Emeklinin bayram ikramiyesi pul oldu!

İktidar’ın 2018 yılında başlattığı emeklilere bayram ikramiyesi enflasyonla eridi. Seçim yatırımı olarak 1000 liradan 2 bin liraya çıkarılan ikramiye ile 2018’deki 3.3 çeyrek altın alınırken bugün sadece 0.93 adet çeyrek altın alınıyor. 2018’de döviz karşılığı 228 dolar olan ikramiye bugün sadece 103 dolar. Yüzde 286 enflasyonla alım gücü eriyen ikramiyenin toplam bütçeye oranı da yüzde 2.8’den yüzde 1.1’e geriledi.

Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin başladığı 2018 yılında emeklilere yönelik başlatılan 1000 liralık bayram ikramiyesi seçimlerin eşiğinde yüzde 100 artırılarak 2 bin TL’ye çıkarıldı. Emekli asgari ücret kadar ikramiye artışı beklerken açıklanan rakam hayal kırıklığı yaşadı. Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, iktidara gelirlerse Kurban Bayramı’nda, Şeker Bayramı’nın da farkı eklenerek emekliye 15 bin lira verileceğini açıkladı.

Seçim sürecinin önemli tartışmalarından biri bu oldu. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu ise iktidar kanadının Kılıçdaroğlu’nun vaadine ilişkin “nereden verilecek” sorusuna yanıt olarak bir çalışma yaptı.

Hükümetin Mayıs 2018’de başlattığı bayram ikramiyesine bütçeden ayrılan payın düştüğünü belirten Bakırlıoğlu, şu bilgileri verdi:

İlk bayramda aylık alanlar 11.5 milyon kişiydi, toplam ödeme 23.2 milyar lira olarak gerçekleşti. 2018’de toplam bütçe ise 830.4 milyar liraydı. Bayram ikramiyelerinin toplam bütçeye oranı yüzde 2.8’di.

Nisan 2023 itibarıyla toplam aylık alan sayısı 13.1 milyon oldu. Toplam ödeme 52.5 milyar lira. Bu yıl toplam bütçe rakamı ise 4.4 trilyon lira. Bayram ikramiyelerinin toplam bütçeye oranı yüzde 1.1.

Kılıçdaroğlu seçilirse haziranda emeklilere 15 bin lira verecek. Haziran 2023’te toplam aylık alanlar 13.1 milyon kişi. Toplam ödenecek tutar 197 milyar lira. Toplam bütçe rakamı 4.4 trilyon lira. Bayram ikramiyelerinin toplam bütçeye oranı yüzde 4.4 olacak.

Bakırlıoğlu’nun ikramiyenin alım gücünün nasıl düştüğüne ilişkin bazı karşılaştırmaları ise şöyle:

2018’de 159 litre benzin alınabilirken bugün 87 litre alınabiliyor. İkramiyenin 2018’de doğalgaz olarak karşılığı 840 metreküptü. Bugün 327 metreküpe düştü.
41 kilo peynir, 16 kiloya düştü. Makarna olarak karşılığı 310 kilodan 98 kiloya indi. 2018’de 265 litre süt alınabiliyordu, bugün 82 litre.

İkramiye son günlerde fiyatı ile gündeme gelen soğana da yenildi. 2018’de ikrameyinin karşılığı 481 kilo soğandı. Bugün 100 kiloya düştü.