Şimdi sorumluluk sırası erkeklerde: Doğum kontrolünde yeni dönem

Nesiller boyunca erkeklerin doğum kontrolü iki seçenekle sınırlı kaldı: prezervatif kullanmak veya vazektomi yaptırmak. Buna karşılık, tersine çevrilebilir doğum kontrol yöntemleri söz konusu olduğunda, kadınlar haptan hormonal enjeksiyonlara, implanta, banda, rahim içi araca (RİA), diyaframa, vajinal halkaya, kadın prezervatifine veya spermisite kadar uzanan bir düzine yöntem arasından seçim yapabiliyor.

Doğum kontrol yönteminin kaçınmaya çalıştığı senaryo, kadının hamile kalmasıdır. Bu sebeple de bir yumurtalığın yumurta üretmesini önlemek ya da etrafında bariyer oluşturmak, yumurtalığa ulaşmaya çalışan milyonlarca spermi etkisiz hale getirmeye çalışmaktan daha kolay görünüyor.

Öte yandan bilim insanları, onlarca yıldır yeni erkek doğum kontrol yöntemleri geliştirmeye çalışıyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) kürtajın anayasal hak olmasının Yüksek Mahkeme tarafından iptal edilmesi de konuya ilgiyi yeniden artırdı.

Gebeliği önlemekte erkeklerin rolü

Bu alandaki araştırmalara fon sağlayan Erkek Kontraseptif Girişimi yöneticisi Heather Vahdat, euronews'e verdiği demeçte, "İnsanlar 'Artık gerçek bu: Kadınları istenmeyen gebeliklerden nasıl koruyabiliriz?' diye düşünüyor" dedi.

2018'de YouGov'daki bir anket, bin 600 Britanyalı erkekten yüzde 79'unun doğum kontrolün ortak bir sorumluluk olması gerektiğini düşündüğünü ortaya çıkardı. Erkeklerin bu alanda gelecekte alabilecekleri sorumluluklar şunlar:

Erkek doğum kontrol hapı

Bu yılın başlarında Minnesota Üniversitesi'ndeki bilim insanları, farelerde yan etkilere neden olmadan yüzde 99 etkili bir erkek doğum kontrol hapı geliştirdiklerini açıkladılar. Ulusal Sağlık Enstitüleri ve Erkek Kontraseptif Girişimi'nden fon alan ekip, önümüzdeki aylarda insan deneylerine başlamayı hedefliyor.

Ancak Vahdat, bir erkek doğum kontrol hapının piyasaya sürülmesinin "beş ila 10 yıl" alacağı konusunda uyarıyor. Bunun nedeni, klinik deneylerin ürünün sadece gebelikleri önlemede işe yaradığını değil, aynı zamanda tamamen tersine çevrilebilir olduğunu, yani onu kullanan ve daha sonra çocuk isteyen çiftlerin hamile kalmayı başardığını göstermesi gerektiğidir.

Sırt jeli

NES/T adı verilen jel, hem testosteron hem de kadın cinsiyet hormonu progesteronun sentetik bir formu olan progestin içeriyor. Progestin testislerdeki doğal testosteron üretimini bloke ederek sperm üretimini düşük veya hiç olmayan seviyelere indiriyor. Testosteron replasmanı normal cinsel dürtüyü ve diğer hormon odaklı işlevleri sürdürmeyi amaçlıyor.

Jelin etkisi, ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından finanse edilen ve toplamda 400'den fazla çifti incelemeyi amaçlayan Faz 2 klinik çalışmalarıyla dünya çapında değerlendiriliyor.

Halihazırda 30 erkeğin testi tamamladığı Edinburgh Üniversitesi'nden Profesör Richard Anderson, şimdiye kadarki sonuçların çok cesaret verici olduğunu, "Gerçekten şaşırtıcı derecede iyi sonuç verdi. Hiç hamilelik yaşamadık. Erkeklerin sperm sayıları güvenilir bir şekilde baskılanmış olarak kaldı" ifadeleriyle belirtti.

Talep çok büyük

Vahdat, omuz jelinin klinik veriler açısından "gerçekten öncü" olduğunu ve çalışma ilerledikçe katılımcıların yeniden kaydolmak istediklerini söyleyerek sözlerine, "İnsanlar denemeye katılabilmek için başka eyaletlerden geliyorlar. Talep çok büyük ve şu ana kadar gerçekten iyi sonuçlar aldılar" şeklinde devam etti.

NES/T çalışmasını yürüten Nüfus Konseyi Biyomedikal Araştırma Merkezi'nde bilim insanı olan Régine Sitruk-Ware, omuz jelinin önemli bir avantaja sahip olduğunu söyledi: güvenilirlik. "Günlük olarak kullanıldığında cildin yüzeyinde kalıyor ve daha sonra istikrarlı bir şekilde iletiyor" diyen Régine, "Ve üç güne kadar etkili olduğunu görüyoruz, bu da kişi ilacı bir gün uygulamayı unuttuysa bunun sorun olmadığı anlamına geliyor" ifadelerini kullandı. Ancak bu ilacın piyasaya çıkmasının 10 yılı bulacağı düşünülüyor.

Geri dönüşümlü vazektomi: Tak ve unut

Ger dönüşümlü vazektomi, penisin içinde spermin vücudu terk ettiği kanal olan vas deferenseye, sıvının akmasına izin veren ancak spermin seyahat etmesini engelleyen bir jel implante edilmesiyle çalışıyor.

Jel doğal olarak çözülmeye başlayana kadar ya da erkek spermlerinin tekrar serbestçe dolaşmasına izin vermek için çıkarılmasına karar verene kadar birkaç yıl sürebilen tek seferlik bir ayakta tedavi prosedürü olarak geliştiriliyor.

Hindistan'daki bilim insanları kırk yılı aşkın bir süredir RISUG (gözetim altında spermin tersine çevrilebilir inhibisyonu) adı verilen ve şu anda Faz 3 klinik denemelerdeki tek erkek doğum kontrol yöntemi olan damar tıkayıcı sentetik bir jel üzerinde çalışıyor.

Çalışmalar bunun etkili olduğunu gösterse de şimdiye kadar sadece hayvan deneyleri ürünün tersine çevrilme potansiyelini tam olarak gösterebildi. ABD'de Contraline şirketi tarafından geliştirilen ADAM adlı su bazlı bir jel de bu yıl ilk insan denemelerine başladı.

Çalışmanın finansmanına yardımcı olan MCI'dan Vahdat, "Göründüğü kadar ürkütücü değil. Bunu erkek RİA'sı olarak düşünebilirsiniz. Erkekler için uzun etkili, geri dönüşümlü bir doğum kontrol yöntemi. Takıyorsunuz ve unutuyorsunuz" dedi.