Limon kabuğundaki gizli mucize. Faydalarını bilseniz asla çöpe atamazsınız...
Limon kabuğunun cilde ve saça faydalarının yanı sıra pek çok cilt ve sağlık probleminde de faydalı olduğu biliniyor. Limon kabuğu, yüksek oranda C vitamini ve askorbik asit içerir. Detoksifikasyona yardımcı olan antioksidanlar bakımından da zengindir. Bu bileşenler, kırışıklıkların daha geç yaşlarda ortaya çıkmasına, lekeleri azaltmaya ve yaşlılık sürecini yavaşlatmaya yardımcı olur. C vitamini, cildi aydınlatır ve yaşlılık lekelerini azaltır. Cildi sıkılaştırmaya yardımcı olabilecek kolajen üretimini de uyarmaya yardımcı olur.
Limon kabuğunda bulunan sitrik asit, cildin gençleşmesine ve ölü cilt hücrelerinin atılmasına yardımcı olur. Cildin güneşten zarar gören dış tabakasını soyarak kahverengi lekelerin, kırışıklıkların ve ince çizgilerin azalmasını sağlar. Alfa-hidroasitler, cildin alt katmanlarına iner ve akneyi tedavi eder. Akneye meyilli cildi iyileştirir.
Limon ve portakalın da eklendiği geleneksel tedavi yöntemlerinde kullanılan ubtanların (zerdeçal, safran, santal odunu, nohut unu ve hardal yağı içeren krem karışımı) selülit ve sivilceyi azaltmaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Ancak bu geleneksel tedavilerin bilimsel olarak formüle edilmediği ve faydaları ile ilgili yeterli bilimsel kanıt bulunmadığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Kilo Vermeye Yardımcı Olur
Limon kabuğu, biyoflavonoidler ve çeşitli vitamin ve mineraller açısından zengindir. Limon kabuğunda bulunan pektin, kilo vermeye ve obeziteyle mücadele etmeye yardımcı olur. Sitrik pektin kullanılarak yapılan bir çalışmada, obeziteyle bağlantılı belirli bağırsak bakterileri üzerinde anti-inflamatuar etki gösterdiği kanıtlanmıştır. Ayrıca Lactobacillus ve Megamonas gibi faydalı bakteriler, limon kabuğundan elde edilen özlerle olumlu etkiler göstermiştir.
Güney Kaliforniya Üniversitesi Tıp Merkezi’nde yapılan bir çalışmada, çözünür bir lif olan pektinin, obez olan kişilerde mide boşalmasını geciktirdiği ve tokluğu artırdığı kanıtlanmıştır. Bu faktörler kilonun korunmasında ve obeziteyle mücadelede önemli rol oynamaktadır. Hayvanlar üzerinde yapılan bir başka çalışmada, pektinin sindirim enzimlerinin ve hormonlarının üretimini artırdığı ve bu sayede vücut kütlesinde azalma sağlanabileceği yani kilo vermeye yardımcı olabileceği ortaya konmuştur.
AĞIZ SAĞLIĞINI KORUR
C vitamininin eksikliği; diş eti kanaması, iskorbüt ve diş eti iltihabıyla bağlantılıdır. Limon kabuğu ile yapılan çaylar, C vitamini bakımından zengindir ve dişte oluşan apse ile mücadele etmeye yardımcı olur.
Limon kabuğunun güçlü antibakteriyel özellikleri, Streptococcusmutans gibi bakterilerin neden olduğu diş eti enfeksiyonlarıyla mücadele etmeye yardımcı olur. Tokaigakuen Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, limon kabuğunun 8-geranyloxypsolaren, 5- geranyloxypsolaren, 5-geranyloxy, 7-methoxycoumarin ve phloroglucinol 1-B-D gibi bileşikleri içerdiği için mikrobiyal büyümeyi inhibe edebileceği gösterilmiştir.
KEMİK SAĞLIĞINI GÜÇLENDİRİR
Kalsiyum ve C vitamini kemikler için gereklidir. Limon kabuğu bu bileşikler bakımından oldukça zengindir. Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışma, belirli bir gen üzerinden askorbik asit verilmesiyle osteoporozu yönetmenin mümkün olduğunu kanıtlamıştır. Bu nedenle, askorbik asit açısından zengin olan limon kabuğu, kemik hastalıklarını yönetmeye ve kemik sağlığını iyileştirmeye yardımcı olur. Limon kabuğu antioksidanlar bakımından zengindir. Antioksidanlar, romatoid artrit gibi otoimmün bozuklukların yönetimine iltihaplanmayı kontrol altına alarak yardımcı olmaktadır.
OKSİDATİF STRESİ KONTROL ALTINA ALIR
Limon kabuğu, C vitamini bakımından zengindir. C vitamini; stres veya hücre ölümü ve yaşlanmayla bağlantılı belirli biyolojik süreçlerde ortaya çıkan serbest radikalleri veya toksinleri temizleyerek hücresel hasarı kontrol eden bir antioksidandır.
Vücudu detoksifiye etmek ve metabolik düzeyde stresi azaltmak için bu antioksidanlar elzemdir. Narenciyelerde bulunan bazı biyoflavonoidler, tedavi edilmediği takdirde kansere neden olabilen oksidatif stresin azalmasını sağlar. Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışma, limon kabuğundaki limonenin enzim aktivitesini ve mukus üretimini hızlandırdığını göstermektedir. Bunun da doku hasarı ve oksidatif stresi azalttığı görülmektedir. Mısır’da yapılan bir başka çalışmada, limon kabuğunun antioksidan aktivitesinin greyfurt ve mandalina kabuklarından daha güçlü bir antioksidan etki gösterdiğini kanıtlamaktadır. Bu yüzden limon kabuğu, vücudu detoksifiye etmek konusunda daha etkilidir. Hücre hasarını önlemede ve vücudu zararlı kimyasallardan korumada limon kabuğu diğer narenciyelerden daha etkilidir.
KANSERİ ÖNLER
Limon kabuğunda bulunan salvestrol Q40 ve limonen gibi bileşikler kanserin önlenmesi ve tedavisiyle ilişkilendirilmiştir. D-limonen adı verilen bileşiğin, mutasyona uğramış hücrelerin ölüm oranını arttırdığı ve hayvanlarda mide kanserinin yayılmasını durdurduğu kanıtlanmıştır. Limon kabuğunda bulunan ve kanserle savaşan bir diğer madde flavonoittir. Flavonoid alımının meme kanseri ve mide kanseri riskini azalttığı kanıtlanmıştır. PMF olarak adlandırılan narenciye flavonoidleri, kanser hücresinin çoğalmasını engelleyerek metastazı bloke eder ve anti-kanser aktivite gösterir.
KALP HASTALIKLARINI ÖNLER VE KOLESTEROLÜ DÜŞÜRÜR
Limon kabuğu, içerdiği C vitamini ve flavonoidler sayesinde kan dolaşımını düzenler. Bu sayede kardiyovasküler bozukluklar ve diyabeti engeller. Potasyum, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur ve limon kabuğunda bolca bulunur.
Limon kabuğundaki pektin ve d-limonen, kolesterol seviyelerini düşürmeye ve kalp sağlığını korumaya yardımcı olur. Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışma, limon kabuğundaki pektinin kolesterol ile bağlandığını ve plazma kolesterol seviyelerini düşürdüğünü kanıtlamaktadır. Obez hayvanlarla yapılan bir başka çalışma, d-limonen’in kan şekerini ve LDL kolesterol seviyelerini düşürdüğünü göstermektedir. Toz haline getirilen limon kabuğu, aşırı obez çocuklara verildiğinde LDL kolesterol ve kan basıncı seviyelerinin azaldığı görülmektedir.
BAKTERİ VE MANTARA KARŞI ETKİLİ
Yapılan çalışmaların sonucunda, limon kabuğu çayının tüketilmesi soğuk algınlığı, grip, kulak enfeksiyonları ve idrar yolu enfeksiyonlarını önlediği kanıtlanmıştır. Bu etki, limon kabuğunun antibakteriyel özelliğinden kaynaklanmaktadır.
Araştırmalar, limon kabuğunun antibiyotiğe dirençli bakterilerin ve ilaca dirençli mantarların büyümesini engellediğini kanıtlamaktadır.
SAFRA TAŞINI DÜŞÜRÜR VE SİNDİRİME YARDIMCI OLUR
Limon kabuğu, geleneksel tıpta iştah açıcı ve sindirime yardımcı olması için kullanılmaktadır. Bunun nedeni, limon kabuğunun kabızlık ve hazımsızlığı gideren safra salgısını artırmasıdır. Pektin, bu salgıyı artırmaya yardımcı olur ve bu faydalı bileşen limon kabuğunda bolca bulunur.
Yapılan çalışmalar, limon kabuğunun safra taşı tedavisinde olumlu sonuçlar verdiğini göstermektedir. D-limonen’in safra taşlarını çözmeye yardımcı olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle, tıbbi gözetim altında limon kabuğu tüketimi cerrahiye alternatif olarak tercih edilmektedir.
BAĞIRSAK SAĞLIĞINI DESTEKLER
Vücudun immün sisteminin ana bileşenleri beyaz kan hücreleri veya B ve T lenfostilerden oluşur. Invitro çalışmalarda, C vitamininin T hücrelerin gelişimi için gerekli olduğu kanıtlanmıştır. C vitamini, bağışıklık sistemi hücrelerinin toksinler ve yabancı hücreler tarafından zarar görmesini engeller. Yapılan bir çalışmada, limon kabuğu tozunun balıklarda bağışıklığı iyileştirdiği bulunmuştur. 82 katılımcı ile yapılan bir meta çalışmada, C vitamini tüketiminin yetişkinlerde ve çocuklarda soğuk algınlığı semptomlarını azaltmaya yardımcı olduğu bulunmuştur.
LİMON KABUĞU NASIL KULLANILIR?
Limon kabukları, cilt ve saç bakımında kullanılabilir. Ev temizliği yaparken de kimyasal malzemeler kullanmak yerine limon kabuğu kullanmak daha faydalı ve etkilidir.
⦁ Limon kabuğu, evi temizlemek ve dezenfekte etmek için kimyasal olmayan bir faydalı bir üründür. İnatçı lekeleri çıkarmak için etkili bir temizleyicidir. Kaynamış limon kabuğu suyunu sirke veya karbonat ile karıştırarak doğal bir temizleyici hazırlamak mümkündür.
⦁ Buzdolabındaki veya çöp kutusundaki kötü kokuları gidermek için limon kabuğu kullanılabilir. Suya birkaç damla limon kabuğu ekleyerek kötü kokunun olduğu bölgeye koyabilirsiniz.
⦁ Ev yapımı limon kokulu oda spreyi hazırlamak için kullanılabilmektedir.
⦁ Limon kabukları evde böcekleri uzak tutmak için belirli bölgelere yerleştirilebilir. Özellikle iyi bir sivrisinek kovucudur.
LİMON KABUĞU NASIL TÜKETİLİR?
Limon kabuğu, limonun diğer yenilebilir bölgeleri gibi yenilebilir ve daha fazla bileşene ve sağlık faydasına sahiptir.
⦁ Yiyecekleri tatlandırmak, çorbalara, salatalara, yoğurtlara ve soslara lezzet katmak için limon kabuğu yaygın olarak kullanılmaktadır. Dondurulmuş limonlar, limon kabuğu tozu elde etmek için rendelenir ve bu toz bir baharat gibi kullanılabilir. Limon kabuğu tozu, erişte ve makarna gibi yemeklerde lezzeti artırmak için kullanılan yağın içerisine eklenebilir. Sadece yemeklerde değil, tatlılarda da aroma artırıcı olarak kullanılabilmektedir.
⦁ Limon kabukları, suda kaynatılarak limon kabuğu suyu elde edilir. Bu su, içecek olarak tüketilebilir.
⦁ Limon kabuğu ile sağlığa faydalı çay yapmak da mümkündür. Kaynayan suya limon kabuğu tozu eklenir ve bir süre beklenir. Tercih edilen herhangi bir çay çeşidi hazırlanan kaynar suda demlenir. ⦁ Zencefil eklemek, çayın biyoyararlılığını artırır.
⦁ Limon kabuğu tozu yapmak için kullanılabilir. Limon kabukları dondurulur. Donmuş limon kabukları ince bir rende ile rendelenir.
LİMON KABUKLARININ BESİN DEĞERLERİ
Uluslararası Besin Veri Tabanı’na göre, 100 gramlık bir limon kabuğu parçasının içeriğinde:
⦁ Kalsiyum: 134 mg
⦁ Potasyum: 160 mg
⦁ C vitamini: 129 mg
⦁ Lif: 6 gr
LİMON KABUĞUNUN CİLDE VE SAÇA FAYDALARI NELERDİR?
Limon kabuğunun faydalarından yararlanmak için evde deneyebileceğiniz çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler hem doğal hem de cilt ve saç sağlığına olumlu birçok faydası bulunan yöntemlerdir.
⦁ Cilt Aydınlatıcı Vücut Peelingi: Bir avuç limon kabuğu ezilerek macun haline getirilir. İçine bir miktar şeker eklenerek karıştırılır. Cilt tipine göre gerektiği kadar ⦁ zeytinyağı eklenir (Kuru cilde sahip kişilerin daha çok zeytinyağı eklemesi önerilir.). Hazırlanan karışım ile ölü cilt hücrelerinin dökülmesi için ıslak cilde hafif dairesel hareketlerle masaj yapılır. Ardından su ile durulanır. Haftada bir kez kullanılması önerilir.
⦁ Kuruyan Dirsekleri Yumuşatan Karışım: Bir avuç limon kabuğu yarım su bardağı şekerle karıştırılır. Dirseklere veya vücuttaki kuru bölgelere ovalayarak uygulanır.
⦁ Limon Kabuğundan Yüz Maskesi: 2 yemek kaşığı pirinç unu, biraz limon kabuğu ve soğuk süt bir krem elde edene kadar karıştırılır. Karışım ıslak cilde eşit şekilde sürülür. Maske tamamen kurumadan cilt su ile temizlenir.
⦁ Limon Kabuğu ile Leke Tedavisi: Rendelenmiş limon kabuklarına biraz su eklenerek macun kıvamı elde edilir. Karışım leke olan bölgelere uygulanır, 1 saat bekletilir ve su ile durulanır. Limon kabuğu cildi ışığa duyarlı hale getirir. Bu yüzden tedavi sırasında ve hemen sonrasında güneş ışığından kaçınmak gerekir.
⦁ Limon Kabuğu İle Saç Rengi Açma: 2 su bardağı limon kabuğu, su içerisinde 1 saat kaynatılır. Kaynama işleminden sonra limon kabukları süzülür ve kalan su ⦁ Hindistan cevizi yağı ile karıştırılır. Hazırlanan karışım saça eşit olacak şekilde sürülür. 1 saat bekledikten sonra şampuan ile saç yıkanır ve durulanır. Bu karışımı 1 saatten fazla saçta bekletmek saçın kırılganlığını artırabileceği için çok uzun süre saçta tutulmamalıdır.
⦁ Ayaklardaki Çatlamayı Önlemek İçin Limon Kabuğu: 1 su bardağı kurutulmuş limon kabuğu toz haline getirilir. Toz, bir macun elde edene kadar vazelin ile karıştırılır. Karışım ayaklara uygulanır ve çorap giyerek gece boyu bekletilir.
⦁ Ayaklarda Oluşan Mantar Enfeksiyonu İçin Limon Kabuğu: 3 su bardağı taze limon kabuğu 20-30 dakika boyunca 6-7 su bardağı suda kaynatılır ve süzülür. Süzülen limon kabukları süt, zeytinyağı veya esansiyel yağlar ile karıştırılır. Bu karışım ile 30 dakika boyunca ayak banyosu yapılır. Ardından ayaklar durulanır ve nemlendirilir.
⦁ Limon Kabuğu İle Tırnak Beyazlatma: 1 avuç limon kabuğu iyice ezilir ve tırnaklara uygulanır, birkaç dakika bekletildikten sonra su ile durulanır.
LİMON KABUĞU NE KADAR TÜKETİLMELİDİR?
Limon kabuğu, zengin bir besin profiline sahip olsa da, içeriğinde bulunan oksalat taşları nedeniyle böbrek ve safra kesesi taşlarının oluşumuna neden olabilir.Günlük 80 mg’dan fazla oksalat alınması risk taşımaktadır. 1 çay kaşığı limon kabuğu 25 gram oksalat içerir. Bu nedenle, günde 3 çay kaşığından fazla limon kabuğu tüketilmemelidir.
BÖBREĞİ HASSAS OLAN DİKKAT ETMELİ
Genellikle limon kabuğunun tüketiminde bir sakınca bulunmamaktadır. Nadiren de olsa görülen bazı yan etkileri bulunmaktadır. Araştırmalar sınırlı olsa da, böbrek ve safra taşı olan veya yatkınlığı bulunan kişilerin, hamilelerin ve emziren annelerin, alerjiye yatkınlığı olan kişilerin tüketmesi önerilmez. Bu kişilerin tüketecekleri durumda bir doktora danışmaları tavsiye edilmektedir.
Deneysel modellerde limon kabuklarının safra kesesindeki taşları düşürmeye yardımcı olduğu bulunsa da, yüksek konsantrasyonda limon kabuğu tüketimi taş oluşumunu tetikleyebilmektedir. Limon kabukları, kalsiyum ile birleştiğinde taş oluşturan oksalatlar bakımından daha zengin bir hale gelir. Bu nedenle safra veya böbrek taşı olan kişilere limon kabuğu tüketimi önerilmez.
Yapılan hayvan çalışmalarında, aşırı d-limonen’in kanserojen etki gösterdiği bulunmuştur. İnsanlarda kansere neden olduğuyla ilgili yeterli bir kanıt olmasa da güvenli tüketim miktarını aşmak risk taşımaktadır.
Limon ve yan ürünlerinin, cildi tahriş edici etkisi bulunmaktadır. Cildi kurutabilir ve nadiren de olsa şişmeye neden olabilir. Limon kabuğu kimyasal bileşiklerle etkileşim gösterebileceği için, cilde uygulanmadan önce cildin ufak bir bölümünde test yapılması veya bir dermatoloğa danışılması önerilmektedir.
D-limonen, Federal Düzenlemeler Kanunu kapsamında güvenli gıda olarak listelenmiştir. Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) limon kabuğunu güvenli kabul etse de, pestisit kontaminasyonuna karşı organik gıda tüketilmesi gerektiğinin altını çizmiştir. Limon kabuğu rendelenmeden önce sirke ve karbonat ile yıkanması pestisitlerin giderilmesine yardımcı olmaktadır.