Dolarda ikinci raund: Yükselişe geçti! Borsa'da büyük düşüş
Cuma günü 5.85 TL'ye kadar yükselen, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) attığı adımlarla dün gece 5.30'lu seviyelere kadar inen dolar kurunda ikinci raund başladı. Uluslararası piyasalarda yeni güne ise 5.35 TL seviyesinden başlayıp, sabah saatlerinde 5.31'e kadar gerileyen dolar daha sonra tırmanmaya başladı öğle saatlerinde 5.45 TL seviyesini aştı.
DOLAR/TL DALGALANIYOR
Dolar/TL 22 Mart Cuma gününe 5.46 seviyesinden başladıktan sonra gece saatlerinde 5.8490'a kadar yükselmiş ve TL'nin dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 6.5 civarı olmuştu. Cuma günü ilk adımı Merkez Bankası atmış, banka TL repo ihalelerini ara vererek 1.5 puanlık örtülü faiz artışına gitmişti. TL'ye erişimin maliyeti böylece artarken, cumartesi günü Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) cuma günü döviz piyasalarında yaşanan ani dalgalanma ile ilgili bankaların müşterilerini döviz almaya yönlendirdiği şikayetlerinin inceleme ve soruşturma, JP Morgan raporu hakkındaki idari süreç ile ilgili de inceleme başlattı. Sermaye Piyasası Kurumu da (SPK) aynı saatlerde JP Morgan hakkında Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında inceleme başlattığını duyurdu.
LONDRA SWAP PİYASALARINDA TL FAİZİ GECELİK YÜZDE 1200'E YÜKSELDİ
Haftanın ilk günü ise Merkez Bankası bu kez swap silahını çekti ve banka swap piyasasında vadesi gelmemiş toplam döviz karşılığı TL swap satışı sınırını yüzde 10'dan yüzde 20'ye yükseltti. Merkez böylece TL talebi olana döviz satışı karşılığında TL yaratma imkanını artırmış oldu. Bir anlamda banka 'TL istiyorsan borçlanma faiziyle git dolar sat' dedi.
Hal böyle olunca da yabancı yatırımcının ödünç piyasada kısa vadeli TL borçlanarak dolar almasının önü kesilmiş oldu. Dolayısıyla bu yolla TL yaratamayan yatırımcı açık pozisyonlarını kapatmak için elindeki doları bozdurmak zorunda kaldı. Bu adımın ardından dün Londra piyasasında swap yoluyla TL borçlanma faiz oranları önce yüzde 95 ardından yüzde 345 gibi rekor düzeylere yükseldi. Bugün ise yüzde 1200'ü geçti.
YABANCI TL YARATMAK İÇİN BORSADA SATIŞ YAPIYOR, KAYIP YÜZDE 5'İ AŞTI
Yabancı yatırımcının TL yaratmak için dün olduğu gibi bugün de borsa da satış yaptı. Dün bu hareketlerin etkisiyle yüzde 2'ler mertebesinde düşen Borsa İstanbul bugün de yüzde 5 geriledi. Tahvil faizi yüzde 20'yi geçti.
SWAP İŞLEMİ NEDİR?
Swap (takas) iki tarafın bir varlık veya yükümlülüğe bağlı olan nakit akışını aralarında değiştirdikleri işlemdir. Swap işlemlerinde, faiz oranları ile döviz kurlarındaki değişmeler sonucunda ortaya çıkan riski en aza indirmek amaçlanır. Swap, özellikle döviz kurlarında oynaklığın yaşandığı zamanlarda yatırımcının bu oynaklıktan kaynaklanan riskinin önünü alması için önemli bir araç olarak ortaya çıkıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK),geçen yıl Ağustos ayında Türk Lirası'nda yaşanan hızlı değer kaybının ve oynaklığın önüne geçmek için bankaların swap işlemlerine kısıtlama getirmişti. Bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptığı bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan para swaplarının ve swap benzeri işlemlerinin, bankaların yasal öz kaynaklarının yüzde 25'ini geçemeyeceğini açıklamıştı. Bu sınırlamaya, bankaların vadeli TL alım yönünde gerçekleştirecekleri forward, opsiyon ve benzeri swap dışındaki türev işlemlerin de dahil edildiği belirtilmişti. BDDK'nın aldığı bu önlem, TL'nin kayıplarını geri almasında ön ayak olmuştu. BDDK, aldığı önlemler kapsamında TL'nin yaşadığı oynaklığı engellemek için swap işlemlerine kısıtlama getirerek spekülatif işlemlerin önünü kesti.
