'Asgari ücret yılda 4 kez artırılsın'
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), hazırladığı araştırma raporunda asgari ücretin enflasyon ve gıda enflasyonu karşısındaki kaybını ele alarak, asgari ücretin bu yüksek enflasyon döneminde yılda 4 kez artırılmasını istedi.
DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya göre asgari ücretlilerin gıda enflasyonu Mayıs 2022'de yüzde 119-135 bandında gerçekleşti. Raporda, “Enflasyon her ay tırmanırken işçiler, memurlar ve emekliler ise 6 ayda veya yılda bir zam alıyor. Böylece emek gelirleri enflasyonun altında kalıyor. Pahalılığın temel nedeni ücretlerin geç artırılması ve resmi enflasyona endekslenmesidir. Nitekim bunun sonucunda asgari ücret ve diğer ücret gelirleri enflasyonun altında ezildi” ifadelerine yer verildi.
Enflasyon dar gelirliyi daha çok ezdi
DİSK-AR’ın yaptığı hesaplamaya göre, mayısta dar gelirliler ve düşük gelir grupları için (asgari ücretliler) gıda enflasyonu ortalama gıda enflasyonunun çok üzerinde. Düşük gelir gruplarında (asgari ücret civarı) ve emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 117-135 arasında olurken, mayısta gıda enflasyonu emekliler için yüzde 117 civarında gerçekleşti.
Düşük gelirli ikinci yüzde 20'lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 119 ve düşük gelirli ilk yüzde 20'lik gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 135 oldu Böylece asgari ücretlilerin gıda enflasyonu Mayıs 2022'de yüzde 119-135 bandında gerçekleşti. En yüksek gelirli birinci yüzde 20'lik dilimin gıda enflasyonu yüzde 67,4 olarak gerçekleşti.
Asgari ücret 5 bin lira eridi
Rapora göre, 2021 Aralık ayında yüzde 50,5'lik artışla 4 bin 253 TL olarak belirlenen net asgari ücret 2022 yılında enflasyon karşısında hızla eriyor. 2022'nin ilk 5 ayı için asgari ücretin toplam alım gücü kaybı 5 bin 007 TL'yi buldu. Öte yandan asgari ücret artırılmazsa ve 4 bin 253 TL olarak uygulanmaya devam edilirse asgari ücretlinin 2022 yılı için kaybı en az 20 bin 726 TL olacak.
DİSK-AR önerilerini şöyle sıraladı:
- Enflasyon yüzde 10'un altına düşene kadar asgari ücret 3 ayda bir belirlenmelidir.
- Asgari ücret 2022 içinde temmuz ve ekim aylarında yeniden belirlenmelidir.
- Asgari ücret tespitinde resmi enflasyon değil kişi başına gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) artışı (büyüme) ve yoksulluk sınırı esas alınmalıdır.
- Hedef enflasyona dayalı asgari ücret artışları yetersizdir. Çalışanların büyümeden/veremlilikten pay almasını sağlayacak bir hesaplama yöntemi gereklidir.
- Asgari ücret tespitinde işçinin sadece kendisi değil ailesi de hesaba katılmalıdır.
