Peru'da Cumhurbaşkanı Castillo gözaltına alındı

Peru'da Cumhurbaşkanı Castillo gözaltına alındı
Peru Cumhurbaşkanı Pedro Castillo, hükümeti devirmeye çalışmakla suçladığı Kongre'nin feshedildiğini ve acil durum hükümetinin kurulduğunu duyurdu. Kongre ise buna karşı gelerek, Castillo'nun görevden alınmasını ezici bir çoğunlukla kabul etti. Yüksek Savcılar Kurulu, anayasanın ihlalini gerekçe göstererek yasal işlemlerin başladığını duyurdu. Castillo, polis tarafından gözaltına alındı.

Ulusa sesleniş konuşması yapan Cumhurbaşkanı Pedro Castillo, Kongre'nin feshedildiğini, bugünden itibaren ülkeyi acil durum hükümetinin yöneteceğini ve yeni Kongre için seçime gidilerek 9 ay içerisinde yeni anayasanın hazırlanacağını söyledi.

Kongre'nin hükümetini hedef aldığını ifade eden Castillo, "Kongre hukukun üstünlüğünü, demokrasiyi yerle bir etti. Bir 'Kongre diktatörlüğü' kurmak için Anayasa Mahkemesi'nin onayıyla güçler dengesini bozdu" dedi.

Castillo gözaltına alındı

Ülke basınında çıkan haberlerde, Castillo'nun, ulusa sesleniş konuşmasının ardından Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndan çıktıktan sonra gözaltına alındığı belirtildi.

Castillo'nun bulunduğu yere Peru Cumhuriyet Savcısı Patricia Benavides ve Yetki Yolsuzluğuna Karşı Savcılar Özel Ekibinin (EEFCOP) koordinatörü olan Savcı Marita Barreto'nun geldiği belirtildi.

Öte yandan, Eyalet Savcısı Daniel Soria, Castillo'nun aldığı kararların anayasaya aykırı olması sebebiyle hakkında suç duyurusunda bulundu.

Kongre, Castillo'yu görevden almak için oy kullandı

Cumhurbaşkanı Castillo'nun Kongre'yi feshetme kararı almasının ardından çeşitli siyasi bloklara mensup Kongre üyeleri, bu adımı "darbe" olarak niteledi.

Peru Kongresinin tamamı, 130 oydan 101'inin lehte oy kullanmasıyla, ülkenin Devlet Başkanı Pedro Castillo'yu "kalıcı ahlaki yetersizlik" nedeniyle görevden aldı.
Sadece 6 Kongre üyesi aleyhte oy verirken, 10 milletvekili de çekimser oy kullandı.

Kongre kararıyla, cumhurbaşkanlığını Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dina Boluarte'nin alması bekleniyor. Kongre'nin kararı uygulamaya konursa, Boluarte ülkenin cumhurbaşkanlığını yapacak ilk kadın olacak.

Ordudan açıklama: Anayasal düzene uyacağız

Castillo'nun, Kongre'yi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma kararının ardından Peru Silahlı Kuvvetler Müşterek Komutanlığı ve Peru Ulusal Polisinden yapılan açıklamada, kurumların anayasal düzene saygı duyduğu ve aksi yönde bir eylemde bulunmayacağı belirtildi.

Açıklamada, "Kurulu anayasal düzene aykırı herhangi bir eylem, anayasa ihlali teşkil eder ve silahlı kuvvetler ile polis tarafından anayasaya uyumsuzluğa yol açar" ifadeleri kullanıldı.

Silahlı Kuvvetler ile polisin birlik içinde olduğu vurgulanan açıklamada, halka sakin olmaları çağrısı yapıldı.

Morales'ın açıklaması

Anayasa Mahkemesi Başkanı Francisco Morales, düzenlediği basın toplantısında, "Bugün 20. yüzyılın en saf üslubuyla bir darbe oldu ama başarısızlığa mahkum bir darbe, çünkü Peru demokrasi içinde yaşamak istiyor. Bu darbenin hiçbir hukuki dayanağı yoktur" diye konuştu.

ABD Büyükelçisi: Anayasa dışı her eylemi reddediyoruz

Lima'daki Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Büyükelçiliği tarafından yapılan açıklamada, "ABD, Başkan Castillo'nun Kongre'nin görevini yerine getirmesini engellemeye yönelik her türlü anayasa dışı eylemi kategorik olarak reddetmektedir" denildi.

Öte yandan Meksika, Peru'daki olaylar nedeniyle Pasifik İttifakı Zirvesi'ni erteledi.

OHAL ilan edildi

Castillo, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Vatandaşın talebine cevaben, hukukun üstünlüğünü ve demokrasiyi tesis etmek için şu önlemleri kapsayan olağanüstü hal hükümeti kurma kararı aldık; Kongre'nin geçici olarak feshedilmesi ve olağanüstü bir acil durum hükümeti kurulması. 9 ayı geçmeyecek şekilde yeni bir anayasa hazırlamak üzere kurucu yetkilere sahip yeni bir Kongre için mümkün olan en kısa sürede seçim düzenlenmesi. Yeni bir Kongre kurulana kadar kanun hükmünde kararnameler yoluyla yönetim sürdürülecektir. Bugünden itibaren ulusal çapta 22.00-04.00 saatlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanacaktır. Yargı, savcılık, Anayasa Mahkemesi ve Ulusal Adalet Kurulu yeniden düzenlenecek."

Hakkında 17 ay içinde 3 kez gensoru önergesi sunulan Castillo, yolsuzluk yapmadığını ve Kongre'nin, hükümeti devirmeye çalıştığını söyledi.

Bakanlar tek tek istifa ediyor

Çalışma Bakanı Alejandro Salas, Dışişleri Bakanı César Landa ve Adalet Bakanı Félix Chero, Ekonomi Bakanı Kurt Burneo, Kültür Bakanı Silvana Robles, Ulaşım ve İletişim Bakanı Richard Tineo Quispe, Kadın ve Savunmasız Nüfus Bakanı Heidy Lisbeth Juarez Calle, Çevre Bakanı Wilbert Gabriel Rozas Beltrán ve Bakanlar Kurulu Başkanı Betssy Chavez görevinden istifa etti.

Peru Dışişleri Bakanı, Başkan Pedro Castillo'nun bir darbe düzenlediğini söyleyerek uluslararası yardım istedi.

Ne olmuştu?

Peru’nun Cajamarca bölgesinden olan 52 yaşındaki ilkokul öğretmeni Pedro Castillo, 2017 yılında 75 gün süren ve ülkeyi etkileyen öğretmen grevlerinde öne çıkan bir isim olmuştu. Ekim 2020’de ise sol bir parti olan Özgür Peru Partisi başkanlığına aday olarak siyasete girmişti.

Castillo, devlet başkanlığı görevini 28 Temmuz 2021'den bu yana yürütüyor. Seçimde rakibi olan Popüler Güç Partisi adayı sağcı Keiko Fujimori, ülke genelinde 802 sandıktaki yaklaşık 200 bin oyun iptali için JNE’ye itiraz etmiş, destekçileriyle Castillo karşıtı gösteriler düzenlemişti.

Castillo’nun 2018’de Bolivya’nın başkenti La Paz’da katıldığı bir konferansta, "ulusal ve uluslararası düzeyde denize erişimin Bolivya ülkesinin hakkı olduğunu ve halka danışacağını" söylediği iddia edilmişti.

Castillo, hakkında ikisi "suç örgütünün parçası olup olmadığına yönelik" beş cezai soruşturma yürütülüyor. Başsavcılık, 12 Ekim'de Castillo'yu bir suç örgütüne liderlik ettiği ve kamusal suçlar işlediği iddiasıyla yolsuzluk yapmakla suçlamıştı. Çeşitli dönemlerdeki açıklamalarında kendisine yönelik suçlamaları kabul etmeyen Castillo, Kongre'nin kendisine darbe yapmak istediğini birçok kez söylemişti.

Bolivya, 1879-1883 Pasifik Savaşı’nda Şili ile girdiği savaşı kaybederek okyanusa olan kıyısını kaybetti. Bu savaş sonucunda Bolivya tamamen bir kara ülkesi haline geldi.

Kaynak:Anadolu Ajansı (AA)