Yanlış kahvaltı gün boyu sinirden kudurtuyor

Günümüzde birçok insanın kahvaltı öğününü atladığını ya da sağlıksız kahvaltı yaptığını dile getiren Uzman Diyetisyen Gözdenur Çavuş Uka, “Sabah iştahsızlığı, geç uyanma, kahvaltı hazırlamak için yeterli zamanın olmaması, yorgunluk, kahvaltı yapmayan kişilerin genel sebepleri olarak sıralanabilir. Uyandığınızda bir saat içinde kahvaltı yapmanız, vücudunuzun güne başlaması ve metabolizmanızın çalışmasını sağlar. Özellikle kalori değeri yüksek olan çikolata, bal, şeker vb. eklenmiş mısır gevreklerinin tüketimi çok olursa, gün içerisindeki alınması gereken kalori değerinin üstüne çıkılabilir” dedi.

Medical Park Bahçelievler Hastanesi Beslenme ve Diyet Kliniği’nden Uzman Diyetisyen Gözdenur Çavuş Uka, sağlıksız kahvaltının birey üzerindeki etkileri hakkında uyarılarda bulundu.

Kahvaltının günün en önemli öğünlerinin başında geldiğini dile getiren Uzm. Dyt. Uka, “Günümüzde birçok insan ya kahvaltı öğününü atlamakta ya da sağlıksız kahvaltı yapmaktadır. Sabah iştahsızlığı, geç uyanma, kahvaltı hazırlamak için yeterli zamanın olmaması, yorgunluk, kahvaltı yapmayan kişilerin genel sebepleri olarak sıralanabilir. Uyandığınızda bir saat içinde kahvaltı yapmanız, vücudunuzun güne başlaması ve metabolizmanızın çalışmasını sağlar. Kahvaltı, uzun saatler boyunca aç kalmış vücudun, gün içinde daha aktif olması için sağlığımız açısından son derece önemli bir öğündür. Açık bir zihin için beynin ihtiyacı olan enerjiyi zamanında alması günü daha zinde geçirmenizi sağlar. Sindirim sisteminin düzenli çalışmasını destekler. Gün içinde kendinizi daha dinamik ve mutlu hissetmenizi sağlar. Algılama güçlüğü ve dikkat eksikliğini önler” diye konuştu.

Olmazsa olmazlar

İyi bir kahvaltının nasıl olması gerektiğine değinen Uka, “Kahvaltıda protein, yağ ve karbonhidrat dengesinin sağlanması çok önemlidir. Yeterli ve dengeli besinlerden oluşan bir kahvaltı tüketildiğinde vücudumuzda sürekli bir enerji üretimi sağlanmaktadır. Kahvaltı öğününde mutlaka protein, rafine edilmemiş tahıl ve taze sebze ve meyve tüketmelisiniz. Örneğin; yumurta, yağsız / az yağlı peynir, zeytin, tam tahıllı kahvaltılık yulaf veya tam tahıllı ekmek çeşitleri, fındık, fıstık, ceviz ve badem gibi kuruyemişler, mevsimine uygun taze sebzeler kahvaltı sofralarınızda yer almalıdır. Eğer sabah 7'de kalkıyorsanız 9'a dek, 11'de uyanıyorsanız öğleden sonra 1'e dek kahvaltı etmeniz gerekir” ifadelerini kullandı.

Kahvaltıda kaçınılması gereken besinler

Kahvaltıda yediklerimizin vücudunuza giren ilk besinler olduğuna dikkat çeken Uzm. Dyt. Uka, “Vitamin, mineral ve bitkisel besinler açısından zengin olmalıdırlar” dedi.

Uzm. Dyt. Uka, sabah kahvaltısında uzak durulması gereken besinleri şöyle sıraladı:

Yapay meyve suları: Bu içecekler fazlasıyla şeker, yapay tatlandırıcılar ve yapay renklerle yapılmış ürünlerdir. Böyle bir kombinasyonun sağlığımız için zararlıdır. Kan şekeri seviyesini yükseltebilecekleri için pastörize edilmiş meyve suları da vücut tarafından iyi karşılanmamaktır. Eğer gerçekten meyve suyu içmek istiyorsanız, en iyisi kendi meyvelerinizle kendi meyve suyunuzu yapmaktır. Ancak unutmamakta fayda var ki, taze sıkılmış meyve sularında bolca meyve şekeri olan fruktoz bulunmaktadır. Fazla fruktoz tüketimi yağlanmaya sebep olmaktadır. Dolayısıyla, kahvaltıda meyve suları yerine meyvenin kendisini tüketmek çok daha sağlıklı olacaktır.

İşlenmiş etler: Sucuk, sosis, salam gibi işlenmiş etler diyet içerikli olsun olmasın, sağlığınız için zararlıdır. Bu etleri çoğu yüksek miktarda sodyum ve doymuş yağ içerir. Sindirilmesi oldukça zor yiyeceklerdir. Bu nedenle kahvaltıda tükettiğinizde sizi gün içinde yorgun ve gergin hissettirir.

Hazır poğaça ve açma: Uzun bir açlıktan sonra günün ilk öğününde poğaça, açma, simit, börek gibi karbonhidrat ve yağ içeriği yüksek besinleri tüketmek gün içinde kan şekeri dengesizliği yaratmaktadır. İştah kontrolsüzlüğü yaratır ve gün içinde gereğinden fazla kalori almanıza sebep olur. Aynı zamanda mide rahatsızlıkları, gaz ve şişkinliğe de yol açar.

Paketlenmiş mısır gevrekleri: Bu ürünler yüksek miktarda şeker, yapay renklendirici ve yapay tatlandırıcı içerir. Özellikle kalori değeri yüksek olan çikolata, bal, şeker vb. eklenmiş mısır gevreklerinin tüketimi çok olursa gün içerisindeki alınması gereken kalori değerinin üstüne çıkılmasına sebep olabilmektedir. Bu yüzden çeşitleri arasından tercih yapılırken posa içeriği daha yüksek, daha düşük kalorili ve sağlıklı meyveli-sade buğday gevreklerinin, yulafın seçilmesi daha uygundur.

Yanlış kahvaltı yapmanın sağlığa zararları

Kahvaltıyı atlamak veya kahvaltıda yanlış tercihler yapılmasının günün diğer saatlerinde çok daha fazla acıkmaya sebep olabileceğinin altını çizen Uzm. Dyt Uka, “Bu durum da kontrolsüz kalori beslenmenize ve kilo almanıza da neden olmaktadır. Sabahları kahvaltıda sağlıklı tercihler yapan kişilerin tip 2 diyabet, kolesterol, kalp hastalıklarına ve reflü, gastrit gibi sindirim hastalıklarına yakalanma riskini azaltır. Gün içinde daha sinirli, depresif, öfkeli olmanıza sebep olur” ifadelerini kullandı.