Türkiye'nin "Nuh'un Gemisi" kuruldu! 122 bin örnek koruma altında
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’nin tarımsal ve doğal zenginlikleri arasında yer alan 4 bin 501 türe ait toplam 122 bin 750 tohum örneği, gen bankalarında sınıflandırılarak analiz ediliyor. Hububat, sebze, meyve ve yabani türlere ait bu tohumlar; doğadan, çiftçilerden ya da araştırma projelerinden temin ediliyor. Genetik kaynak niteliğindeki materyaller, türlerin korunması ve geleceğe aktarılması amacıyla güvence altına alınıyor.
İklim değişikliği ve salgın hastalıklar gibi çevresel tehditlere karşı dirençli yeni tohumların geliştirilmesi amacıyla, mevcut tohumlar üzerinde ıslah çalışmaları sürüyor. Bakanlık, özellikle yerel çeşitleri sistematik şekilde toplayıp tanımlıyor ve bu çeşitleri gen bankalarında koruma altına alıyor. Yerel tohumlar aynı zamanda yeni türlerin geliştirilmesinde genetik kaynak olarak da kullanılıyor.
2020-2022 yıllarında, Türkiye'nin farklı bölgelerinden Bakanlığa ulaşan toplam 1537 yerel çeşit örneği, İzmir Ulusal Tohum Gen Bankası ve Ankara Türkiye Tohum Gen Bankası’nda saklanmaya başlandı. Bu örnekler arasında yapılan analizlerle tekrarlayan ya da ticari çeşitler elenirken, ilk etapta 37 yerel çeşit tescillendi. Bugün itibarıyla tescil edilen yerel çeşit sayısı 49’a ulaştı.
Koruma çalışmaları kapsamında, İzmir'deki Ulusal Tohum Gen Bankası’nda 3 bin 99 türe ait 59 bin 150 tohum örneği bulunuyor. Ankara’daki Türkiye Tohum Gen Bankası ise 1402 türe ait 63 bin 600 örneğe ev sahipliği yapıyor. Ayrıca 18 arazi gen bankasında, 107 türe ait 10 bin 108 canlı tohum örneği muhafaza ediliyor. Böylece toplamda 122 bin 750 tohum örneği, güvenli şekilde korunuyor.
6 farklı araştırma enstitüsünde, 1000 türde yaklaşık 7 bin popülasyona ait soğanlı ve yumrulu doğal süs bitkileri de (geofit) toplanarak kayıt altına alındı. Vatandaşlar ve çiftçiler de sürece katkı sağladı; yerel çeşitlere ait 1000’i aşkın tohum örneği, Bakanlığa bağışlandı.
Tarım ve Orman Bakanlığı, bu çalışmaları “ülkenin genetik kaynaklarına sahip çıkmak ve yetiştirilen ürünleri gelecek kuşaklara aktarabilmek” amacıyla yürütüyor.
