Sıkça duyuyoruz: Artçı deprem nedir? Öncü deprem nedir?
Kahramanmaraş depremi sonrasında sıklıkla duyduğumuz terimlerden biri artçı deprem. Bu terime bir de öncü deprem terimini ekleyebiliriz. Peki ama artçı deprem ve öncü deprem tam olarak nedir?
Öncü deprem nedir?
Öncü depremler, adından da anlaşılabileceği gibi, aynı yerde daha büyük depremlerden önce gelen depremlerdir. Böyle bir deprem, aynı bölgede daha büyük bir deprem meydana gelene kadar öncü deprem olarak tanımlanamaz. Ama hemen ardından büyük bir deprem gelirse, o zaman öncesinde yaşanan bu depremlere öncü deprem denir.
Öncü deprem (Foreshock): Daha büyük bir depremden ya da ana şoktan birkaç saniye ya da birkaç hafta önce gelen ve büyük depremin kırılma alanının içinde ya da yakınında ortaya çıkan küçük sarsıntı, titreme olarak tanımlanabilir.
Kandilli internet sitesinde öncü ve artçı depremleri özetle tanımlıyor: Bazen büyük bir deprem olmadan önce küçük sarsıntılar olur. Bu küçük sarsıntılara "ÖNCÜ DEPREMLER" denilmektedir. Büyük bir depremin oluşundan sonra da belki birkaç yüz adet küçük deprem olmaya devam etmektedir. Bu küçük depremler "ARTÇI DEPREMLER" olarak isimlendirilir ve büyük depremin oluş anına göre bunların şiddetinde ve sayısında azalım görülür.
Artçı deprem nedir?
Artçı deprem ise, daha büyük bir depremi veya "ana depremi" takip eden günler veya yıllar boyunca aynı genel alanda meydana gelen daha küçük depremlerdir. Genel bir kural olarak artçı depremler, ana deprem anında kayan fayın bir bölümü boyunca yaşanan küçük, yeniden ayarlamaları temsil eder. Artçı depremlerin sıklığı zamanla azalır. Tarihsel olarak, derin depremleri (>30 km) artçıların takip etme olasılığı, sığ depremlere göre çok daha azdır.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu Artçı Depremi şöyle tanımlar: Artçı şoklar daha büyük bir olayı veya "ana şoku" takip eden günler veya yıllar boyunca aynı genel alanda meydana gelen daha küçük depremlerdir . 1-2 fay uzaklığında ve arka plan depremsellik düzeyine dönmeden önceki zaman diliminde meydana gelirler. Genel bir kural olarak, artçı şoklar, ana şok anında kayan bir fayın bölümü boyunca küçük yeniden ayarlamaları temsil eder. Bu artçı şokların sıklığı zamanla azalır. Tarihsel olarak, derin depremleri (>30 km) artçı şokların takip etme olasılığı, sığ depremlere göre çok daha azdır.