyasa ölçütlerine yapılan milli gelir sıralamasında Endonezya’nın bile altında 17’nci sırada yer aldığını belirten Kozanoğlu, satın alma gücü paritesine göre yapılan hesaplamaların da birçok ülke için doğru olmadığını ve kabul gören bir yöntem olmadığını vurguladı. Kozanoğlu, şunları söyledi:

“Satın alma gücü (SGP) paritesi bazında yapılan hesaplamalar, Türkiye gibi kadınların işgücüne katılımının düşük olduğu, geçimlik tarım üretiminin yaygın bulunduğu, kayıt dışı ekonominin fazla ağırlık taşıdığı ülkelerin gelirlerini gelişmiş ülkelere yaklaştırırlar ama sıralamaları pek değiştirmezler. Dünya Bankası’na göre SGP temelinde Türkiye’de kişi başına gelir 30,472 dolar ama bu rakam euro bölgesi için 50,800 dolar. Ülke karşılaştırmalarında Türkiye hâlâ Yunanistan, Polonya, Macaristan, Slovakya gibi karşılaştırılabilir ülkelerin gerisinde. Şöyle bir örnekle açıklayalım: Almanya’da kişi başına gelir 48,400 dolar. Türkiye’de ise 9,600 dolar. Yaklaşık yüzde 20 civarında. SGP’ye göre ise Almanya 63,800 dolar, Türkiye 30,472. Oran yüzde 48’e yükselse de hâlâ ortalama Alman’ın SGP gücü iki kat daha fazla. Ülkeleri SGP bazında sıralamak ise hiç kabul gören bir yöntem değil. Çünkü ülkeler birbirleriyle küresel piyasa kurallarıyla ekonomik ilişkiler yürütüyorlar. İhracat, dış borçlar bu temelde hesaplanıyor. Bu ancak demagoji için kullanılacak bir ölçü. Zaten bu kriter doğru olsaydı tüm gençler yurtdışına gitmeye çalışmazdı. Nasıl Afganlar için Türkiye daha cazipse, ne yazık ki bizim gençler içinse Almanya, Hollanda o konumda.”