Araştırma: Viagra Alzheimera karşı etkili mi?

Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yapılan bir çalışma Viagra'nın Alzheimer hastalığına karşı kullanılabilecek tedavi yöntemlerinden biri olabileceğini ortaya koydu.

Cleveland Clinic'te yürütülen araştırma sonucunda Viagra markasıyla satılan cinsel gücü arttırıcı sildenafil ilacını kullananların kullanmayanlara oranla Alzheimer hastası olma ihtimalinin yüzde 69 daha düşük olduğu görüldü.

Hafıza kaybı ve davranış değişikliğiyle kendini gösteren yaşlılığa bağlı bunamanın en ağır türlerinden bir olan Alzheimer hastalığı her yıl dünya genelinde yüz milyonlarca insanın hayatını etkiliyor. Artan vakalara rağmen hastalığa karşı henüz etkin bir tedavi bulunmuyor.

Nature Aging dergisinde yayımlanan araştırmanın ilk aşamasında ABD'de halen kullanılmakta olan binlerce ilaç arasından Alzheimer'ın iki temel belirtisi olan amiloyit ve tau proteini oluşumunu aynı anda hedef alabilecek ilaçlar tespit edildi.

Klinik öncesi çalışmalarda idrak ve hafızayı önemli derecede iyileştirdiği tespit edilmesi sebebiyle en uygun adaylardan biri olan sildenafil araştırmada kullanılmak üzere seçildi.

Bilim insanları bunun üzerine ABD'de 7 milyondan fazla kişinin sigorta kayıtlarına ait veri tabanında sildenafil kullanan ve kullanmayanlar ile Alzheimer hastalığı arasındaki ilişkiyi araştırmaya başladı ve sildenafil kullananların kullanmayanlara oranla yüzde 69 daha az olasılıkla Alzmeimer olduğu sonucuna ulaştı.

İlacın Alzheimer hastalığı üzerindeki potansiyel etkilerini daha fazla araştırmak amacıyla hastalıkla bağlantılı beyin değişimlerinin ne derece etkilenebileceğin iç yüzünü anlamak için bir laboratuvar modeli geliştirildi. Bu modelde sildenafilin beyin hücresi büyümesi ve hedeflenen tau proteininde artışa işaret ettiği görüldü.

Uzmanlar uyarıyor

Euronews'in haberine göre, Araştırmanın umut verici sonuçları bilim dünyasını heyecanlandırdı. Ancak uzmanlar henüz sildenafil ile Alzheimer arasında bir neden sonuç ilişkisinin bulunmadığına dikkat çekerek uyarıda bulundu. Araştırma ekibinin lideri Dr Feixiong Cheng plasebo kontrolüyle her iki cinsiyeti de kapsayan klinik çalışmalarla sildenafilin etinliğinin kanıtlanması gerektiğini belirtti.

The Guardian gazetesine araştırmayla ilgili değerlendirmede bulunan Edinburg Ünivesitesi Beyin Bilimleri keşif Merkezi'nden Prof. Dr. Tara Spires-Jones her ne kadar bu veriler bilimsel açıdan ilginç olsa da, bu çalışmaya dayanarak Alzheimer'ı önlemek amacıya Viagra kullanılmaması gerektiğinin altını çizdi.

İngiltere'deki Alzheimer Araştırma Derneği Başkanı Dr Susan Kohlhaas ise halen piyasada bir sağlık sorununa karşı kullanım için onay almış bir ilacın başka bir amaç için kullanılma ihtimalinin demans tedavisine çok büyük katkı verebileceğine dikkat çekti. Bu çalışma ile sildenafilin demans riskini düşürdüğü, yavaşlatttığı ya da dıurdurduğunun kanıtlanmadığına vurgu yapan Dr. Kohlhaas bunun için tek yöntemin sidlenafilin etkilerini ölçecek büyük çaplı klinik deneylerden geçtiğini belirtti.

İngiltere'deki Manchester Üniversitesi'nde 2019 yılında yapılan bir araştırmada Viagra'nın kalp krizi riskini azalttığı hatta kalp yetmezliği rahatsızlığını gerilettiği sonucuna ulaşılmıştı.